Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία ή i-phone, Μπουζούκια, Σημειώσεις
Ποια από τις δύο εκδοχές του συνθήματος εκφράζει καλύτερα έναν φοιτητή σήμερα;
Χωρίς να αμφισβητώ την διαχρονικότητα του ιστορικού συνθήματος και μάλιστα βασιζόμενη σε αυτή προσπάθησα να ερμηνεύσω τη σημασία των λέξεων αυτών για τη φοιτητική νεολαία σήμερα. Η έννοια της λέξης «Ψωμί» έχει αντικατασταθεί από τη λέξη iphone, και οποιοδήποτε άλλο smartphone, αφού ο νέος σήμερα εργάζεται, διαβάζει, επικοινωνεί και ουσιαστικά «τρέφεται» μέσα από αυτό. Επιπλέον, δείγμα της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης των νέων αποτελεί το μοντέλο smartphone που κατέχουν και όχι η δυνατότητα αγοράς τροφίμων και βασικών αγαθών. Η Παιδεία, για την πλειοψηφία των φοιτητών περιορίζεται στην απόκτηση SOS σημειώσεων για να περάσουν το μάθημα και σε μία φωτογραφία με το πτυχίο την ημέρα της αποφοίτησης που κοινοποιείται στα socialmedia. Τέλος, η λέξη ελευθερία για την πλειοψηφία εκφράζει την δυνατότητα διασκέδασης στα μπουζούκια, στα οποία το νόημα Λαϊκών τραγουδιών χάνει την αξία του.
Με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου, όπως ίσως ήδη καταλάβατε, θα προσπαθήσω να προσεγγίσω και να παρουσιάσω πολιτικά χαρακτηριστικά της σημερινής Φοιτητικής Νεολαίας. Να διευκρινίσω ότι αναφερόμενη στην Φοιτητική Νεολαία εννοώ τους νέους ηλικίας 18–28 ετών.
Αρχικά για να συνδέσω τα δύο θέματα, θα αναφερθώ στις πηγές γνώσης για την ιστορία του Πολυτεχνείου που έχουν οι νέοι.
Σίγουρα κάποιο οικογενειακό μέλος θυμάται και εξιστορεί κάποια γεγονότα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Αδιαμφισβήτητα, όλοι θυμόμαστε το σύνθημα: «Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο σας μιλά ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων» από τις σχολικές γιορτές. Επίσης, ορισμένοι καθηγητές μπορεί να διηγούνται ιστορίες για το Πολυτεχνείο και για την κατάσταση που επικρατούσε σε Aστυνομικά Tμήματα και τα Νοσοκομεία. Από την άλλη πλευρά, σχετικά κεφάλαια με την σύγχρονη Ελληνική Ιστορία σπάνια διδάσκονται στο μάθημα Ιστορίας. Η απουσία σωστής πληροφόρησης οξύνει την περιέργεια κάποιων ενώ κάποιοι άλλοι παραμένουν απαθείς.
Βιβλία συγγραφέων όπως η Ζωρζ Σαρή και η Άλκη Ζέη, αποτελούν χρήσιμο συμπληρωματικό υλικό για την εποχή αυτή. Φυσικά, το διαδίκτυο και ειδικότερα το Youtube στο οποίο είναι διαθέσιμα διαγγέλματα του Παττακού και του Παπαδόπουλου αλλά και στιγμιότυπα από τον αγώνα των φοιτητών, παρέχουν ιστορικά στοιχεία. Επομένως, η υπάρχουσα ημιμάθεια των νέων είναι δυνατό να καταπολεμηθεί αν οι ίδιοι ενδιαφέρονται να αναζητήσουν πληροφορίες.
Ας προχωρήσουμε τώρα στην κατάσταση που επικρατεί στις μέρες μας στις φοιτητικές παρατάξεις στα περισσότερα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας μας. Οι παρατάξεις προσπαθούν να πείσουν τους φοιτητές ότι υπάρχουν 3 βασικές πολιτικές εκφράσεις/θεωρήσεις: η αριστερά, το κέντρο, και η δεξιά. Με άλλα λόγια υπάρχει η γενικότερη αντίληψη ακόμη και στη νέα γενιά ότι για να είσαι ενεργός πολιτικοποιημένος πολίτης υιοθετείς μία από τις παραπάνω πολιτικές θέσεις.
Προσωπικά, θεωρώ πως ένας συνειδητά πολιτικοποιημένος νέος ψηφίζει στις (φοιτητικές αλλά και στις εθνικές) εκλογές και προσπαθεί να προοδεύσει στη ζωή του υιοθετώντας ταυτόχρονα 3 ιδανικά: τον ορθολογισμό, την νομιμότητα και την ηθική. Οι φοιτητικές παρατάξεις λοιπόν θα έπρεπε να επικεντρώνονται στο να κάνουν πιο εύκολη την επιβίωση σύμφωνα με τις ήδη αναφερόμενες αρχές και όχι να προσεγγίζουν ψηφοφόρους προσφέροντας πρώτο τραπέζι πίστα στο δημοφιλέστερο πρόγραμμα της Αθήνας.
