Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Επισημάνσεις για τη σχολική χρονιά που πέρασε

Με την ανακοίνωση των βαθμολογιών των Πανελλαδικών εξετάσεων, στις αρχές Ιουλίου, ολοκληρώθηκε ουσιαστικά το διδακτικό έτος. Απομένει η ανακοίνωση των βάσεων για να ολοκληρωθεί η εισαγωγή των αποφοίτων του Λυκείου στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Το διδακτικό έτος που διανύσαμε είχε δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Το πρώτο έχει σχέση με την Πανδημία.

Οι συνέπειες που είχε η πανδημία στη λειτουργία των σχολείων, στην προσπάθεια για εκπαίδευση μέσω διαδικτύου, στην προετοιμασία των υποψηφίων, στην ψυχολογική επίδραση στους μαθητές και στις οικογένειές τους έχουν αναλυθεί επαρκώς. Υπάρχει βέβαια και έντονος προβληματισμός για τις εξελίξεις τη νέα σχολική χρονιά για την οποία ας ελπίσουμε τα καλύτερα.

Το δεύτερο έχει σχέση με το ωρολόγιο πρόγραμμα.

Μέχρι το σχολικό έτος 2018 – 19 σε κάθε μάθημα στη Γ΄ Λυκείου, στις κατευθύνσεις, αφιερώναμε για διδασκαλία τρείς(3) ώρες την εβδομάδα. Οι ώρες αυτές της διδασκαλίας δεν επαρκούσαν να καλύψουν τις ανάγκες των μαθητών ώστε να προετοιμαστούν πλήρως για τις Πανελλαδικές εξετάσεις.

Έτσι οι μαθητές αναζητούσαν την επιπλέον προετοιμασία στην ιδιωτική εκπαίδευση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να επιβαρύνονται με ένα σημαντικό οικονομικό κόστος, δυσβάσταχτο για πολλούς, αλλά και να απαξιώνουν ταυτόχρονα το δημόσιο σχολείο, αφού τους τελευταίους δύο μήνες, κάνοντας χρήση του δικαιώματος των απουσιών τους, δεν προσέρχονται στο σχολείο, συμμετέχοντας όμως στην προετοιμασία και στις επαναλήψεις της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Σε αυτό το διάστημα των δύο τελευταίων μηνών, στη Γ΄ Λυκείου προσέρχονται για μάθημα όσοι μαθητές έχουν εξαντλήσει νωρίς τις απουσίες που δικαιούνται, μαθητές που δεν ενδιαφέρονται για το γνωστικό αντικείμενο, αλλά μόνο για να πάρουν το απολυτήριο. Έτσι καθηγητές και μαθητές απλώς παρίστανται στην σχολική τάξη.

Η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας αντιλαμβανόμενη το πρόβλημα προχώρησε σε μία σημαντική τομή, καθιερώνοντας για τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου, στα μαθήματα κατεύθυνσης, διδασκαλία επτά (7) ώρες την εβδομάδα (6 ώρες μάθημα και 1 ώρα συνεργασία μαθητών – καθηγητή για επίλυση αποριών).

Με τη σημαντική αυτή μεταβολή δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να προετοιμάζονται στο δημόσιο σχολείο, με πλήρη επάρκεια για τη συμμετοχή τους στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Αυτό θα έχει ως συνέπεια την ελάφρυνση των οικογενειών από ένα σημαντικό οικονομικό κόστος.

Το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα εφαρμόστηκε από το διδακτικό έτος 2019 – 20. Δεν είναι εύκολο να μετρηθεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου, επειδή τα σχολεία έκλεισαν τον Μάρτιο λόγω της Πανδημίας. Ωστόσο σε κάθε σχολείο έχουμε κάποιες ενδείξεις. Ορισμένοι μαθητές που παρακολούθησαν ανελλιπώς τα μαθήματα, συμπεριλαμβανομένων και των μαθημάτων από απόσταση (διαδικτυακά), είναι σε θέση να αντιληφθούν και να αναγνωρίσουν τη σημαντική συμβολή του δημόσιου σχολείου στην προετοιμασία τους, συγκρίνοντας τα θέματα των εξετάσεων με τα θέματα που διδάχτηκαν στο σχολείο.

Η νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας διατήρησε το ωρολόγιο πρόγραμμα για το νέο διδακτικό έτος 2020 – 21 (6 ώρες την εβδομάδα).

Προϋποθέσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή του μέτρου.

Για να ωφεληθούν οι μαθητές και οι γονείς από αυτό το ωρολόγιο πρόγραμμα χρειάζεται να γίνουν κάποια πράγματα από όλους:

Ενημέρωση των γονέων (Έπρεπε ήδη να έχει γίνει από το προηγούμενο σχολικό έτος η απαραίτητη προβολή, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας, για τις προσδοκίες και τους στόχους του μέτρου)

Προγραμματισμός και αυξημένη υπευθυνότητα από τους εκπαιδευτικούς.

Παρακολούθηση από τους μαθητές ολόκληρου του προγράμματος μέχρι τη λήξη των μαθημάτων ( και όχι εξάντληση των απουσιών στο τελευταίο δίμηνο).

Μείωση στο ελάχιστο των διδακτικών ωρών που χάνονται για διάφορους λόγους κατά τη διάρκεια των μαθημάτων (Εθιμοτυπικές καταλήψεις, κλπ)

Ενεργοποίηση των συντονιστών εκπαίδευσης για συστηματική καθοδήγηση του έργου των εκπαιδευτικών.

Προσαρμογή και της ιδιωτικής εκπαίδευσης στο νέο ωρολόγιο πρόγραμμα και στην σειρά με την οποία θα διδαχθεί η ύλη.

Κάλυψη όλων των κενών στην εκπαίδευση με μόνιμους διορισμούς.

Αν υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω, τότε το μέτρο αυτό θα αποτελέσει μία κοινωνική κατάκτηση και θα συμβάλλει στην οικονομική ελάφρυνση των οικογενειών και στην αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου.

Διαφορετικά θα ενισχύσουμε την άποψη:

Α. ότι ο κρατικός μηχανισμός δεν θέλουμε να λειτουργήσει σωστά και

Β. ότι η κοινωνία εκτιμά μόνο αυτό για το οποίο πληρώνει.

Έτσι θα κάνουμε ένα βήμα προς την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση τομέων της δημόσιας εκπαίδευσης.

Ηλίας Χρ. Προβόπουλος
Καθηγητής Φυσικής στο 6ο Γενικό Λύκειο Λαμίας
τ. Περιφερειακός Διευθυντής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Στερεάς Ελλάδας