Τουρκική πρόθεση επέκτασης της κατοχής στη θάλασσα βλέπει η Κύπρος

«Πρόθεση επέκτασης της κατοχής στη θαλάσσια περιοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, η ενέργεια της Τουρκίας να δεσμεύσει περιοχές μέσα στο όρια της ΑΟΖ», λέει ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος

«Η ενέργεια της Τουρκίας, σε μια τέτοια περίοδο, στην ουσία είναι πρόθεση επέκτασης της κατοχής στη θαλάσσια περιοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας», δήλωσε στον ραδιοσταθμό Βήμα FM ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης. Όπως είπε, «είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία μέσα από οδηγία προς ναυτιλομένους έχει δεσμεύσει περιοχές στα νότια της Κύπρου και μάλιστα μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου, μέσα στα όρια της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε οικόπεδο που βρίσκεται σε εξέλιξη γεώτρηση από την ιταλική εταιρεία ΕΝΙ. Πρόκειται για ξεκάθαρη παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων».

Εκτός από την απόφαση για αναστολή των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό που αποφάσισε ομόφωνα το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, αποφασίστηκε και αριθμός πολιτικών, διπλωματικών και οικονομικών μέτρων τα οποία, όπως είπε «θα ανακοινώνονται όταν τίθενται σε εφαρμογή». Εξήγησε ότι είναι μια ενέργεια από την Τουρκία που «δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή και δεν μπορεί να στηριχθεί σε κανένα επιχείρημα, νομικό, πολιτικό ή άλλο και γι' αυτό τον λόγο δεν υπήρχε άλλη επιλογή στην κυπριακή κυβέρνηση». Τόνισε, επίσης, πως υπάρχει συνεχής αλληλοενημέρωση με την ελληνική πολιτική ηγεσία.

ΟΗΕ

Πολύ σοβαρό χαρακτήρισε ο ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ το θέμα που έχει προκύψει στην κυπριακή ΑΟΖ, αναφέροντας ότι το «θέμα παρατηρείται και σε άλλα μέρη του κόσμου, όταν υπάρχουν θαλάσσιες διαφορές (maritime disputes)».

Ο κ. Άιντε, ο οποίος έκανε τις δηλώσεις έπειτα από συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, πρόσθεσε ότι η κατάσταση καταδεικνύει πως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μπορεί να είναι «είτε ευλογία, είτε κατάρα».

Αν τύχει, είπε, καλής διαχείρισης, θα αποτελέσει όφελος για όλους τους Κύπριους, ενώ αν γίνει πηγή έντασης, θα είναι πρόβλημα για όλους και περισσότερο κατάρα για τις συνομιλίες, σημείωσε. Ο κ. Άιντε κάλεσε όλους να ενεργήσουν με υπευθυνότητα και να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης.

Ανέφερε ότι είχε μια εποικοδομητική, ενδιαφέρουσα και σημαντική συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και αναγνωρίζει ότι πρόκειται για μια πολύ έντονη περίοδο, επειδή η κατάσταση περιπλέκεται. Τόνισε ότι υπάρχουν στρατηγικοί λόγοι για τους οποίους η υφιστάμενη κατάσταση είναι απαράδεκτη και γι' αυτό θα συνεχίσει τις συζητήσεις με τις δύο πλευρές, ώστε να επιτευχθεί διευθέτηση του Κυπριακού όσο το δυνατόν πιο σύντομα.

Σημείωσε ότι οι όροι εντολής του δεν έχουν αλλάξει και ότι έχουν τεθεί ζητήματα προς συζήτηση. Ευχήθηκε πως σε μεταγενέστερο στάδιο, θα μπορέσουν να συναντηθούν και οι δύο ηγέτες, ώστε να ξαναρχίσει η διαδικασία των συνομιλιών. Σε ερώτηση κατά πόσο θα έπρεπε να επισκεφθεί τώρα την Άγκυρα αντί να βρίσκεται στη Λευκωσία, απάντησε ότι είναι σε συνεχή επαφή με την τουρκική ηγεσία και φυσικά σύντομα θα βρεθεί στην Άγκυρα.

Όσον αφορά στην επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών, σημείωσε ότι οι ίδιοι θα αποφασίσουν πότε θα συμβεί αυτό. Μέχρι τότε, είπε, θα συνεχίσει τις συναντήσεις ο ίδιος μαζί τους, όπως και με τους διαπραγματευτές.

Χάρτη, που απεικονίζει τουρκικές προκλητικές ενέργειες στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), παρουσιάσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ο χάρτης (φωτογραφία και επισυναπτόμενο αρχείο) δείχνει τις περιοχές στην ΑΟΖ της Κύπρου, τις οποίες η Άγκυρα δέσμευσε από τις 20 Οκτωβρίου έως και τις 30 Δεκεμβρίου για σεισμογραφικές έρευνες με οδηγία προς ναυτιλομένους («navtex»).

