Η Άλωση της Πόλης και οι αλώσεις στη ζωή του Έθνους

Γράφει ο
Αθ. Δ. Γκίκας
Μαθηματικός

Σε μια άλωση άλλοι θλίβονται και άλλοι θριαμβολογούν.

Και στις δυο περιπτώσεις οι ψυχές μας αποκτούν περισσότερο βάθος – πλάτος – ύψος. Μόνο της ψυχής μας μπορούμε ν’ αλλάξουμε αυτές τις διαστάσεις. Σωματικά το μόνο που μπορεί ν’ αλλάξουμε, όντας ώριμοι, είναι το πλάτος τρώγοντας !

Είτε είσαι νικητής, είτε ηττημένος η ψυχή σου μπορεί ν’ αποκτήσει βάθος – πλάτος – ύψος, να γίνει κάποιος μεγάλη ψυχή . Μαχάτμα το λένε οι Ινδοί.

1) Ως πρώτη άλωση θ’ αναφέρω την Τροία. Αυτό το μεγάλο γεγονός γέννησε τα έργα του Ομήρου τα οποία έπλασαν την Ελληνική Φυλή.

2) Πρώτη ήττα των Ελλήνων στη Μικρά Ασία ήταν η Άλωση της Μιλήτου την οποία ο Φρύνιχος έκαμε τραγωδία που παίχτηκε στην Αθήνα. Και ενώ παιζόταν το έργο έκλαψαν οι θεατές. Γράφει ο ιστορικός της εποχής «εις δάκρυα έπεσεν το θέητρον» και οι Αθηναίοι τιμώρησαν τον ποιητή γιατί τους έφερε οδυρμό και κλάμα . γέμισαν όμως τις ψυχές τους με ποικίλα συναισθήματα, τις μεγάλωσαν.

3) Η Άλωση της Μιλήτου ανοίγει το δρόμο για μια μεγαλύτερη άλωση. Την άλωση της Ελλάδας από τους Πέρσες. Ήταν η μεγαλύτερη απειλή της Ασίας για την Ευρώπη. Να όμως που το θαύμα του Μαραθώνα, της Σαλαμίνας και των Πλαταιών απέτρεψε την άλωση.

Η αποτροπή αυτής της άλωσης βάθαινε την Ελληνική ψυχή κινητοποιώντας δυνάμεις που βαθαίνουν τον ανθρώπινο χαρακτήρα.

4) Μετά από αυτά, τα Μηδικά, είχαμε μια μεγάλη άλωση σε βάρος των Ελλήνων με πρωταγωνιστές τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες, τον Πελοποννησιακό Πόλεμο.

5) Άλωση του Ελληνικού Έθνους θεωρώ την «Ανταλκίδειο Ειρήνη». Ένας από τους όρους της ήταν να χωρισθούν οι Έλληνες σε δυο παρατάξεις: Λακεδαιμόνιοι – Αθηναίοι, αλλά να μην υπερτερούν ούτε οι μεν ούτε οι δε. Αν κάποια στιγμή υπερτερεί η μία, τότε οι Πέρσες υποστηρίζουν την άλλη !

Αυτή είναι η περίφημη αρχή του «επανισούν». Δηλ. να φροντίζεις έτσι τα πράγματα ώστε ο ένας να φθείρει τον άλλον και να βρίσκονται σε ισοδυναμία.

Αυτή, τη φθοροποιό για τους Έλληνες πολιτική, την υπέδειξε στους Πέρσες δυστυχώς ο Αλκιβιάδης λέγοντάς τους: «Δεν είναι ανάγκη να κάνετε εκστρατείες για να φθείρετε τους Έλληνες . θα φθαρούν μόνοι τους αν ακολουθήσετε την τακτική του επανισούν !». Αυτή την επαίσχυντη «Ανταλκίδειο Ειρήνη» και το μνημόνιό της το έσκισε ο Μ. Αλέξανδρος, που με τη σειρά του άλωσε το Περσικό Κράτος προκαλώντας ψυχική ευφορία στους Έλληνες.

6) Η άλωση των Ελλήνων από τους Ρωμαίους ήταν ήπια. Έγιναν οι Ρωμαίοι μάλλον Έλληνες χωρίς να το καταλάβουν.

α) Δάσκαλοι των παιδιών τους ήταν αρκετοί Έλληνες.

