Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

«ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΦΥΣΑΕΙ Ο ΑΝΕΜΟΣ…»

Γράφει ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

 

Πολλές μπορεί να είναι οι σκέψεις για το θέμα των Αιολικών Πάρκων που αναβιώνει με αναφορά την ευρύτερη περιοχής μας. Στις μέρες μας μάλιστα φαίνεται ότι ξανάρχισαν για τα καλά «τα όργανα» των διαφορετικών απόψεων με το ενδιαφέρον, που προκαλείται από όλα όσα ακούγονται ή γράφονται, να είναι ιδιαίτερο.
Σε σχέση λοιπόν με την επίκαιρη ειδησεογραφία και σε ότι αφορά τον προβληματισμό για το εάν και πόσο ωφελούμαστε από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, ας παρατηρηθεί κατ’ αρχάς ότι το πρόβλημα δεν είναι τόσο απλό. Ούτε υπάρχει και κάποια δυνατότητα ώστε τα ζητήματα να αντιμετωπίζονται με λογικές του «άσπρου–μαύρου».  
Για την περιοχή μας ειδικότερα, είναι σκόπιμο να σημειωθούν δύο πλαίσια ιδιαίτερων κατευθύνσεων που μαζί με την υπόλοιπη -πρόσφατη ή παλαιότερη- ισχύουσα νομοθεσία θεωρώ ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Πρόκειται για το «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Α.Π.Ε.» που εγκρίθηκε το 2008 (ΦΕΚ 2464/Β’ /3-12-2008) με την προοπτική να ισχύει για τα επόμενα 15 χρόνια, ενώ σύμφωνα με όσα λένε οι αρμόδιοι το σχέδιο αυτό θα έπρεπε ήδη να έχει αναθεωρηθεί από το 2018 (!!). Και επίσης για το προ διετίας αναθεωρημένο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Στερεάς Ελλάδας -αρχική έγκριση το έτος 2003- με το ΦΕΚ 299/ΑΑΠ της 14-12-2018.
Έχοντας υπόψη το παραπάνω «Ειδικό Πλαίσιο» του 2008 -και περιληπτικά- απαγορεύεται η δημιουργία αιολικών πάρκων σε περιοχές : Διακηρυγμένων διατηρητέων μνημείων και απόλυτης προστασίας της φύσης, σε ζώνες NATURA, στους υγρότοπους «Ραμσάρ», στους πυρήνες των Εθνικών μας Δρυμών, σε οικότοπους του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000», στα σχέδια πόλεων και τους παραδοσιακούς οικισμούς, στις λατομικές ή μεταλλευτικές και λοιπές εξορυκτικές περιοχές, σε ενότητες ειδικών χρήσεων γης κ.λπ.
Παράλληλα και με βάση το Περιφερειακό μας Χωροταξικό, η Στερεά Ελλάδα με το σπάνιο σύμπλεγμα των ορεινών όγκων στην ενδοχώρας της, αποτελεί ένα ιδιαίτερο σύνολο φυσικού αποθέματος προς διατήρηση και προστασία. Στο σχέδιο αυτό, η περιγραφή της μοναδικής φυσιολατρικής αξίας των περιοχών μας γίνεται με τον πλέον γλαφυρό τρόπο. Εκθειάζονται, ανά περίπτωση, όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα και Εθνικής ή διεθνούς αξίας πλεονεκτήματα των γεωγραφικών ενοτήτων μας. Με άμεση συνέπεια το στίγμα που δίνεται για τις αναπτυξιακές μας προτεραιότητες να είναι σαφέστατο, αφού θα πρέπει να συμφωνεί με όσα καθορίζονται από την ύπαρξη αυτών των πλεονεκτημάτων.
Προφανέστατα και δε μπορεί κάποιος να εναντιώνεται άκριτα στην ανάγκη παραγωγής ενέργειας με τις Α.Π.Ε. Όμως η συγκεκριμένη ανάγκη δε γίνεται να μην υπακούει και σε κανόνες. Ούτε μπορεί ο καθορισμός των περιοχών «αιολικής προτεραιότητας» να είναι η μόνη ικανή και αναγκαία συνθήκη για την ανάπτυξη της υπόψη δραστηριότητας στη χώρα. Εκτός και εάν θέλουμε να προστρέχουμε τη σύγχρονη εποχή σε πολιτικές του τύπου «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Τα αιολικά πάρκα είναι μια σοβαρή επιλογή στον τομέα των εναλλακτικών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Όμως κρίνεται