Οι δεσμευμένες από την Τουρκία περιοχές απεικονίζονται στον χάρτη με κόκκινο χρώμα. Μέσα σε αυτές είναι μέρος του οικοπέδου 9 της κυπριακής ΑΟΖ, όπου βρίσκεται το κοίτασμα «Ονασαγόρας», στο οποίο άρχισε γεώτρηση η ιταλοκορεατική κοινοπραξία ENI-KOGAS. Επιπλέον, στο κόκκινα χρωματισμένο πεδίο βρίσκεται και μέρος του οικοπέδου 2, το οποίο μαζί με το οικόπεδο 3, έχουν δοθεί για γεωτρήσεις στην ίδια κοινοπραξία. Με κίτρινο χρώμα απεικονίζονται οι περιοχές στην κυπριακή ΑΟΖ, που δέσμευσε η Κυπριακή Δημοκρατία για γεωτρήσεις στα ανωτέρω οικόπεδα. Στο 12 (κοίτασμα «Αφροδίτη») έκανε γεώτρηση η αμερικανική εταιρεία Noble, ενώ τα οικόπεδα 10, 11 έχουν δοθεί για γεωτρήσεις στη γαλλική εταιρεία Total.

Η κόκκινη συνεχόμενη γραμμή είναι αυτή που συμφωνήθηκε στις οριοθετήσεις της ΑΟΖ Κυπριακής Δημοκρατίας, Λιβάνου, Ισραήλ και Αιγύπτου. Η συνεχόμενη γαλάζια γραμμή δείχνει τις συνταταγμένες -όπως έχουν δημοσιευτεί- της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας με βάση τη μέση γραμμή σε συνάφεια με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Η οδηγία της Άγκυρας είναι η σοβαρότερη εξέλιξη από την εποχή που η κυπριακή κυβέρνηση καθόρισε την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, τη διαχώρισε σε οικόπεδα και προχώρησε στη σύναψη συμφωνιών με εταιρείες.

Πρόκειται, σύμφωνα με τη Λευκωσία, για «σοβαρή παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και δικαιωμάτων των εταιρειών ENI-KOGAS, οι οποίες είναι σε συμφωνία με την Κυπριακή Δημοκρατία για να δραστηριοποιηθούν εντός συγκεκριμένων οικοπέδων».

Σημειώνεται ότι η Τουρκία, μετά την απόκτηση του σκάφους «Μπαρμπαρός», έχει την ευχέρεια να προχωρήσει σε σεισμογραφικές έρευνες, γι αυτό και οι σχετικές ανακοινώσεις της είναι πολύ πιο σοβαρές απ’ό,τι πριν από 3-4 χρόνια, όταν δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα.

Επίσης, με την τελευταία «navtex» της Άγκυρας η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας αξιολογείται ως ακόμη πιο σοβαρή, καθώς: α) στις περιοχές που δέσμευσε η Άγκυρα εντός της κυπριακής ΑΟΖ βρίσκεται σε εξέλιξη γεώτρηση από συγκεκριμένη εταιρεία, η οποία έχει έρθει σε συμφωνία με την Κυπριακή Δημοκρατία, β) είναι η πρώτη φορά που γίνεται αναφορά από την Άγκυρα σε μεταφορά πλατφόρμας εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου, Γιώργος Λακκοτρύπης, δήλωσε ότι η Λευκωσία προωθεί απρόσκοπτα τους σχεδιασμούς για αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς να επηρεάζεται από τις τουρκικές προκλήσεις. Ενδεικτικό τούτου, τόνισε, είναι και το γεγονός ότι, «ενώ ήταν σε εξέλιξη η τουρκική προκλητικότητα, εκπρόσωποι της αμερικανικής εταιρείας Noble επισκέφθηκαν τη Λευκωσία και παρουσίασαν στο υπουργείο Ενέργειας τις προτάσεις της εταιρείας για αξιοποίηση του κοιτάσματος "Αφροδίτη"».

Μιλώντας στο ΡΙΚ από το Μιλάνο και την άτυπη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι είχε την ευκαιρία να ενημερώσει την ιταλική Προεδρία και τους Ευρωπαίους ομολόγους του για τις ενέργειες της Άγκυρας.

Όπως ανέφερε ο Κύπριος υπουργός, ο Ιταλός ομόλογός του, προεδρεύων της συνόδου, εξέφρασε στήριξη στην άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου εντός της ΑΟΖ της, επισημαίνοντας ότι στην ΕΝΙ-KOGAS, που διεξάγει γεώτρηση στο κοίτασμα «Ονασαγόρας», υπάρχει ιταλική κρατική συμμετοχή.

