Έρως ο κόσμον ποιών

Γράφει η Ρουποτιά Ευμορφία

Φιλόλογος

Η λέξη έρως - λέξη με αρχέγονες καταβολές - ετυμολογείται από το αρχαίο ρήμα εράω = ερώ που σημαίνει αγαπώ. 

Μέσα στον κύκλο της μυθοπλασίας και της ιστορίας άλλοτε θεοποιήθηκε, άλλοτε  προσωποποιήθηκε, άλλοτε ένωσε κόσμους, άλλοτε διέλυσε και έφθειρε.

Θα σταθούμε, όμως, και θα εστιάσουμε σε εκείνον τον έρωτα που έκανε τον Ξενοφώντα να πει: "Πολύ κρείττον εστίν ο της ψυχής ή του σώματος έρως" και τον Σοφοκλή δια του στόματος της τραγικής ηρωίδας Αντιγόνης να αναφωνήσει: "έρως ανίκατε μάχαν".

Ένας τέτοιος έρωτας καθιστά το σώμα και την ψυχή θεράποντες του καλού. Ένας τέτοιος έρωτας μπορεί να διακριθεί σε τρία ειδη: στον γονιμοποιό και ζωοδότη έρωτα, στον την τέχνην παρέχοντα και στον τον Δημιουργόν αινούντα.

Η πρώτη μορφή είναι αυτή που αφορά την ένωση άρρενος και θήλεος στις βάσεις του συναισθηματικού ερείσματος και όχι στις βάσεις ενός υλόφρονα ολετήρα των γνήσεων σχέσεων που υποκαθιστά το συναίσθημα και υποβιβάζει τη σχέση  σε εμπορική συναλλαγή και σε σαρκική απόλαυση χωρίς ψυχική λειτουργια με αποτέλεσμα, όταν η σάρκα δεν βρίσκει ανταπόκριση, να αποσαρκώνεται, το σώμα να κακοποιείται και η ψυχή να ασθενεί. Από αυτόν τον έρωτα γεννιέται η ζωη.

Η δεύτερη μορφή του έρωτα είναι αυτή που εμπνέει και αναπτερώνει τα φτερά του εν δυνάμει δημιουργού, ώστε ο εραστής της τέχνης να αποδώσει την ωραιότητα αυτού του κόσμου.

Ο έρως αυτός ενώνει σώμα, νου και καρδιά, ώστε ο μουσουργός να  επελαύνει πάνω στα μουσικά άρματα των αγαπητικών σχέσεων, ο ζωγράφος να αποτυπώνει στον καμβά του έναν πάμφωτο κόσμο, ο γλύπτης να γλύφει το μάρμαρο και να σμιλεύει την ομορφιά της ζωής, ο ποιητής να λεξουργεί και κάθε λέξη του να υποκρύπτει το μεγαλείο της ζωής.

Μόνο με αυτόν τον έρωτα ο καλλιτέχνης θα αντισταθεί στον σκαπανέα που καταστρέφει την κρηπιδα του πνευματικού πολιτισμού για την κατίσχυση του υλικού.
Και η τρίτη και υψιπετής μορφή, η αγάπη για τον Θεό που θερμαίνει τις καρδιές πολλών που αφιερώνουν τη ζωή τους στην καθυπηρέτηση του Θείου λόγου.

Αυτός ο έρωτας δεν υποδουλώνει, αλλά εκλύει την εγκλωβισμένη ψυχική δύναμη, λυτρώνει από πάθη και αδυναμίες, απαυγάζει το φως των μύχιων της ψυχής, δυναμώνει το καλό, το οποίο διαχέεται σε κάθε άνθρωπο που ζητά παραμυθιά, απάλυνση του πόνου και οδοδείκτη ζωής.

Αυτές οι τρεις φανερώσεις του υπέροχου αυτού συναισθήματος ανυψώνουν τον έρωτα και τον καθιστούν πηγή ζωής, δημιουργίας, καθώς μόνον έτσι η ανθρωπότητα πορεύεται σε ανθόσπαρτους λειμώνες και μπορεί να ελπίζει στην καθημερινή ανάταση ανθρώπων και κοινωνιών.

Ας στοχαστουμε τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη: "Στην αγάπη μου αρέσει να μπαίνω ως πανσέληνος" για να κατανοήσουμε ότι το χρέος όλων μας είναι να "πανσεληνίζουμε" την πλάση και όχι να την καθιστούμε ασέληνη.