εξίσου απαραίτητο να γίνει αποδεκτό ότι η χωρίς μέτρο χωροθέτηση της δραστηριότητας και μάλιστα με τη χρήση μεγάλου μεγέθους ανεμογεννητριών, επιδρά και αλλοιώνει το τοπίο στην περιοχή αναφοράς των πάρκων. Με πολύ σοβαρότερες συνέπειες από την ενδεχόμενη ακύρωση της εγκατάστασης των ανεμογεννητριών. Για παράδειγμα εξετάσθηκε από τους αρμόδιους εάν μπορεί να θεωρείται συμβατή η συγκεκριμένη δραστηριότητα με την προσπάθεια ένταξης της κοιλάδας του Αχελώου στα προστατευόμενα μνημεία της UNESKO, που γίνεται από το Δήμο Αγράφων ; Και εάν δεν υπάρχει συμβατότητα, τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να βρεθεί «κοινός παρανομαστής» σε ότι αφορά τις αναπτυξιακές προοπτικές μας ; Βέβαια το ότι μέχρι σήμερα κανείς από τους υπεύθυνους δεν ασχολήθηκε σοβαρά με το σπάνιου φυσικού κάλλους δάσος Οξιάς στην περιοχή μας -το νοτιότερο της Πίνδου και ίσως της Ευρώπης- είναι σε όλους γνωστό.        
Το πρόβλημα δημιουργείται από τις πολιτικές επιλογές του κέντρου που  μάλιστα μπορεί να δρομολογούνται παρά την ύπαρξη αντίθετων απόψεων. Ακόμα και εάν ο αντίλογος πολλές φορές φέρεται να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένος. Όπως ενδεικτικά μπορεί να σημειώνονται οι δημοσιογραφικές αναφορές για μία σχετική έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε ότι αφορά τις ανεμογεννήτριες εκτός περιοχών NATURA που βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης και φαίνεται ότι επαρκούν ώστε να υπερκαλυφθεί πάνω από δύο φορές ο εθνικός στόχος του 2030. Και επίσης τα όσα αναφέρονται σε πρόσφατη απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου για την απαίτηση ύπαρξης Εθνικού Χωροταξικού μέσα από μία δίκαιη και κατ’ ελάχιστο αποδεκτή διαβούλευση. Μέχρι το 2008 η μοναδική δυτικοευρωπαϊκή χώρα, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό ήταν η Ελλάδα. Σήμερα δώδεκα χρόνια μετά, ξαναγυρίζουμε σε εκείνη την εποχή ; Προτιμώνται οι fast track διαδικασίες από το διάλογο, την ανταλλαγή απόψεων και τη συναπόφαση ;   
Ταυτόχρονα, τα εκτός χώρας μηνύματα για το μέλλον παραγωγής ενέργειας με αιολικά πάρκα, μάλλον κρίνονται απογοητευτικά. Από τα θέματα βιωσιμότητας της επιλογής και ειδικότερα την αμφισβητούμενη αποδοτικότητά της σε σχέση με το κόστος κατασκευής, συντήρησης ή λειτουργίας, μέχρι και τις δυσκολίες «αποκαθήλωσης» των πάρκων όταν οι ανεμογεννήτριες θα κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους.
Η αλόγιστη εγκατάσταση ανεμογεννητριών με μόνο κριτήριο το «ευκαιριακό όφελος της επένδυσης» είναι λάθος που μπορεί να πληρωθεί πολύ ακριβά. Οι απαιτήσεις σύνταξης αναλυτικού προϋπολογισμού των έργων κατασκευής των αιολικών πάρκων με τον σαφή προσδιορισμό του κόστους και του αναμενόμενου οφέλους είναι ολοφάνερες. Όπως ολοφάνερη είναι και η ανάγκη δρομολόγησης ενός ειλικρινούς κοινωνικού διαλόγου σε ότι αφορά τη διαμόρφωση του πλαισίου των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων μας. Και για αυτό το κεφαλαιώδες θέμα δε μπορεί να βιώνεται η σημερινή ζοφερή κατάσταση. Δεν είμαστε κάποια τριτοκοσμική χώρα. Ανήκουμε στο «σκληρό πυρήνα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ως πολίτες δικαιούμαστε τα ελάχιστα κεκτημένα της.  


    

 

Ενημερωτικά δελτία

Ενημερωθείτε άμεσα από την εφημερίδα μας για τις τελευταίες ειδήσεις μέσα από την ηλεκτρονική σας διεύθυνση.
randomness