Ο κ. Λακκοτρύπης τόνισε ακόμη ότι τα κυπριακά κοιτάσματα είναι και ευρωπαϊκά και η αξιοποίησή τους θα μπορούσε να συμβάλει καθοριστικά στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, ειδικά τώρα που αναζητούνται εναλλακτικοί τρόποι διοχέτευσης ενεργειακών πόρων.

Η Κομισιόν παροτρύνει την Άγκυρα να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή δράση εναντίον ενός κράτους- μέλους

Tην ανησυχία της για την έλλειψη ανεξαρτησίας στο δικαστικό σύστημα αλλά και για τις ελλείψεις στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, διατυπώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης προόδου που υιοθέτησε σήμερα. Παράλληλα, η Κομισιόν τονίζει ότι η εφαρμογή ορισμένων δεσμεύσεων στις μεταρρυθμίσεις συνεχίστηκε, όπως το πακέτο εκδημοκρατισμού, και ότι έγιναν βήματα για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος. Στην ίδια έκθεση η Επιτροπή διαμηνύει στην Άγκυρα ότι οι «ενεργές και αξιόπιστες» διαπραγματεύσεις αποτελούν το κατάλληλο πλαίσιο για την πλήρη αξιοποίηση των σχέσεων ΕΕ- Τουρκίας και επισημαίνει πως η έναρξη διαπραγματεύσεων για τα κεφάλαια του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων απαιτεί ένα οδικό χάρτη μεταρρυθμίσεων.

Σε ό,τι αφορά τα ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα, η Κομισιόν αναφέρει ότι η Τουρκία και η Ελλάδα προώθησαν αμοιβαίες συναντήσεις με τους δύο επικεφαλής διαπραγματευτές στην Άγκυρα και στην Αθήνα στο πλαίσιο των απευθείας διαπραγματεύσεων.

Η Επιτροπή παροτρύνει την Τουρκία να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή δράση εναντίον ενός κράτους-μέλους, ή πηγή τριβών και ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημία στις καλές γειτονικές σχέσεις και την ειρηνική επίλυση διαφορών. Στα Συμπεράσματα επαναλαμβάνεται η εν λόγω παρότρυνση της Κομισιόν ενώ ζητείται και η αποφυγή «προκλητικής δράσης».

Η Ελλάδα και η Κύπρος έκαναν επίσημες καταγγελίες για επαναλαμβανόμενες και αυξημένες παραβιάσεις των χωρικών τους υδάτων και του εναερίου χώρου τους, περιλαμβανομένων και πτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά, όπως υπογραμμίζεται.

Παρά το γεγονός ότι έχουν υπάρξει ενθαρρυντικές ανακοινώσεις, η Θεολογική Σχολή της Χάλκης παραμένει κλειστή από το 1971, τονίζει η Επιτροπή. Σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης η Κομισιόν υπογραμμίζει τη σημασία συνεργασίας της Τουρκίας με γειτονικές χώρες με ειδική αναφορά στο Αιγαίο όπου παρατηρείται ότι ο αριθμός των παράνομων μεταναστών αυξάνεται.

Όσον αφορά την Κύπρο, η Επιτροπή σημειώνει ότι η Τουρκία εξέδωσε δηλώσεις και προέβη σε ενέργειες αμφισβητώντας το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, προς όφελος όλων των Κυπρίων. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών περιλαμβάνουν τη συνομολόγηση διμερών συμφωνιών, την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων, στη βάση του κεκτημένου και του διεθνούς δικαίου, περιλαμβανομένης και της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας των κρατών-μελών επί των χωρικών τους υδάτων, όπως αναφέρεται στην έκθεση.

Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι αναμένεται από την Άγκυρα να στηρίξει ενεργώς τις διαπραγματεύσεις για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ και με τις αρχές επί των οποίων εδράζεται η ΕΕ. Η δέσμευση της Τουρκίας με συγκεκριμένους τρόπους σε μια τέτοια περιεκτική λύση παραμένει κρίσιμη, αναφέρει η Κομισιόν, η οποία σημειώνει πως δηλώσεις οι οποίες δεν είναι ευνοϊκές για τη δημιουργία ενός θετικού κλίματος στο πλαίσιο των απευθείας συνομιλιών, πρέπει να αποφεύγονται.

Στην ίδια έκθεση επισημαίνεται ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις, η Τουρκία δεν ευθυγραμμίστηκε με τις υποχρεώσεις της, όπως απορρέουν από τη δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005 και των Συμπερασμάτων του 2006 και του 2013. Σημειώνεται ότι η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει πλήρως και χωρίς διακρίσεις το Πρωτόκολλο και δεν έχει εξομαλύνει τις διμερείς της σχέσεις με την Κυπριακή Δημοκρατία. Προστίθεται ότι η Τουρκία δεν έχει άρει το βέτο για συμμετοχή της Κύπρου σε αρκετούς διεθνείς οργανισμούς, όπως στην περίπτωση του ΟΟΣΑ.

ΑΠΕ