Ομόφωνα ΟΧΙ από τους Δημάρχους στην καύση αστικών αποβλήτων στην Περιφέρεια Στερεάς

• “Ο σχεδιασμός οδηγεί σε εκτόξευση του κόστους διαχείρισηςτων απορριμμάτων, που επωμίζονται οι Δήμοι και εν τέλει οι πολίτες”

Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε το πρωί της Δευτέρας (8/9) στην Λιβαδειά με τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανό και τους Δημάρχους της Βοιωτίας. Την σύσκεψη προκάλεσαν ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Βοιωτίας Γιώργος Ντασιώτης και ο Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Μεταφορών Ευάγγελος Κούκουζας. 

Αποκλειστικό ζήτημα της σύσκεψης με τους Δημάρχους Δημήτρη Καραμάνη (Λεβαδέων), Γιώργο Αναστασίου (Θηβαίων), Γιάννη Σταθά (Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας), Βασίλη Περγάλια (Τανάγρας), Γιώργο Αραπίτσα (Αλιάρτου – Θεσπιέων) και Γιώργο Τζαβάρα (Ορχομενού) ήταν η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη δημιουργία, σε όλη τη χώρα, δικτύου 6 μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων από αστικά στερεά απόβλητα με τη μέθοδο της καύσης, μία εκ των οποίων προβλέπεται στην Βοιωτία!

Διαδικτυακά συμμετείχε επίσης ο Δήμαρχος Λαμιέων Πανουργιάς Παπαϊωάννου, ως Πρόεδρος του ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας, και υπηρεσιακά στελέχη της Περιφέρειας, τα οποία ενημέρωσαν τους αυτοδιοικητικούς για όλες τις παραμέτρους και τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες υπηρεσίες.

Περιφερειάρχης, Αντιπεριφερειάρχες και Δήμαρχοι τοποθετήθηκαν και ανέδειξαν εξαιρετικά σοβαρούς προβληματισμούς και επί της αρχής, αλλά και ως προς τα επιμέρους χαρακτηριστικά του σχεδιασμού, με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και βεβαίως τα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα που προκύπτουν!

Επισημαίνεται, ότι ήδη προ ημερών υιοθέτησε αρνητική θέση δημόσια ο Δήμος Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας.

Στη σύσκεψη, μεταξύ άλλων, τονίστηκαν τα εξής:

Στις υπό εξέταση μονάδες έχει επιλεγεί η καύση δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων και υπολειμμάτων επεξεργασίας των αστικών στερεών αποβλήτων με την τεχνολογία της κινούμενης εσχάρας (moving grate) καθώς και η καύση και σύμμεικτων στερεών αποβλήτων (ανεπεξέργαστο περιεχόμενο πράσινων κάδων) δηλαδή όχι μόνο επεξεργασμένων κατόπιν διαλογής (RDF) με τους προφανείς κινδύνους που γεννά κάτι τέτοιο από τα προϊόντα της καύσης.

Ήδη στην Στερεά Ελλάδα λαμβάνει χώρα καύση επεξεργασμένων απορριμμάτων με τη μορφή RDF, στις δυο τσιμεντοβιομηχανίες σε Εύβοια και Βοιωτία (από τις 7 συνολικά της χώρας).

Επισημαίνεται δε ότι οι συγκεκριμένες μονάδες εισάγουν RDFαπό το εξωτερικό!

Υπάρχει ήδη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (Μ.Ε.Α.) RDF στην Θήβακαι είναι ώριμος ο σχεδιασμός για τη δημιουργία δυο ακόμη Μ.Ε.Α. σε Λαμία και Χαλκίδα για τη δημιουργία RDF από την επεξεργασία των σύμμεικτων απορριμμάτων.

Με τα ανωτέρω δεδομένα και προ της κατασκευής δυο νέων ΜΕΑ, προκύπτει ότι μόλις 72.000 τόνοι δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων και υπολειμμάτων επεξεργασίας αστικών στερεών (σύμμεικτων) απορριμμάτων στην Στερεά Ελλάδα χρήζουν επεξεργασίας ετησίως, ενώ η προτεινόμενη μονάδα έχει πολύ μεγαλύτερη δυναμικότητα (186.000 τόνων ετησίως), ώστε να απορροφήσει μέρος των στερεών αποβλήτων της Αττικής.

