Γιατί μπαίνουν στον πάγο οι αντικειμενικές αξίες

Πώς σκοπεύει το υπουργείο Οικονομικών να χειριστεί τις αντικειμενικές αξίες – Οι σκέψεις για τους οικισμούς εκτός σχεδίου

«Μην ακουμπάτε τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων». Αυτή την εντολή φαίνεται να έχει δώσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στις αρμόδιες υπηρεσίες αναφορικά με τις αλλαγές που κανονικά θα έπρεπε να είχαν γίνει πέρυσι και να εφαρμοστούν από τις αρχές του τρέχοντος έτους.

Ο λόγος προφανής, η αύξηση των τιμών της αγοράς αλλά και το πολιτικό κόστος που ακολουθεί μίας τέτοιας απόφασης έχει οδηγήσει την κυβέρνηση να παγώσει τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2027 τις τιμές ζώνης των ακινήτων, ενώ το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με την ένταξη στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων 505 εκτός σχεδίου οικισμών κάτι το οποίο είχε αρχικώς αποφασιστεί πριν από ένα χρόνο αλλά ποτέ δεν εφαρμόστηκε.

Οι αντικειμενικές αξίες και τα τεκμήρια

Ουσιαστικά η κυβέρνηση δεν θέλει να προχωρήσει σε καμία ενέργεια μέσω της οποίας θα προκαλέσει τις τιμές αλλά και τους ψηφοφόρους της. Διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις επέλεγαν με πολύ προσοχή το χρόνο αναπροσαρμογής των τιμών της εφορίας ώστε οι όποιες αυξήσεις να έχουν την λιγότερη επίδραση στο εκλογικό της ακροατήριο και φυσικά και στον πληθωρισμό.

Μία αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων λόγω του ότι μία σειρά από φόρους ή τεκμήρια επηρεάζονται από τις τιμές ζώνης της εφορίας περισσότερο από κάθε άλλο παράγοντα. Επίσης, θα επηρέαζε και τις πραγματικές τιμές καθώς είθισται να ακολουθούν τις αυξήσεις που αποφασίζει το κράτος κάτι βέβαια που κανονικά δεν θα έπρεπε να συμβαίνει.

Συνολικά το περασμένο έτος είχαν υποβάλει αιτήσεις – προσφυγές κατά της τελευταίας απόφασης αύξησης των τιμών ζώνης της εφορίας 169 Δήμοι, δηλαδή περίπου 1 στους 2 στο σύνολο της επικράτειας.

Έτσι, στην κυβέρνηση δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να δημιουργήσουν συνθήκες που θα οδηγήσουν τις τιμές σε σπιράλ ανόδου και να πρέπει μετά να διαχειριστεί το πολιτικό κόστος που μπορεί να επιφέρει μία τέτοια κίνηση.

Οι 505 εκτός σχεδίου οικισμοί

Όσον αφορά στους 505 εκτός σχεδίου οικισμούς, προτού γίνει ο σχετικά πρόσφατος ανασχηματισμός και αναλάβει υπουργός Εθνικής Οικονομικών ο κ. Κυριάκος Πιερρακάκης, είχε αποφασιστεί από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου να προχωρήσει η ένταξή τους στο αντικειμενικό σύστημα.

Τελικά ούτε αυτή η διαδικασία αναμένεται να προχωρήσει. Η ένταξη των περιοχών αυτών στο αντικειμενικό σύστημα θα βοηθούσε να σταματήσουν να γίνονται οι υπολογισμοί της φορολογητέας αξίας των ακινήτων μέσω των αυθαίρετων και πολλές φορές παραπλανητικών συγκριτικών στοιχείων που διαθέτουν οι εφορίες από μεταβιβάσεις ακινήτων. Παράλληλα, πριν ένα χρόνο περίπου είχε αποφασιστεί να προχωρήσει η επέκταση των αντικειμενικών αξιών σε εντός σχεδίου αλλά εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού περιοχές όπως είναι για παράδειγμα το Μαρκόπουλο Ωρωπού, η Ανθούσα Αττικής, ο Λαγανάς στη Ζάκυνθο και σε πολλούς ακόμη μικρούς οικισμούς.

