Γεώργιος Ζαχαρία Αινιάν

Γράφει o
Γεώργιος Καλλιώρας
Απόστρατος Αξιωματικός Π.Ν.
Συγγραφέας, Ερευνητής

Ο Γεώργιος Αινιάν είναι ο πρωτότοκος γιος του λόγιου Ζαχαρία Αινιάν. Γεννήθηκε στο Μαυρίλο Τυμφρηστού το 1788. Λόγιος, φιλικός, πολιτικός και στρατιωτικός.
Διδάχτηκε τα πρώτα του γράμματα στο Καρπενήσι και μετά την εγκατάσταση της οικογενείας του(1796) στην Κωνσταντινούπολη ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Μεγάλη του Γένους Σχολή.

Το 1808 άρχισε να διδάσκει στο Ελληνικό σχολείο της Προύσας. Αλλά πολύ γρήγορα επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη διότι ανατέθει στον πατέρα του Ζαχαρία η διεύθυνση της Ελληνικής Σχολής στα Θεραπειά. Αργότερα έγινε δάσκαλος των παιδιών του Μεγάλου Διερμηνέα Κωνσταντίνου Μουρούζη για τα οποία δημιούργησε και αφιέρωσε το Βιβλίο γραμματικής με τίτλο «Νέα Αριάδνη» που τυπώθηκε στο πατριαρχικό τυπογραφείο το 1816.

Στο σπίτι των Αινιάνων ο Γεώργιος μέσω του Παπαφλέσσα είχε την ευκαιρία να γνωρίσει, τον Χριστόφορο Περραιβό, τον Ηλ. Χρυσοσπάθη, τον Αναγνωσταρά και άλλους Φιλικούς. Το 1818 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρία από τον έμπορο Πολυχρονιάδη. Δυο χρόνια αργότερα πήρε εντολή να πάει στην Ρούμελη (Υπάτη) ως Απόστολος της, για να προετοιμάσει την επανάσταση. Πολύ σύντομα όμως οι αντίπαλοι του μέσω του Οθωμανού διοικητή Καραοσμάνογλου τον κατήγγειλαν στις τουρκικές αρχές ως ύποπτο για επαναστατικές κινήσεις και φυλακίστηκε στις φύλακες των Αγράφων. Την μέρα που είχε στηθεί για αυτόν η αγχόνη από του Τούρκους κατάφερε να ξεφύγει. Την επόμενη νύχτα ζήτησε βοήθεια από ένα βοσκό που τον φιλοξένησε στην καλύβα του. Ο ίδιος ο βοσκός τον οδήγησε στον αρματολό Μήτσο Κοντογιάννη ο οποίος για να τον γλυτώσει τον έστειλε ντυμένο σε προβατέμπορο με δικούς του άντρες στην Αιτωλία στα σώματα των αρματολών Τσόγκα και Αλεξάκη Βλαχόπουλου στη Ακαρνανία.

Με την έναρξη της επανάστασης ο Γεώργιος Αινιάν βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των μεγάλων πολιτικών και στρατιωτικών αντρών που υπηρετήσαν με πάθος τον αγώνα της επανάστασης.

Με την έναρξη της επανάστασης πήγε στην Άμφισσα και συνεργάστηκε με τον Θεόδωρο Νέγρη για την δημιουργία τοπικής συνέλευσης και την διοικητική διοργάνωση της Ανατολικής Ελλάδος. Αυτή η πράξη στις 19-Νοεμβρίου του 1821 είχε σαν απόρροια την δημιουργία του Αρείου Πάγου στον οποίον εξελέγει μέλος ο Γεώργιος Αινιάν και πρόεδρος ο Θεόδωρος Νέγρης.

Σαν εκπρόσωπος της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος, εκπροσώπησε τις επαρχίες Πατρατζικίου και Γαλαξιδίου στις εθνικές συνελεύσεις της Επιδαύρου το 1821 και το 1826 και του Άστρους 1823.

Στην Β΄ Εθνική συνέλευση του 1823 εργάστηκε με δημιουργικό ζήλο σε πολλές επιτροπές της. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμβολή του στην επιτροπή για την επεξεργασία του ελληνικού ποινικού κώδικα, μαζί με τον Βενιαμίν τον Λέσβιο, τον Γρηγόριο Κωσταντά, τον Πανούτσο Νοταρά και πολλούς άλλους.

