Εν αρχή ην ο Λόγος

Γράφει ο Παναγιώτης Ιακωβής

Καρδιολόγος

Ο Ηράκλειτος, έζησε σε μια ταραγμένη εποχή στην Ιωνία, περί το 500 π.Χ. Καταγόταν από αριστοκρατική και μορφωμένη οικογένεια της Εφέσου.

Η συνεισφορά του στο παγκόσμιο οικοδόμημα της Φιλοσοφίας είναι ανεκτίμητη, αφού είναι ο πρώτος που εισάγει την έννοια του Λόγου, ως έλλογης λεκτικής εκφοράς της αρμονίας στη Φύση.

Η αρμονία αυτή, δεν προέρχεται, όμως, από απραξία ή ηρεμία, αλλά από δυναμική ισορροπία ανάμεσα σε ρέουσες αντίπαλες δυνάμεις της φύσης και της κοινωνίας: "Τα πάντα ρει", λοιπόν, και "Πόλεμος Πατήρ πάντων" με την "πολεμική" να έχει σχέση όχι με την ένοπλη διαμάχη, αλλά με τον ανταγωνισμό αντίθετων τάσεων.

Χαρακτηριστικά, είχε πει ότι δεν είναι δυνατόν να κάνει μπάνιο κανείς στο ίδιο ποτάμι δυο φορές, αφού η ροή του ύδατος, θα έχει αλλάξει το ίδιο το ποτάμι.

Ο Ηράκλειτος ευρίσκετο σε φιλοσοφική και πολιτική αντίθεση με τους Ίωνες Φυσιολόγους και Ιπποκρατικούς Ιατρούς της εποχής του, αφού επιδείκνυε ιδιαίτερη δυσπιστία στις πρακτικές και "φυσικές" μεθόδους τους.

Η δική του φιλοσοφική θεώρηση ήταν δύστροπη, δυσνόητη και σκοτεινή, με αναφορά μόνο σε φιλοσοφικώς ενήμερα και "πεφωτισμένα" άτομα, μιας και θεωρούσε ότι η Πραγματικότητα δεν αποκαλύπτεται από τις "επιφανειακές" μεθόδους των Φυσιολόγων.

Ο θρύλος, τον θέλει να αρρωσταίνει βαριά και να αρνείται να λάβει φροντίδα από τους γιατρούς της περιοχής του, προτιμώντας να πεθάνει σκεπασμένος με κοπριά, αντί να τον αγγίξουν οι "φυσιολόγοι" , ενώ θρυλείται ότι το πτώμα του το έφαγαν οι σκύλοι.

Άγνωστο αν το τελευταίο είναι αληθές.

Απολύτως βέβαιο είναι όμως, ότι ο Ηράκλειτος με τον οποίο βρισκόμαστε χιλιάδες χρόνια μετά σε αντίπαλα πολιτικά και φιλοσοφικά "στρατόπεδα", παραμένει ένας από τους πυλώνες της παγκόσμιας φιλοσοφίας.

Ως και τα σήμερα διαβάζεται και επηρεάζει τη σκέψη μας ως κριτικός ρεαλιστής.

Κι ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το ότι οι Ίωνες της εποχής του, έθεσαν τις βάσεις ακόμα και για τις σημερινές πολιτικές και φιλοσοφικές διαμάχες.