Όταν ο νικητής δεν τα παίρνει όλα...

Γράφει ο Δρ. Θεόδωρος Γ. Κουτρούμπας, Καθηγητής Παν/μίου Λουβαίνης - Επισκέπτης Καθηγητής Παν/μίου Μοντρεάλ

Η επανεκλογή του Εμμανουέλ Μακρόν την 24η Απριλίου χαιρετίστηκε με ανακούφιση σχεδόν παντού στην Ευρώπη. Την ίδια μέρα, στη Σλοβενία, ο ευρωσκεπτικιστής, θαυμαστής του Τραμπ και γνωστός θεωρητικός της συνωμοσίας, πρωθυπουργός Γιάνεζ Γιάνσα, ηττήθηκε από ένα αριστερό κόμμα που ιδρύθηκε μόλις πριν από τέσσερις μήνες από τον πρώην επιχειρηματία Ρόμπερτ Γκόλομπ, ο οποίος υποσχέθηκε να οδηγήσει τη χώρα «ξανά στην ελευθερία».
Αυτά τα νέα ήταν αναμφίβολα πολύ θετικά (και τα είχαμε ανάγκη) μετά από τον καταστροφικό πρώτο γύρο των Γαλλικών εκλογών που απέφερε πάνω από 30% στα κόμματα της άκρας δεξιάς, και τον θρίαμβο του διαβόητου «ανελεύθερου δημοκράτη» Βίκτωρος Όρμπαν, που θα συνεχίσει να κυβερνά την Ουγγαρία για τέταρτη θητεία, με πλειοψηφία υπερβαίνουσα το 53%.
Δεν υπάρχει προφανώς αμφιβολία πως η ΕΕ θα είχε βρεθεί ενώπιον μεγάλης κρίσης εάν η Μαρίν Λεπέν είχε εκλεγεί αρχηγός ενός εκ των πλέον επιφανών κρατών μελών της, το οποίο επιπλέον διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο σε μια εποχή που μαίνεται πόλεμος στα ανατολικά της σύνορα. Και είναι επίσης προφανές ότι μια νέα νίκη του Κυρίου Γιάνσα θα του είχε δώσει τη δυνατότητα να περιορίσει ακόμη περισσότερο τις συνταγματικές ελευθερίες, και να μεταβάλλει τη μικρή όμορφη χώρα του σε τροχοπέδη για κάθε κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια.
Δεν υπάρχει όμως λόγος για πανηγυρισμούς. Τουλάχιστον όχι ακόμη.

Στη Γαλλία το ποσοστό των ψηφοφόρων που στήριξαν την υποψήφια της άκρας δεξιάς για τη θέση του προέδρου έφθασε σε ένα ιστορικό 41,5%. Δεδομένων των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου είναι πασιφανές ότι ο Κύριος Μακρόν δεν εξελέγει ούτε για το πρόγραμμα του, ούτε για τα επιτεύγματα της πρώτης θητείας του. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, οι περισσότεροι πολίτες δεν επιθυμούν να συνεχίσει να ασκεί όλες τις εξουσίες. Τόσο η άκρα αριστερά του Ζαν-Λουκ Μελενσόν, που έλαβε ένα εντυπωσιακό 21,95% την πρώτη Κυριακή, όσο και η Κυρία Λεπέν, βλέπουν τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου σαν ένα «τρίτο γύρο». Αντίθετα από τις ΗΠΑ ή την Κύπρο, η Γαλλία έχει πρωθυπουργό, ο οποίος οφείλει να απολαμβάνει της εμπιστοσύνης της Βουλής. Εάν οι αντίπαλοί του επιτύχουν πλειοψηφία εδρών, ο πρόεδρος θα είναι αναγκασμένος να μοιραστεί την εξουσία με μια πολύ εχθρική αντιπολίτευση. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, μια τέτοια εξέλιξη φαίνεται αρκετά πιθανή.
Στη Σλοβενία, παρά τις αυταρχικές του πρακτικές, ο Γιάνεζ Γιάνσα υποστήριζε δυναμικά την Ουκρανία. Την ημέρα των εκλογών, το ευρωπαϊκό λαϊκό κόμμα (PPE) ανάρτησε μήνυμα στο τουίτερ εκφράζοντας ανησυχίες «για πιθανή ρωσική ανάμιξη στις Σλοβενικές εκλογές». Πολλά ηγετικά στελέχη του κόμματος που τελικά επικράτησε φέρονται να έχουν εκφράσει ενστάσεις για την ως τώρα στάση της χώρας τους προς τον πόλεμο, υποστηρίζοντας ότι είναι προς το συμφέρον της Λιουμπλιάνας να διατηρήσει ομαλές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ακόμη και η σαρωτική νίκη του Όρμπαν δεν είναι ασυννέφιαστη. Η απροθυμία του να καταδικάσει τον Πούτιν τον αποξένωσε εντελώς από τους Πολωνούς συμμάχους του, που συμμερίζονται μεν τις αντιδημοκρατικές και εθνικιστικές του ιδέες για την κοινωνία, αλλά είναι εκ παραδόσεως ορκισμένοι εχθροί της Ρωσίας. Απόλυτος Κύριος της Ουγγαρίας, χωρίς ουσιαστικά αντιπολίτευση στο εσωτερικό για την ώρα, ο πρωθυπουργός βρίσκεται τώρα απόλυτα απομονωμένος στην ΕΕ και οι απειλές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη διακοπή χρηματοδότησης από τα κοινά ταμεία δεν απέχουν πολύ από το να πραγματοποιηθούν.
Αντίθετα απ’το παλιό τραγούδι των ABBA, στην πολιτική υπάρχουν φορές που ο νικητής δεν τα παίρνει όλα….