ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ H ύδρευση των κατοίκων της Λαμίας - 1926

Γράφει ο Νίκος Ταξ. Δαβανέλλος

Πρακτικά  Γ΄Συνεδριάσεως
της 28ης Ιανουαρίου 1926.
 Ο κ. Δήμαρχος εξέθηκεν ότι συμφώνως προς την εξουσιοδότησιν του Δημ. Συμβουλίου, παρακάλεσε τον καθηγητήν της  Χημείας εν τω Εθνικώ Πανεπιστημίω κ. Εμμανουήλ ίνα ενεργήση χημικήν ανάλυσιν του ύδατος Νεροτριβή (Γοργοποτάμου) όστις ελθόν εξέτασεν τούτο επί τόπου δι’ επανειλλημένων αναλύσεων το ύδωρ τούτο.  Εκ της αναλυσεως διεπιστώθη ότι το ύδωρ τούτο είναι εκ των αρίστων, εξαιρετικής ποιότητος  και κατά την γνώμην των Ιατρών θέλει αποτελέσει σπουδαιότατον συντελεστήν  εξυγιάνσεως του τόπου. Η περί της αναλύσεως αυτού έκθεσις του κ.Εμμανουήλ κατατεθείσα υπό του κ. Δημάρχου έχει ως εξής:

Αριθ. 1152
Εν Αθήναις τη 6η Ιανουαρίου 1926
Εθνικόν Πανεπιστήμιον
Φαρμακευτικόν Χημείον.

Εξέτασις Πηγαίου Ύδατος
Το παρ’ εμού ληφθέν ύδωρ εκ της πηγής παρά την Λαμίαν τοποθεσίας  «Νεροτριβήν» ερευνηθέν εν τω υπό την Διευθησίν μου Φαρμ. Χημείου του εν Αθήναις Πανεπιστημίου περέσχε τα επόμενα αποτελέσματα.
Το ύδωρ της πηγής ταύτης ήτο άποιον, εύπεπτον, αναψυκτικόν, διαφανέστατον εν κυλίνδρω ύψους 30 εκατοστ. Και μετά μικράν θέρμανσιν, άγευστον, διαυγές, απαλλαγμένον απορριμένων ουσιών και άχρουν.
    Εν λύτρον ύδατος (1000) κυβ. εκατ. παρέχει :
    Στερεόν υπόλειμα     0,175 γραμ.
    Στερεόν υπόλειμα πυρωθέν    0,168 γραμ.
    Χλώριον    0,007 γραμ.
    Θεϊκόν οξύ    0,007 γραμ.
    Άσβεστον    0,0085 γραμ.
    Μαγνήσιον    0,011 γραμ.
    Οργανικάς ουσίας μη αλστούχας    0,007 γραμ.
    Οργανικάς ουσίας αλατούχας    0,007 γραμ.
    Αμμωνίαν    0
    Νιτρώδες Οξύ    0
    Βαθμοί σκληρότητος Γερμανικοί    10,004
    Βαθμοί σκληρότητος Γαλλικοί    17,93
    Θερμοκρασία ύδατος 11 (αέρος)    10
Συμπέρασμα:
Εκ των αποτελεσμάτων της χημικής αναλύσεως πηγαίου ύδατος δι’ ου πρόκειται να υδρευθή η Λαμία, εξάγεται ότι το ύδωρ τούτο είναι εξαιρετικώς άριστον και ως εγώ τουλάχιστον γνωρίζω ουδεμία της Παλαιάς Ελλάδος Πόλις ευτύχισε να αποκτίση τοιούτον ύδωρ.
Ο Διευθυντής του Φαρμ. Χημείου
Καθηγητής
(Τ.Σ.) Ε. Εμμανουήλ.

