Τα συνέδρια και οι συζητήσεις καλά κρατούν! (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)
Το τελετουργικό καλά κρατεί, οι συζητήσεις και οι διάλογοι αυτοδιοίκησης και κεντρικής εξουσίας για μεγαλύτερη αποκέντρωση εξουσιών, αρμοδιοτήτων, πόρων είναι αδιάκοποι και ανεξάντλητοι, αλλά η περίφημη πολυεπίπεδη διακυβέρνηση μάλλον εχει μείνει στη μέση της διαδρομής προφανώς από έλλειψη πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.
Από το 2019 μέχρι σήμερα έχουμε διανύσει μια απόσταση πέντε χρόνων και ακόμη συζητάμε για το τι θα έπρεπε να είχε γίνει για να έχουμε μια περιφερειακή διακυβέρνηση, όπως τη ζήτησαν για πολλοστή φορά τις δύο τελευταίες ημέρες οι 13 Περιφερειάρχες της χώρας στα πλαίσια του θεματικού συνεδρίου της ΕΝΠΕ που πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα.
Όλα αυτά τα χρόνια όσα συνέδρια Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης κι αν μεσολάβησαν, η μόνιμη συζήτηση που γίνεται με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης είναι “η θεσμική και λειτουργική θωράκιση των Δήμων και των Περιφερειών”.
Σε σημείο μάλιστα που να απορούμε αν πράγματι η σημερινή κυβέρνηση πιστεύει στην αποκέντρωση και τη μεγαλύτερη αποσυγκέντρωση εξουσιών.
Στα συνέδρια έχουμε χορτάσει να ακούμε ύμνους για το ρόλο της αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα και πολιτικά κηρύγματα του τύπου “η Ευρώπη των Περιφερειών, η Ελλάδα των Περιφερειών, είναι το μέλλον και αυτό το μέλλον, όσο πιο γρήγορα το κάνουμε παρόν, τόσο το καλύτερο για όλους μας”.
Έχουμε όμως μια εύλογη απορία: Ποιός εμπόδισε τόσο την σημερινή κυβέρνηση αλλά και την προηγούμενη, όλα αυτά τα χρόνια, να κάνουν πράξη την Ελλάδα των Περιφερειών και να προχωρήσουν σε μια γενναία αποκέντρωση εξουσιών με μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων στην Περιφέρεια και στους Δήμους;
Και για ποιά αποκέντρωση γίνεται λόγος σήμερα, όταν οι περισσότεροι Δήμοι απογυμνώνονται από εξειδικευμένο προσωπικό και οι τεχνικές υπηρεσίες είναι υποβαθμισμένες σε βαθμό που να αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα στην υλοποίηση έργων με ότι αυτό συνεπάγεται σε καθυστερήσεις και απορροφήσεις ευρωπαϊκών κονδυλίων;
Στα χρόνια που κυβερνά η Νέα Δημοκρατία έχουμε ακούσει πολλά λόγια για την αποκέντρωση, αλλά είδαμε ελάχιστες πράξεις. Το μόνο που βλέπουμε να γίνεται είναι η μία κυβέρνηση να αλλάζει τον εκλογικό νόμο της προηγούμενης και τη θητεία Δημάρχων και Περιφερειαρχών.
Στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν άρεσε το πλειοψηφικό σύστημα εκλογής των αιρετών και έφερε το νόμο της απλής αναλογικής. Ο νόμος της απλής αναλογικής δεν άρεσε στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και επανέφερε το πλειοψηφικό σύστημα εκλογής Δημάρχων και Περιφερειαρχών.
Στην πράξη τελικά αυτό που περίτρανα αποδεικνύεται είναι ότι “τον υδροκεφαλισμό πολλοί εμίσησαν αλλά λίγοι προσπάθησαν να τον πολεμήσουν”, διστάζοντας να παραχωρήσουν μεγαλύτερες εξουσίες αλλά και ευθύνες στους αιρετούς Δημάρχους και Περιφερειάρχες.
Οι εξουσίες όμως πάνε χέρι χέρι με τις ευθύνες. Και σε αυτό το σημείο προκύπτει και ένα δεύτερο μεγάλο ερώτημα: Θέλουν οι Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες ή μήπως βολεύονται τελικά στο ρόλο του “πολιτικού συνδικαλισμού”;
Διότι ανάληψη μεγαλύτερων ευθυνών σημαίνει με απλά λόγια και ανάληψη του κόστους των όποιων επιλογών. Tελευταία μάλιστα κρίνοντας από τις επισκέψεις που πραγματοποιούν Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες στα υπουργικά γραφεία (επισκέψεις που συνοδεύονται και από τις αντίστοιχες φωτογραφίες), για διεκπεραίωση υποθέσεων που απασχολούν τις τοπικές κοινωνίες, μάλλον για υπερσυγκέντρωση εξουσιών θα πρέπει να γίνεται λόγος παρά για αποκέντρωση.
Δίνεται η εντύπωση ότι έχουμε επιστρέψει στην εποχή του “κατόπιν ενεργειών μου”. Από τον Καποδίστρια, τον Καλλικράτη και τον Κλεισθένη, στην αυτοδιοίκηση αλλάζουν τα πάντα για να παραμείνουν τελικά όλα ίδια. Με την κυβέρνηση να πιπιλίζει την καραμέλα περί “πολυεπίπεδης διακυβέρνησης” και τους Περιφερειάρχες να ζητούν από την κυβέρνηση έναν οδικό χάρτη για τη μετάβαση στην “Περιφερειακή Διακυβέρνηση”. Επί της ουσίας παίζουμε με τις λέξεις !
Χρήστος Αλεξανδρής
Δημοσιογράφος
