Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

Γιατί γιορτάζουμε την Απελευθέρωση

Γράφει η Δρ. Βασιλική Λάζου, διδάσκουσα Τμήματος Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ

 

Κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου μαζί με τον πολιούχο της πόλης μας, τον Άγιο Λουκά, γιορτάζουμε την απελευθέρωση της Λαμίας από τη ναζιστική Κατοχή.  Μνημονεύουμε και τιμάμε όσους έδωσαν τον αγώνα για μια ελεύθερη και ανεξάρτητη πατρίδα. Τους εντάσσουμε στη μακρά και αλληλένδετη ιστορία των εθνικών, κοινωνικών και πολιτικών αγώνων του λαού μας. 

Δεν θα αναφερθώ αναλυτικά στη χαρμόσυνη ημέρα της απελευθέρωσης. Έχουν γραφτεί πολλά, αν και με ποικίλες παραλλαγές. Η απελευθέρωση της πόλης μας δεν διαφέρει από άλλες απελευθερώσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τα βασικά γεγονότα παραμένουν.Οι Γερμανοί πιεζόμενοι από τις στρατιωτικές εξελίξεις στα μέτωπα του πολέμου υποχώρησαν. Ο ΕΛΑΣ μπήκε ελευθερωτής στην πόλη και ανέλαβε τη διοίκησή της. Οι υποδομές σώθηκαν χάρη σε ατομικές πράξεις ηρωισμού και την εγρήγορση της Αντίστασης. Λίγες μέρες αργότερα ο πρωτοκαπετάνιος  Άρης Βελουχιώτης έβγαλε τον περίφημο λόγο του στην κεντρική πλατεία.

Όλα αυτά και άλλα περισσότερα ανήκουν πια στο παρελθόν. Η Ιστορία όμως, αντίθετα από τη διαδεδομένη άποψη, δεν είναι μια επιστήμη του παρελθόντος. Είναι του παρόντος. Σήμερα λοιπόν και ξέχωρα από την οφειλόμενη τιμή και δόξα προς τους αγωνιστές έχει κάποιο νόημα να μνημονεύουμε την Αντίσταση και να γιορτάζουμε την απελευθέρωση; Το ερώτημα δεν αφορά στη συγκεκριμένη επέτειο αλλά γενικότερα στη σχέση της Ιστορίας με το παρόν. Αποκτά δε περισσότερη σημασία αν αναλογιστούμε ότι μέχρι πρόσφατα οι εορτασμοί αφορούσαν την έναρξη (28η Οκτωβρίου) και όχι τη λήξη του Β παγκοσμίου πολέμου (απελευθέρωση).   

Η Αντίσταση του ελληνικού λαού στη ναζιστική κατοχή, όπως εκφράστηκε από τη μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο και τις οργανώσεις του ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, ΕΑ, τέθηκε υπό τη σκιά του αδελφοκτόνου πόλεμου που ακολούθησε. Συνδέθηκε με κοινωνικές διεκδικήσεις και οράματα «επικίνδυνα» για τους κατέχοντες την εξουσία, ανατρεπτικά για «το κρατούν κοινωνικό σύστημα». Σπιλώθηκε, λοιδωρήθηκε, ακόμα και ποινικοποιήθηκε. Οι προσπάθειες για την αναθεώρηση του νικηφόρου εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα που οδήγησε στην απελευθέρωση δεν σταμάτησαν ποτέ. Διαρκώς επανέρχονται στο δημόσιο λόγο με ποικίλους τρόπους και πράξεις. Ο στόχος είναι, μέσα από τη φανερή ή υπόρρητη καταγγελία του τότε,  η Αντίσταση σήμερα. Το δικαίωμα του ίδιου του λαού να αυτο-οργανώνεται και με αλληλεγγύη, ενότητα στους στόχους και όραμα για το μέλλον να υπερασπίζεται την πατρίδα του και τα δημόσια αγαθά.

Για αυτό έχει νόημα η μνημόνευση της Αντίστασης. Για να υπενθυμίζει στο παρόν πόσο σημαντικές είναι για την εθνική, κοινωνική και προσωπική μας ζωή οι έννοιες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της κοινωνικής προκοπής. Όλες αυτές οι αξίες που θέλουμε να υπηρετούμε και να εμφυσήσουμε στη νέα γενιά. Για να θυμίζει ότι οι λαοί ύψωσαν το ανάστημά τους και νίκησαν το φασισμό τότε και το ίδιο θα κάνουν και σήμερα. Για να μας υπενθυμίζει ότι εμείς είμαστε υπεύθυνοι, εμείς και μόνο εμείς φέρουμε ακέραια την ευθύνη να προασπίζουμε αυτόν τον τόπο.

 

 

 

 

    

 

Απόψεις

Το ταξίδι στον  Νομό Έβρου είχε και δυσάρεστα απρόοπτα. Συνάντησα στην Ορεστιάδα τον ιντερνετικό μου φίλο Χρήστο. Η χαρά μεγάλη και από τις δύο πλευρές, μέχρι την...