Μετά την λήξη της Συνέλευσης έγινε υπουργός Αστυνομίας και αργότερα «διευθυντής» του στρατοπέδου Αγράφων και Ασπροποτάμου.

Επίσης συμμετείχε στην Γ΄ Εθνική συνέλευση της Επιδαύρου το 1826 που εξέλεξε ως κυβερνήτη τον Καποδίστρια. Ως μέλος της δεκατριμελλούς επιτροπής της Συνέλευσης ο Γεώργιος Αινιάν διαπραγματεύτηκε με την Υψηλή Πύλη τη ρύθμιση των διαφορών και την σύναψη της σχετικής συμφωνίας. Τέλος ως εκπρόσωπος της Υπάτης ο Γεώργιος Αινιάν συμμετείχε στην Δ΄ εθνική συνέλευση του Άργους που τον εξέλεξε μέλος της επταμελούς επιτροπής για τον έλεγχο των υποβαλλομένων προτάσεων των πληρεξουσίων και την επικοινωνία με τον Καποδίστρια.

Μετά τον θάνατο του Γεωργίου Καραϊσκάκη ο Γεώργιος Αινιάν στην Σαλαμίνα έγραψε έναν συγκλονιστικό επικήδειο λόγο για τον Γεώργιο Καραϊσκάκη σε αληθινό μνημείο ήθους και γλώσσας για την εποχή του.

Μετά τη άφιξη του Καποδίστρια στην Ελλάδα, το 1829 εκπροσώπησε και πάλι την επαρχία του στην Εθνοσυνέλευση του Άργους, διορίστηκε μέλος του Πανελληνίου και στη συνέχεια της Γερουσίας, ενώ ανέλαβε να συγγράψει το «Υπόμνημα περί Ορίων» προτείνοντας στους διπλωματικούς εκπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων ως γραμμή βορείων συνόρων της Ελληνικής Πολιτείας, τη γραμμή Αώου – Αλιάκμονα. Η εκτίμηση του Καποδίστρια για την πολιτική εντιμότητα του και το κύρος του ήταν μεγάλη γιαυτό και του ανέθετε σπουδαίες και εμπιστευτικές εθνικές υπηρεσίες. Την ίδια εποχή προσπάθησε χωρίς αποτέλεσμα να αμβλύνει την αντίθεση ανάμεσα στους Μαυρομιχαλαίους και στον Καποδίστρια. Μετά την δολοφονία του Κυβερνήτη πήρε μέρος στην Ε’ και στην «κατ΄ επανάληψη» Δ’ εθνοσυνέλευση. Κατά την διάρκεια της Βασιλείας του Όθωνα ο Γεώργιος Αινιάν διορίστηκε αρχικά διοικητής Αρκαδίας αλλά επειδή αρνήθηκε να βοηθήσει στην δίωξη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη μετατέθηκε στην Εύβοια η οποία μόλις είχε παραδοθεί από τους Τούρκους, ως νομάρχης (1834)

Στην Χαλκίδα σαν νομάρχης Ευβοίας είχε ξεκινήσει ένα ιδιαίτερα σύγχρονο αναπτυξιακό έργο αλλά επειδή έδειξε ότι δεν ήταν διατεθειμένος να παίξει τους ρόλους της μοναρχίας και της αποικιοκρατίας κατηγορήθηκε ότι αμελούσε τα καθήκοντα του. Για αυτό απολύθηκε από την θέση του, με το αιτιολογικό ότι «κατέλειπε τους ημετέρους υπηκόους χάριν των Οθωμανών».

Παρόλα αυτά στην Εύβοια μαζί με τους αδελφούς του (Δημήτριο και Θρασύβουλο) ίδρυσαν το πρώτο τυπογραφείο. Ο ίδιος προσωπικά ίδρυσε αλληλοδιδακτικό σχολείο καθώς και σχολαρχείο, τα πρώτα που εξυπηρέτησαν το νησί. Δικό του έργο ήταν επίσης η ονοματοθεσία των Δήμων και των περισσοτέρων νομών του ελληνικού κράτους, εργασία που έκανε ο διαφωτιστής με βάση την ιστορία, την αρχαιολογία και την μυθολογία του έθνους.

