Οι πειραματισμοί Ερντογάν εκτινάσσουν το κόστος δανεισμού
Άλμα σημειώνει το κόστος δανεισμού στην Τουρκία σε ένα σημάδι ότι η πολιτική του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τις διαδοχικές μειώσεις των επιτοκίων έχει αρχίσει να γυρίζει μπούμερανγκ, όπως μεταδίδει το Bloomberg.
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν η κεντρική τράπεζα ξεκίνησε να μειώνει τα επιτόκια της, η απόδοση στο 10ετές της Τουρκίας έχει σκαρφαλώσει πάνω από 7 ποσοστιαίες μονάδες, αγγίζοντας το ιστορικό υψηλό του 24,9% την Τετάρτη.
Η αύξηση έρχεται καθώς οι επενδυτές ανησυχούν ότι η νομισματική πολιτική θα παραμείνει ιδιαίτερα χαλαρή για να περιορίσει τον πληθωρισμό που πλησιάζει υψηλό δέκα ετών, διαβρώνοντας την αξία των επενδύσεων σε εγχώριο νόμισμα.
Τα επιτόκια σε κάποια τραπεζικά δάνεια, στο μεταξύ, έχουν σκαρφαλώσει μέχρι και το 35%, σύμφωνα με την εφημερίδα Dunya η οποία επικαλείται δηλώσεις του Rifat Hisarciklioglu, προέδρου της Ένωσης Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Εμπορευμάτων. Αυτό συγκρίνεται με σταθμισμένο μέσο όρο 21% περίπου πριν ξεκινήσουν οι μειώσεις των επιτοκίων, σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.
Η ραγδαία αύξηση στα κόστη δανεισμού δείχνει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Ερντογάν στην προσπάθεια του να εφαρμόσει τις ανορθόδοξες οικονομικές του πολιτικές. Ο Τούρκος πρόεδρος οδήγησε την κεντρική τράπεζα της χώρας να μειώσει τα επιτόκια της κατά 500 μονάδες βάσης τους τελευταίους τέσσερις μήνες, στο 14%, καθώς επιδιώκει να τονώσει την ανάπτυξη.
Με τον πληθωρισμό ωστόσο να έχει ήδη ξεπεράσει το 21% οι καταθέτες απαιτούν υψηλότερα επιτόκια για τις καταθέσεις τους, ενώ οι επενδυτές έχουν ενσωματώσει ένα υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου για τις τοποθετήσεις τους, υπονομεύοντας έτσι τα οφέλη από τη χαλαρή νομισματική πολιτική.
"Η Τουρκία εγκατέλειψε το όπλο των επιτοκίων και η κεντρική τράπεζα έχει χάσει τον έλεγχο του πληθωρισμού", δηλώνει ο Ogeday Topcular, διαχειριστής στην RAM Capital SA. Η αύξηση του κόστους δανεισμού στην αγορά είναι το "φυσικό αποτέλεσμα", αναφέρει.
Η τουρκική λίρα έχει χάσει σχεδόν το ένα τρίτο της αξίας της αυτό το τρίμηνο, αυξάνοντας έτσι το κόστος των εισαγωγών, κάτι που απειλεί να οδηγήσει σε νέα άνοδο των τιμών του πληθωρισμού. Οι εκτιμήσεις των αναλυτών σε δημοσκόπηση του Bloomberg τοποθετούν τον πληθωρισμό στο 27,3% τον Δεκέμβριο.
Για να ανακόψει την κατρακύλα της λίρας ο Ερντογάν ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα σειρά έκτακτων μέτρων, μεταξύ των οποίων ήταν και ένας νέος τραπεζικός λογαριασμός σε λίρα. Όπως ανακοινώθηκε, η κυβέρνηση θα καλύπτει τις συναλλαγματικές απώλειες που θα ξεπερνούν το επιτόκιο στις καταθέσεις αυτές. Παράλληλα, η κεντρική τράπεζα της χώρας και οι κρατικές τράπεζες προχώρησαν σε νέες παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος, πουλώντας δολάρια.
Αν και τα μέτρα βοήθησαν προσωρινά το νόμισμα, μέχρι τώρα δεν υπάρχουν στοιχεία ότι έχουν οδηγήσει σε μείωση του κόστους δανεισμού.
"Αντί να αυξήσει τα επιτόκια, η κυβέρνηση παρουσίασε καταθέσεις που συνδέονται με την αγορά forex – αυτή είναι μια μέθοδος με πειραματισμούς και σφάλματα", δηλώνει ο Topcular. "Το κόστος όμως για τους πειραματισμούς και τα σφάλματα μπορεί να είναι πολύ μεγάλο".
Τέταρτη ημέρα πτώσης
Η τουρκική λίρα υποχλωρησε και χθες - για τέταρτη διαδοχική ημέρα. Νωρίτερα βρέθηκα να κατρακυλά έως 5,8% στο 13,4262 ανά δολ. ενώ αυτή την ώρα κινείται με βαριές απώλειες σχεδόν 4% στο 13,1021 ανά δολ.
Την προηγούμενη εβδομάδα το νόμισμα κατρακύλησε μέχρι το χαμηλό των 18,4 ανά δολ. για να ανακάμψει μετά τα μέτρα της κυβέρνησης στο 10,25 ανά δολ. Από την αρχή της εβδομάδας η λίρα χάνει περίπου 20%, σκαρφαλώνοντας σήμερα πάνω και από το επίπεδο των 13 ανά δολ.
Ο νέος υπουργός Οικονομικών της χώρας, Nureddin Nebati – ο οποίος διορίστηκε από τον Ερντογάν νωρίτερα αυτό τον μήνα – προσπαθεί να αμβλύνει τις ανησυχίες με διαδοχικές τηλεοπτικές του συνεντεύξεις τις τελευταίες ημέρες. Ο Τούρκος ΥΠΟΙΚ εκτίμησε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει σε μονοψήφιο ποσοστό μέχρι το 2023, αντίθετα με τις προβλέψεις των αναλυτών που κάνουν λόγο για ράλι των τιμών.
Ο Nebati διέψευσε επίσης τις αναφορές για παρεμβάσεις στην αγορά με πωλήσεις δολαρίων για την ενίσχυση της λίρας, παρά τα στοιχεία που δείχνουν ότι τα συναλλαγματικά αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας έχουν κατρακυλήσει και πάλι.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών, τα καθαρά αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας υποχώρησαν κατά 2,5 δισ. δολ. την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ τα ακαθάριστα συναλλαγματικά διαθέσιμα μειώθηκαν κατά έως και 5 δισ. δολ. όπως μεταδίδει το Reuters, σημειώνοντας ότι δεν έχουν γίνει επίσημες ανακοινώσεις για κάποια παρέμβαση.