Το «δίπολο» που δημιουργείται ανάμεσα σε δεξιές και αριστερές παρατάξεις οδηγεί στη στασιμότητα, όχι στην πρόοδο.
Ανησυχητικό μάλιστα θεωρώ το γεγονός ότι οι μελλοντικοί βουλευτές της επόμενης εικοσαετίας ξέρουν ήδη να ελέγχουν τους ψηφοφόρους τους με τόση επιτυχία! Σήμερα τους προσελκύουν με τα φθηνότερα ταξίδια στο Μπάνσκο της Βουλγαρίας ή στη Μύκονο και με sos σημειώσεις σε δύσκολα μαθήματα. Στο μέλλον θα υπόσχονται θέσεις εργασίας με αντάλλαγμα τις ψήφους τους;
Αξιοσημείωτο γεγονός επίσης είναι πως η πρώτη φόρα στην ενήλικη ζωή που κάποιος μπαίνει στον πειρασμό να χρησιμοποιήσει πολιτικό μέσο είναι η μετεγγραφή σε ομοειδές τμήμα αλλά σε άλλη πόλη. Συνεπώς αρκετοί νέοι και εκπρόσωποι πολιτικών παρατάξεων στα 20 τους, καταχράζοντας το δικαίωμα της μετεγγραφής, έχουν ήδη υπηρετήσει το «πελατειακό κράτος» χωρίς να το έχουν συνειδητοποιήσει. Τα ίδια αυτά άτομα ψηφίζουν υπέρ καταλήψεων της σχολής και πρωτοστατούν σε πορείες κατά των μέτρων λιτότητας που ψηφίζει η εκάστοτε κυβέρνηση. Δε ξέρω αν είναι ξεκάθαρη η ειρωνεία και η αντιφατικότητα των δύο πράξεων αλλά είναι ανισσόροπο να μάχεσαι κατά της λιτότητας που είναι απόρροια του πελατειακού κράτους τη στιγμή που εσύ ο ίδιος το τροφοδοτείς.
Ποια είναι λοιπόν η πολιτική ταυτότητα της σημερινής νεολαίας; Κάποιοι αδιαφορούν, κάποιοι φοβούνται τη στοχοποίηση και τον χαρακτηρισμό του δεξιού ή αριστερού, κάποιοι δημαγωγούν, κάποιοι προσπαθούν να προοδεύσουν συνδυάζοντας κλασσικές δημοκρατικές αρχές και καινοτόμες ιδέες! Ας μη ξεχνάμε ότι, η φοιτητική νεολαία είναι ένας καθρέφτης των πολιτών της σημερινής κοινωνίας και δείγμα της μελλοντικής!
Τέλος, θα κάνω μία αναφορά σε έναν αγαπημένο και διεθνώς αναγνωρισμένο Έλληνα συνθέτη, τον Μάνο Χατζηδάκη ο οποίος από τους δεξιούς της εποχής χαρακτηριζόταν ως λαϊκιστής και αριστερός ενώ από τους αριστερούς ως δεξιός. Ο ίδιος συντέλεσε στη σύσταση του ραδιοφωνικού σταθμού «Τρίτο Πρόγραμμα» και άφησε πραγματική καλλιτεχνική κληρονομιά σε όλους τους Έλληνες. Η προσπάθεια που κατέβαλε για την πρόοδο της χώρας ίσως να αναγνωρίστηκε καθυστερημένα λόγω της μονοδιάστατης πολιτικής σκέψης. Ανάλογο παράδειγμα συνιστά ο Μίκης Θεοδωράκης και αρκετοί άλλοι καλλιτέχνες.
Μέσα από την αναδρομή αυτή επιδιώκω να σας υπενθυμίσω ότι στο παρελθόν συχνά η αναγνώριση ενός προσώπου για την προσφορά του στην κοινωνία ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την πολιτική εικόνα του. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα οι νέοι μαθαίνουν να χωρίζουν τα πράγματα σε αριστερά και δεξιά. Αποφεύγουν την κριτική σκέψη και δεν προάγουν τον ανθρωπισμό!
Συνεπώς, ας αναλογιστούμε αν είναι πιο ανησυχητικό γεγονός η άνοδος ακροδεξιών κομμάτων ή ότι η πλειοψηφία της νέας γενιάς δεν αμφισβητεί ουσιαστικά την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων και δεδομένων; «Αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ ;»
Β.Ρ.