Τα συγκριτικά στοιχεία

Με τα νέα δεδομένα, η διαδικασία των νέων εντάξεων αναμένεται να ξεκινήσει, καλώς εχόντων των πραγμάτων, το 2027 ή το 2028 και θα κρατήσει τουλάχιστον ένα εξάμηνο. Κατά συνέπεια, μέχρι να ολοκληρωθεί η εν λόγω διαδικασία, όταν ακίνητο μεταβιβάζεται ή φορολογείται θα υπολογίζεται η αξία του βάσει των λεγόμενων συγκριτικών στοιχείων.

Τονίζεται, ότι βάσει των αντικειμενικών αξιών υπολογίζονται μία σειρά φόροι όπως είναι ο ΕΝΦΙΑ, οι φόροι μεταβίβασης, κληρονομιών, γονικών παροχών, τα τεκμήρια, τα δημοτικά τέλη κτλ. Κάθε φορά που αυξάνονται οι αντικειμενικές αξίες αν δεν υπάρχει αναπροσαρμογή – μείωση των συντελεστών, ανεβαίνουν ανάλογα και οι φόροι που συνδέονται με τις αξίες της εφορίας.

Πάντως, στο υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζουν ότι η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και μετά από μια περίοδο οικονομικής αστάθειας και ύφεσης, η αγορά του real estate βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης την οποία δεν θα ήθελαν να την στρεβλώσουν με μία νέα αλλαγή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων ούτε φυσικά να εισπράξουν πολιτικό κόστος όποτε γίνουν οι εθνικές εκλογές.

Οι τυχεροί Δήμοι

Από την άλλη, ο «κύβος ερρίφθη» αναφορικά με το ποιοι δήμοι τελικά μπορούν να ελπίζουν ότι θα μειωθούν οι τιμές ζώνης που κατά τους ίδιους αυξήθηκαν υπέρμετρα στην τελευταία αναπροσαρμογή που εφαρμόζεται από 1η Ιανουαρίου 2022.

Συνολικά το περασμένο έτος είχαν υποβάλει αιτήσεις – προσφυγές κατά της τελευταίας απόφασης αύξησης των τιμών ζώνης της εφορίας 169 Δήμοι, δηλαδή περίπου 1 στους 2 στο σύνολο της επικράτειας.

Από αυτούς αποδεκτές έγιναν οι ενστάσεις μόνο για 12 Δήμους και οι οποίοι θα περιμένουν περίπου ένα εξάμηνο να ολοκληρωθεί ο υπολογισμός των νέων αναπροσαρμοσμένων τιμών ζώνης. Πρόκειται για τους Δήμους Αγίων Αναργύρων- Καματερού, Βριλησσίων, Ιθάκης, Καρπάθου, Λουτρακίου, Σύμης, Χαλανδρίου, Πύργου, Αστυπάλαιας, Γλυφάδας, Πειραιά και Ρόδου.

Για τους παραπάνω Δήμους αναμένεται να προχωρήσει διαγωνιστική διαδικασία μέσω πρόσκλησης ενδιαφέροντος για να προσέλθουν ανεξάρτητοι εκτιμητές που θα καθορίσουν τις νέες τιμές ζώνης.

Για τους υπόλοιπους 155 δήμους, δηλαδή για το 91% εκείνων που προσέφυγαν κατά των αυξήσεων των τιμών ζώνης, απορρίφθηκε η ένσταση τους ως μη βάσιμη και σύμφωνα με τις πληροφορίες στους Δήμους αυτούς περιλαμβάνεται και ο μεγαλύτερος της χώρας, αυτός της Αθήνας.

Πηγή: OT