Ο Όθωνας για να εξευμενίσει τον Γεώργιο και τον αδερφό του Δημήτριο Αινιάνα τους έδωσε το παράσημο του αγώνα, που εκείνοι το επέστρεψαν με υπερηφάνεια.

Το 1835 διορίστηκε Σύμβουλος επικρατείας και μέλος της επιτροπής για τα οθωμανικά κτήματα. Κατά την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843 ήταν μέλος της τριμελούς επιτροπής που ζήτησε από τον Βασιλιά Όθωνα την παραχώρηση συντάγματος. Ένα χρόνο αργότερα διορίστηκε γερουσιαστής. Με την ιδιότητα αυτή περιόδευσε το 1847 στην Στερεά Ελλάδα για να διαπιστώσει την έκταση της εκλογικής βίας κατά τις εκλογές που είχε διενεργήσει η κυβέρνηση Κωλέττη και συνέταξε σχετικό υπόμνημα με το οποίο κατήγγειλε τις εκλογικές παρανομίες.

Παράλληλα με την πολιτική του δραστηριότητα ο Γεώργιος Αινιάν ασχολήθηκε ήδη από την εποχή της επανάστασης με ιστορικές και γεωγραφικές μελέτες, που αφορούσαν ιδιαίτερα την Ρούμελη, καθώς και με αρχαιολογικές αναζητήσεις.

Ήταν πολυγραφότατος και έγραψε πολλές μελέτες οι οποίες δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά. Ο ίδιος εξέδωσε δυο περιοδικά, την Αθήνα το 1831 στο Ναύπλιο και την Ιωνία το 1846 την Αθήνα στα οποία συγκέντρωσε κείμενα ιστορικά, λαογραφικά, φιλολογικά, οικονομικά, και ότι έχει σχέση με τις νέες επιστήμες. Παράλληλα ασχολήθηκε και με εθνολογικά θέματα όπως με την εγκατάσταση των Αλβανών στην Ελλάδα, με την καταγωγή των Βλάχων και με την περίπτωση των βλαχότουρκων. Ο ίδιος εντόπισε στην κορυφή της Οίτης την Πυρά του Ηρακλή για την οποία δημοσίευσε αργότερα ένα άρθρο στην εφημερίδα «Αιών». Εξέδωσε ακόμη μια αξιόλογη βιογραφία του Ευγενίου Βούλγαρη το 1838 και μια συλλογή ανέκδοτων συγγραμμάτων του τελευταίου ( «Περί διχονοιών της εκκλησιάς» και «Σχεδίασμα περί ανεξιθρησκίας») καθώς και μια βιογραφία του Αντρέα Ζαΐμη, Ασχολήθηκε παράλληλα με την συλλογή υλικού για την σύνταξη λεξικού και μαζί με τον λόγιο Σπυρίδωνα Βαλέτα μετέφρασαν το έργο «Βίοι Παράλληλοι του Πλούταρχου. Ο Γεώργιος Αινιάν υπήρξε επίσης ένας από τους ιδρυτές Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας καθώς και της Αρχαιολογικής Εταιρίας (όπως και ο αδελφός του Χριστόδουλος).

Ο Γεώργιος Ζ. Αινιάν σύμφωνα με τον Ιωάννη Κ. Μαζαράκη Αινιάν έκανε δυο γάμους. Ο πρώτος γάμος ήταν με την Λουκία Κωσ. Σούτσου. Άγνωστο αν είχαν παιδιά και πόσα από αυτόν τον γάμο. Ο δεύτερος γάμος του ήταν με την Ελένη Χατζοπούλου, κόρη του άρχοντα του Μαυρίλου, Χατζή Δημάκη. Μαζί απέκτησαν πολλά παιδιά αλλά επιβίωσαν ο Νεοπτόλεμος που και αυτός απεβίωσε σε ηλικία δέκα ετών περίπου και την ποιήτρια Αγανίκη.

Πέθανε στις 19 Ιανουαρίου του 1848 στην Αθήνα μέσα στην θλίψη και στο πένθος του Ελληνικού Έθνους όπως έγραψαν οι εφημερίδες της εποχής.