β) Τον Έλληνα Αστρονόμο Σωσιγένη κάλεσε ο Ιούλιος Καίσαρας για να του συντάξει το γνωστό Ιουλιανό ημερολόγιο.

γ) Πες μου αναγνώστη μια Μαθηματική σχολή στα χρόνια των Ρωμαίων. Καμμία, γιατί τα χρήματα πήγαιναν στους Πολέμους και όχι στα γράμματα.

Τον μεγάλο Αρχιμήδη, που θα μπορούσαν να τον αξιοποιήσουν δυστυχώς η άγνοιά τους τον σκότωσε την ώρα που σχεδίαζε τα προβλήματά του στην άμμο. Μας άλωσαν οι Ρωμαίοι, αλλά χωρίς να το καταλάβουν η Πρωτεύουσά τους πήγε στο αρχαίο Βυζάντιο, την Κων/πολη.  

Διερωτάται ο Χαϊζεμπεργκ: Τι είναι Ρωμαϊκό Κράτος τι Βυζάντιο; και απαντά:
«Βυζάντιο είναι το Άγιο Ρωμαϊκό Κράτος του Ελληνικού Έθνους».

Τι θα πει αυτό;

• Είναι άγιο γιατί είμαστε Χριστιανοί.

• Σ’ αυτό το πελώριο Ελληνο-Ρωμαϊκό Κράτος η δομή είναι Ρωμαϊκή.

• Αυτή όμως η δομή ανήκει στο Ελληνικό Έθνος.

7) Αυτό το Βυζαντινό Κράτος υπέστη πολλές αλώσεις.

• Το 1204 ήταν η μεγάλη άλωση από τους Φράγκους.

• Το 1453 η πιο οδυνηρή στην Εθνική μας Ιστορία. Το γεγονός της αλώσεως προσεγγίζουν πολλοί και με διαφορετικό τρόπο.

α) Ο Φραντζής από την πλευρά του Κων/νου Παλαιολόγου και της Ορθοδοξίας.

β) Ο Κριτόβουλος από τη σκοπιά των Τούρκων.

γ) Ο Δούκας από την πλευρά της ενώσεως των Εκκλησιών.

δ) Ο Χαλκοκονδύλης σχολιάζει την κοσμοϊστορική σημασία του Οθωμανικού Κράτους.

Και μετά την άλωση του 1453 το Βυζάντιο εξακολουθεί να έχει ρόλο. Η Ζωή Παλαιολόγου, κόρη του αδελφού του Αυτοκράτορα Θωμά Παλαιολόγου, παντρεύεται ένα πρίγκιπα μιας μικρής και ασήμαντης τότε Πόλης, της Μόσχας. Η Ζωή την αναμορφώνει και την έκανε σύμβολο της Αυτοκρατορίας.

Ο Ντοστογιέφσκι είπε: «Ο Βυζαντινός Πολιτισμός είναι μια βαριά κληρονομιά και δε μπορεί να την κρατήσει μόνο ο Έλληνας . θα την κληρονομήσουμε και μεις».

Να που το Ελληνικό πνεύμα θριαμβεύει όταν βρίσκεται σε δυσκολίες, και διαχέεται.

Το είπε ο Ηρόδοτος «Τη Ελλάδι πενίη μεν αείποτε σύντροφος εστί». Πολλοί το ερμηνεύουν:

Στην Ελλάδα η πενία είναι απαραίτητη συνοδός και κινητήρια δύναμη προόδου, πνευματικής δημιουργίας.

8) Δύο ακόμα αλώσεις θα σας αναφέρω που με πληγώνουν περισσότερο από τις άλλες.

α)  Η θεωρία Ντιροζέλ «ότι η Ελλάδα δεν ανήκει στην Ευρώπη μαζί με τα Κράτη ανατολικά της Αδριατικής».

β) Το δεύτερο πλήγμα ήρθε στο 2ο μισό του 20ου αιώνα με τη θεωρία «Δεν υπάρχει Ελληνικός Πολιτισμός. Ο Ελληνικός Πολιτισμός είναι εισηγμένος από την Αφρική και τη Φοινίκη».

Αυτές οι απόψεις – αλώσεις μας αφύπνισαν και αγωνίζεται η Ελληνική Επιστήμη στα διεθνή φόρα να τις ανατρέψει.

Πάντα μας απειλούν αλώσεις . ας γρηγορούμε.