Σημ:  H ύδρευση υπήρξε ενέκαθεν ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, όχι μονάχα γιατί ήταν λιγοστό, μα και γιατί αφού προερχόταν από πηγάδια και στέρνες προξενούσε σοβαρές αρρώστιες. Πηγή ύδρευσης υπήρξε η περιοχή των Πηγαδουλίων, η οποία βρίσκεται ανάμεσα στις οδούς Υψηλάντου και ΚαραΊσκάκη. Μια περιοχή γεμάτη πηγάδια και στέρνες  με νερό για τους κατοίκους και τα ζαρζαβατικά. Λίγο πιο πάνω από το σημερινό Θέατρο, λειτούργησε η Βρύση του Αχμέτ Αγά, με νερό από τις πλαγιές του Προφήτη Ηλία.  Η Συνοικία των Αγίων Θεοδώρων υδρευόταν από τη Βρύση, με πηγαίο νερό, η οποία βρίσκεται κοντά στον Άγιο Γεώργιο.  Το έτος 1856 επί Δημαρχίας Κυριακού Τασσίκα (1854-1857) λειτούργησε η μαρμαροπελέκητη  βρυσούλα στην πλατεία του Αγίου Λουκά, από την οποία έπαιρναν νερό οι κάτοικοι της περιοχής. Το έτος 1877 επί Δημαρχίας Κομνά Τράκα (1874-1881) λειτούργησαν οι Εφτά Βρύσες στην πλατεία Λαού. Η Λαμία μεγάλωσε. Το νερό λιγοστό. Τη λύση έδωσε ο Δήμαρχος Αριστείδης Σκληβανιώτης, (1883-1887), (1889-1895) και (1895-1899).Κατασκευάστηκε το μεγάλο υδραγωγείο στις όχθες του Ξηριά, στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής –Ταράτσα. Σε τοπική εφημερίδα διαβάζουμε: «Την Τετάρτην της ληγούσης σήμερον εβδομάδος κατέπλευσε εις τον λιμένα της Στυλίδος, το τους  σιδηροχύτους δια το υδραγωγείον της Λαμίας σωλήνας κομίζον Ολλανδικής τινός εταιρίας ατμοκίνητον. Τέσσαρες φορτηγίδες εκ Βώλου εις Στυλίδα μεταπεμφθείσαι θα αποβιβάσωσι το φορτίον εις την προκυμαίαν, αφ’ όπου δια καρραμαξών και καμήλων μετεμεχθήσεται εις Λαμίαν. Αι ανωρύξεις των τάφρων και η κατασκευή της κτιστής των υδάτων δεξαμενής επισπεύδονται, ελπίς δε υπάρχει, αν μη έκτακτος ως εδαφική ή άλλη ανωμαλία παρουσιασθή, το έργον συντελεσθή εντός εξαμηνίας». Όμως, το έργο που έλυσε το πρόβλημα δια παντός πραγματοποιήθηκε επί Δημαρχίας του Γιάννη Μακρόπουλου (1925-1929) όταν το έτος 1929 ο «Γοργοπόταμος έφτασε στη Λαμία». Το δίκτυο μεγάλωσε και βελτιώθηκε επί Δημαρχίας Γ. Πλατή (1929-1934) με την τοποθέτηση 40 Δημοτικών Βρύσεων. Το έτος 1937, ο Δήμαρχος Νικ. Δουδομόπουλος  (1937-1940) θα τοποθετήσει τα πρώτα υδρόμετρα. Το δε έτος 1972, επί Δημαρχίας Νικ. Μουντούρη (1967-1974) θα κατασκευασθεί η δεξαμενή στο λόφο του Αγίου Λουκά, το οποίο θα χαρακτηριστεί  ως «Έργο μεγάλης πνοής».

Πηγές: Eφημ. «ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ», φ. 894, 28 Ιανουαρίου 1883 Λαμία.
Ν.Τ. Δαβανέλλος-Γ.Π. Σταυρόπουλος «Φ.Χρονικά» 2015.
Δημητρίου Θ. Νάτσιου, «ΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΤΗΣ ΛΑΜΙΑΣ» (1836-1996).