Νομοσχέδιο Ευρωεκλογών: Ποιες αλλαγές κατέθεσε το ΥΠΕΣ στη Βουλή

Τη διαδικασία εκλογής ευρωβουλευτών αφορά νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών που κατετέθη στη Βουλή την 26^η Οκτωβρίου.Με αυτό κυρώνεται η από 13 Ιουλίου Απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επέφερε σειρά αλλαγών στην αποκαλούμενη “Εκλογική Πράξη του 1976”, δηλαδή στο γενικό πλαίσιο διενέργειας των ευρωεκλογών σε όλα τα κράτη – μέλη.

Από τις αλλαγές αυτές, ορισμένες (οι περισσότερες) στην Ελλάδα έχουν ήδη νομοθετηθεί και ισχύουν, συνεπώς η κύρωσή τους είναι τυπική, χωρίς να επιφέρει ουσιαστική μεταβολή στην πράξη.  Κάποιες άλλες, όμως, έχουν όντως σημασία.

Ο AIRETOS κωδικοποιεί τις σημαντικότερες τροποποιήσεις,αναλύοντας παράλληλα ποιες ισχύουν ήδη στη Χώρα μας.

Κατ’ αρχάς, είναι σημαντικό ότι παρέχονται οι εξής δύο ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ στα κράτη – μέλη για τις ευρωεκλογές:

Α)να προβλέπουν τη διενέργεια ψηφοφορίας εκ των προτέρων, δια αλληλογραφίας, αλλά και με ηλεκτρονικά και διαδικτυακά μέσα,

και

Β)να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να επιτρέπουν στους πολίτες που διαμένουν σε τρίτες Χώρες(δηλαδή όχι σε κράτος της Ε.Ε.) να ψηφίζουν.

Επιπροσθέτως, θεσπίζεται προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων τουλάχιστον τρεις εβδομάδες πριν την ημέρα της ψηφοφορίας.

Στην Ελλάδα η προθεσμία πρότασης υποψηφίων έχει οριστεί στις 12 ημέρες το αργότερο μετά την έκδοση του π.δ. των ευρωεκλογών, το οποίο π.δ. πρέπει να εκδίδεται το αργότερο 30 ημέρες πριν την ψηφοφορία.  Επομένως, όπως αναφέρει η Αιτιολογική Έκθεση του Ν/Σ, για να μην συγκρούεται στο σημείο αυτό η ενωσιακή με την ελληνική νομοθεσία, η δημοσίευση στο ΦΕΚ του π.δ. των ευρωεκλογών πρέπει να απέχει τουλάχιστον 34 ημέρες από την ημέρα των εκλογών.

Περαιτέρω, ορίζεται πως τα Κράτη μπορούν να θεσπίζουν κατώτατο όριο για την κατανομή εδρών, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει, σε εθνικό επίπεδο, το 5% των εκπεφρασμένων ψήφων.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα έχει ήδη πρόβλεψη πως κόμμα ή συνασπισμός συνεργαζόμενων κομμάτων που δεν συγκέντρωσε ποσοστό εγκύρων ψηφοδελτίων τουλάχιστον ίσο με το 3% του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων της Επικράτειας, δεν δικαιούται έδρα.

Επιπλέον, εισάγεται δυνατότητα τα Κράτη να επιτρέπουν αναγραφή στα ψηφοδέλτια του ονόματος του ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος με το οποίο συνδέεται το εθνικό πολιτικό κόμμα ή συγκεκριμένος υποψήφιος ή απεικόνιση σε αυτά του σχετικού λογοτύπου.

Στην Ελλάδα ήδη προβλέπεται η δυνατότητα αυτή (στην παρ.1 του αρ.4 του ν.4255/2014).

Στην υπό κύρωση Απόφαση, επίσης, αναφέρεται ρητά ότι κανείς δεν  μπορεί να ψηφίσει περισσότερες από μία φορές και προς τούτο τα Κράτη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι η διπλή ψηφοφορία υπόκειται σε αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινές. 

Στη Χώρα μας, έχουμε διάταξη για τον ποινικό κολασμό (φυλάκιση κλπ) των προσώπων που θα ψηφίσουν 2 φορές.

Τέλος, επαναλαμβάνονται γενικές αρχές της εκλογικής διαδικασίας, με σημειακές τροποποιήσεις, όπως :

-  Οι εκλογές διεξάγονται με άμεση, καθολική, ελεύθερη και μυστική ψηφοφορία.

- Η ρύθμιση ότι τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγονται ως αντιπρόσωποι των πολιτών της Ένωσης με αναλογικό σύστημα, βάσει ψηφοδελτίων συνδυασμών ή ενιαίου ψηφοδελτίου με έκφραση προτιμήσεων.  Τα Κράτη μπορούν να επιτρέψουν σύστημα προτιμησιακής ψήφου σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζουν. 

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται εάν σε αυτό το Ν/Σ του ΥΠΕΣ θα προστεθούν Τροπολογίες του ίδιου Υπουργείου, αντιστοίχως εκλογικής φύσης ή/και αυτοδιοικητικής σημασίας,όπως διορθώσεις στον Κλεισθένη1.