Ιδανικός καιρός για μεταρρυθμίσεις! (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)
Μεταρρυθμιστική “βαφτίστηκε” η νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ο οποίος από τις πρώτες του δηλώσεις με την ανάληψη των καθηκόντων του σε αυτή τη δεύτερη θητεία διακυβέρνησης έκανε λόγο για ένα ορμητικό κύμα αλλαγών που θα σαρώσει τη χώρα.
«Είμαστε σε τροχιά σημαντικών αλλαγών. Θα προχωρήσουμε με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα στις μεταρρυθμίσεις για τις οποίες, εξάλλου, έχουμε πάρει μια ισχυρή λαϊκή εντολή να υλοποιήσουμε» ήταν το μήνυμα που φρόντισε να στείλει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στο Προεδρικό Μέγαρο.
Οι μεταρρυθμίσεις όμως ήταν και παραμένουν “η αχίλλειος πτέρνα” όλων των κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης και ο γενικός κανόνας είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν προχωρούν όχι μόνο γιατί όλοι φοβούνται το πολιτικό κόστος, αλλά και γιατί δεν υπάρχουν τα κατάλληλα πρόσωπα για να προωθήσουν τις απαραίτητες αλλαγές στο δημόσιο βίο της χώρας.
Αρκεί να σκεφτούμε πόσα χρόνια συζητάμε για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, για την απελευθέρωση του ανταγωνισμού στην αγορά, για την αναμόρφωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας για την πάταξη της γραφειοκρατίας, για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας.
Ζητήματα που αφορούν τον εκσυγχρονισμό του κράτους αλλά παραμένουν σε εκκρεμότητα ακόμη και σήμερα μετά από μια βαθιά οικονομική κρίση που για να ξεπεραστεί χρειάστηκε το ελληνικό κράτος να υποχρεωθεί στην εφαρμογή τριών σκληρών μνημονιακών προγραμμάτων υπό την αυστηρή εποπτεία του διεθνούς οικονομικού ελέγχου.
Πρέπει να γυρίσουμε πολλά χρόνια πίσω στη δεκαετία του 1990 για να συναντήσουμε την τελευταία μεταρρυθμιστική κυβέρνηση του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, η οποία επιχείρησε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες να εκσυγχρονίσει το κράτος, τη δημόσια διοίκηση, την οικονομία.
Μια προσπάθεια που συνάντησε τη λυσσαλέα αντίδραση του ίδιου του κυβερνητικού κόμματος του ΠΑΣΟΚ, τις σφοδρές αντιδράσεις των πολιτικών κομμάτων της αντιπολίτευσης, του συνδικαλιστικού κινήματος και της ίδιας της κοινωνίας που φάνηκε πως δεν ήταν έτοιμη να πληρώσει ένα βραχυπρόθεσμο κόστος για να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη.
Η προσπάθεια έμεινε ημιτελής με αποτέλεσμα το εκσυγχρονιστικό πρόγραμμα του Κώστα Σημίτη να εγκαταλειφθεί βίαια το 2000 και στη συνέχεια να ανατραπεί στη κάλπη το 2004. Πολλοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η ελληνική χρεοκοπία έχει ονοματεπώνυμο και λέγεται ασφαλιστικό και φορολογικό σύστημα και πως αν είχαν προχωρήσει εκείνη την περίοδο στην αρχή της εισόδου της χώρας στο ενιαίο νόμισμα και στην ευρωζώνη, οι μεταρρυθμίσεις για τη μείωση του ασφαλιστικού ελλείμματος και την πάταξη της φοροδιαφυγής, ίσως να μην χρειαζόταν η χώρα να γνωρίσει την επώδυνη περιπέτεια των μνημονίων.
Με την ανάγκη μεταρρυθμίσεων όλοι συμφωνούν. Οι διαφωνίες προκύπτουν στην πράξη. Οι ομάδες πίεσης που θίγονται απο τις αλλαγές έχουν πολύ μεγαλύτερη δύναμη αντίδρασης και κάθε λόγο να μην θέλουν να αλλάξει τίποτα και τα πράγματα να μείνουν ως έχουν.
Αυτό άλλωστε συνέβη την δεκαετία 2000-2010. Αποφύγαμε το ... κολύμπι στα βαθιά νερά του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων και προτιμήσαμε να κολυμπήσουμε στα ρηχά νερά της μακαριότητας και του εφησυχασμού σε ένα ξέφρενο πάρτυ υπερδανεισμού και ελλειμμάτων. Αποτέλεσμα στο τέλος αυτής της διαδρομής να μας περιμένει μια κυρία που την λέγανε χρεοκοπία.
Φαίνεται σήμερα η ελληνική κοινωνία να είναι περισσότερο έτοιμη και πιο ώριμη από ποτέ για να δεχτεί να κάνει τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις που δίσταζε να υιοθετήσει τα προηγούμενα χρόνια. Και μια κυβέρνηση με ισχυρή λαϊκή εντολή, όπως αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη, δεν θα έχει καμία δικαιολογία αν αποτύχει να βαδίσει στο δρόμο του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων.
Οι συνθήκες για να αλλάξει προς το καλύτερο η χώρα δεν ήταν ποτέ τόσο ιδανικές, όπως είναι σήμερα. Ζούμε το τέλος της αθωότητας. Κανένα κόμμα που έχει κυβερνήσει και κανένας πολιτικός δεν μπορεί σοβαρά να ισχυριστεί ότι δεν γνωρίζει τα προβλήματα, ή δεν ηξερε τι έπρεπε να κάνει.
Είναι ιδανικός καιρός για μεταρρυθμίσεις.
Επιτέλους μια κυβέρνηση να σπάσει το φαύλο κύκλο των χαμένων ευκαιριών. Θα το πετύχει, άραγε, η σημερινή παντοδύναμη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ;
Χρήστος Αλεξανδρής
