Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

Να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και πρακτικές…

Τις τελευταίες εβδομάδες δημοσίευσα άρθρο στο Λ.Τ, ανταποκρινόμενος σε δημόσια πρόσκληση του κ. Δημάρχου, για την αξιοποίηση της έκτασης των 200 περίπου στρεμμάτων, της «Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας».

Μεταξύ άλλων, κατέθεσα επιχείρημα επί της μεθοδολογίας, που πρέπει να ακολουθηθεί.

Υποστήριξα ότι είναι αναγκαίο και κοινωνικά ωφέλιμο να προηγηθεί αναλυτική αξιολόγηση αυτής, της σημαντικού ύψους κοινωνικής επένδυσης.

Αμέσως, ανέλαβε την αποστολή  της αντιπαράθεσης ο «Ηρακλής», για λογαριασμό του Δημάρχου, όπως προ καιρού είχε αναλάβει για λογαριασμό του Περιφερειάρχη.

Έριξε την πρώτη νερο-πιστολιά.

Με επέκρινε επειδή διατύπωσα θέση, με την οποία βεβαίως έχει δικαίωμα να διαφωνεί και δεν αρκέστηκα σε ένα like.

Κατέθεσε δε τον αρχικό αυθαίρετο ισχυρισμό ότι οι κοινωνικές επενδύσεις «δεν μπορούν να αξιολογηθούν».

Στο συμπληρωματικό δεύτερο άρθρο μου, έδωσα περισσότερα επιχειρήματα για να γίνει πλήρως κατανοητό, ότι οι κοινωνικές επενδύσεις και μπορούν και πρέπει να αξιολογούνται.

Ο «Ηρακλής» επανήλθε ρίχνοντας δεύτερη νερο-πιστολιά.  Ισχυρίσθηκε ότι «οι κοινωνικές επενδύσεις δεν χρειάζονται καμία αξιολόγηση». Μετατόπισε, δηλαδή, το «γκολπόστ» ευελπιστώντας ότι όπου να είναι με τα σουτ - τσαρουχιές που ρίχνει θα πετύχει και κανένα «γκολ».  Ανέφερε δε, για ενίσχυση του ισχυρισμού του, τον τομέα της υγείας.

Έχω σημειώσει με έμφαση ότι οι επιστημονικές θεωρίες - μεθοδολογίες – τεχνικές  (ανάλυση κόστους – οφέλους, ανάλυση κόστους – αποτελεσματικότητας, ανάλυση κόστους – χρησιμότητας, κ.α.) χρησιμοποιούνται διεθνώς για την αξιολόγηση επενδύσεων, πολιτικών, προγραμμάτων και έργων, σε όλα τα πεδία του πραγματικού κόσμου.

Και φυσικά στο πεδίο της υγείας (διαθέσιμα τα στοιχεία αν εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες). Είναι δε σταθερή η επιδίωξη των σύγχρονων και ορθολογικών κοινωνιών, για αναζήτηση των βέλτιστων λύσεων στα εκάστοτε προβλήματα.

Επίσης είναι αυτονόητο ότι οι επιστημονικές θεωρίες, μεθοδολογίες και τεχνικές και η χρήση τους, διεθνώς, δεν ακυρώνονται με ισχυρισμούς ακόμη και ενός «Ηρακλή», ούτε βεβαίως υπακούουν στις επιθυμίες του.

Είναι άλλης τάξεως θέμα αν τις συστάσεις θέλει να τις εφαρμόσει το κοινωνικό ή το πολιτικό «υποκείμενο» στο οποίο απευθύνονται.

Ένα απλό παράδειγμα, κατ αναλογία, από το χώρο της υγείας.

Η επιστήμη, κατασκεύασε και προτείνει φάρμακα για τον έλεγχο πχ του σακχάρου.

Ο έχων το σχετικό πρόβλημα έχει το δικαίωμα να μην λάβει τη συνιστώμενη θεραπεία.

Όμως, σε αυτή την περίπτωση δεν μπορεί αργότερα να ισχυρισθεί ότι αδυνατεί να διαχειριστεί το πρόβλημά του.

Ένα ακόμη παράδειγμα από το πεδίο της υγείας στην ΠΕ Βοιωτίας.

Ας υποθέσουμε ότι η κοινωνία – το κράτος διέθετε 100 χμ (περιορισμός) για τη δημιουργία σοβαρής νοσοκομειακής υποδομής στην ΠΕ Βοιωτίας.

Τα εναλλακτικά σενάρια, λαμβανομένου υπόψη του περιορισμού,  ήταν δύο:

το πρώτο να γίνουν δύο μονάδες σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων και οι οποίες δεδομένου του περιορισμού να είναι κατώτερες των αναγκών και να υπολειτουργούν.

το δεύτερο να γίνει μία πληρέστερη μονάδα σε περίπου ενδιάμεσο χώρο;

Ο εντοπισμός της βέλτιστης λύσης δεν θα ήταν ευκολότερος αν γινόταν εκ των προτέρων αξιολόγηση με επιστημονικά «εργαλεία», των εναλλακτικών σεναρίων;  Δεν θα απολάμβαναν οι πολίτες της εκεί περιοχής υπηρεσίες υψηλότερης ποιότητας;

Συνεπώς, πρέπει να γίνει κοινή συνείδηση ότι η μέθοδος «της δοκιμής και του λάθους» δεν πρέπει να κυριαρχεί στην αντιμετώπιση των κοινωνικών επενδύσεων-πολιτικών-προγραμμάτων και έργων, γιατί οδηγεί σε σπατάλη πόρων από τους περιορισμένους και ανταγωνιστικά διεκδικούμενους και σε υποβαθμισμένες κοινωνικές υπηρεσίες.

Τα παραδείγματα εφαρμογής αυτής της λανθασμένης πρακτικής, πρόσφατα και παλαιά, από όλα τα επίπεδα της ελληνικής πολιτείας (αυτοδιοίκησης και κεντρικής κυβέρνησης) είναι πολλά και απογοητευτικά.

Λοιπόν, αν πράγματι θέλουμε να προοδεύσει ο τόπος, η λύση είναι μία. Να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και πρακτικές, στην προσέγγιση των προβλημάτων κοινωνικού ενδιαφέροντος.


Κωνσταντίνος Π. Τσαμαδιάς
Ομότ. Καθηγητής
Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών

    

 

Ενημερωτικά δελτία

Ενημερωθείτε άμεσα από την εφημερίδα μας για τις τελευταίες ειδήσεις μέσα από την ηλεκτρονική σας διεύθυνση.