Δεν έχουν αξιολογηθεί οι επιπτώσεις από τη μεταφορά των στερεών αστικών αποβλήτων, που εκτιμάται έως και σε 50 φορτηγά την ημέρα.

Ο σχεδιασμός οδηγεί σε εκτόξευση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων, που επωμίζονται οι Δήμοι και εν τέλει οι πολίτες.

Επίσης δεν προβλέπεται με σαφή και επιστημονικά αποδεκτό τρόπο η διαχείριση των υπολειμμάτων της καύσης και η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων που προκύπτουν από αυτή.

Κατόπιν αυτών, συμφωνήθηκε η Περιφερειακή Αρχή και οι Δημοτικές Αρχές να εισηγηθούν αρνητικά προς το Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας και τα Δημοτικά Συμβούλια αντίστοιχα, καθώς είναι κοινός τόπος ότι η δημιουργία μονάδας, όπως η προτεινόμενη δεν προσφέρει καμία ωφελιμότητα, αντιθέτως, γεννά σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους και όχληση.

Και ως εκ τούτου, πρέπει να απορριφθεί στο σύνολο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει δώσει πράσινο φως σε 6 νέες μονάδες καύσης σκουπιδιών σε περιοχές της Αττικής, της Βοιωτίας, της Ροδόπης, της Κοζάνης, της Κεντρικής Πελοποννήσου και του Ηρακλείου Κρήτης.

Ο Μανώλης Γραφάκος, Γ.Γ. Διαχείρισης και Συντονισμού Αποβλήτων σε ομιλία του σε ιδιωτικό φόρουμ- δήλωσε πως η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη δημιουργία του δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης αστικών στερεών αποβλήτων θα κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση «εντός των επόμενων λίγων ημερών». Δηλαδή μέσα στο καλοκαίρι.

Αμέσως μετά, ως το τέλος του 2025, θα συζητηθεί το θεσμικό πλαίσιο και το 2026 θα υπογραφούν συμβάσεις 28ετούς διάρκειας, με τους ιδιώτες που θα κατασκευάσουν και θα λειτουργήσουν τις 6 μονάδες καύσης. Σε πρώτη φάση, έχουν στοχοποιηθεί οι περιοχές της Αττικής, της Βοιωτίας, της Ροδόπης, της Κοζάνης, της Κεντρικής Πελοποννήσου και του Ηρακλείου Κρήτης.

Δίκτυο ΦΟΔΣΑ: Σφοδρές αντιδράσεις στο σχέδιο 

Την έντονη αντίδρασή του στη δημιουργία των μονάδων καύσης αποβλήτων έχει εκφράσει και το Δίκτυο ΦοΔΣΑ χαρακτηρίζοντας προσχηματική τη διαβούλευση του υπουργείου Περιβάλλοντος και ζητώντας την απόσυρση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη δημιουργία δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμμάτων (ΜΕνΑ). εκφράζοντας σοβαρές ενστάσεις για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και την προώθηση του σχεδίου.

Το Δίκτυο υπογραμμίζει ότι η διαχείριση απορριμμάτων αποτελεί συνταγματικά κατοχυρωμένη αρμοδιότητα των Δήμων και των ΦοΔΣΑ, αλλά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρακάμπτει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αφήνοντας την πρωτοβουλία δράσης στην ιδιωτική αγορά.

Η Αυτοδιοίκηση κινδυνεύει να μετατραπεί σε απλό τροφοδότη πρώτης ύλης, με τους πολίτες να επωμίζονται το οικονομικό κόστος μέσω αυξημένων τελών.
Παράλληλα, καταγράφεται κριτική στην ηγεσία της ΚΕΔΕ για αδράνεια, καθώς δεν διεκδικεί ουσιαστικό ρόλο για τους Δήμους, επιτρέποντας τη θεσμική υποβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η ΣΜΠΕ προβλέπει ότι οι Δήμοι θα παραδίδουν το παραγόμενο δευτερογενές καύσιμο (SRF) στις μονάδες καύσης, πληρώνοντας κόστος από 100 έως 138 ευρώ/τόνο.