Μουσειο…λόγος: «Η Γυναίκα στην Επιστήμη»
Γράφει η Ηλιάνα Ζιώγα
Μουσειολόγος - Επιμελήτρια Εκθέσεων
Διδακτορική Ερευνήτρια Μουσειολογίας & Επικοινωνίας της Επιστήμης
Η Παγκόσμια Ημέρα Γυναικών στην Επιστήμη, εορτάζεται κάθε χρόνο στις 11 Φεβρουαρίου, αποτελεί μια ευκαιρία να αναδειχθεί και να τιμηθεί η σημαντική συνεισφορά των γυναικών στον χώρο της επιστήμης. Αρχικά, η ημέρα αυτή υπενθυμίζει τη σημασία της διαφορετικότητας και της ισότητας στον επιστημονικό κόσμο.
Ερευνητές και ερευνήτριες ανά τον κόσμο, ανεξαρτήτως φύλου, συνεισφέρουν ουσιαστικά στην επίλυση προβλημάτων και στην προώθηση της καινοτομίας. Ωστόσο, η ημέρα αυτή αναδεικνύει ειδικά την ανάγκη να υποστηρίξουμε και να ενθαρρύνουμε τις γυναίκες που δραστηριοποιούνται ή επιθυμούν να εισέλθουν στον κόσμο της επιστήμης.
Το θέμα αυτής της ημέρας αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην επιστημονική κοινότητα και τονίζει τη σημασία της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος που θα προωθεί την ισότητα και θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή τους σε όλους τους τομείς της επιστήμης και της έρευνας.
Η συμβολή των γυναικών στον χώρο της επιστήμης είναι ζωτικής σημασίας και έχει ενισχύσει σημαντικά την επιστημονική πρόοδο. Παρά τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, οι γυναίκες επιστήμονες έχουν προσφέρει μοναδική και σημαντική συνεισφορά σε πολλούς επιστημονικούς τομείς.
Με την πάροδο του χρόνου, η αναγνώριση του ρόλου των γυναικών στην επιστήμη ενισχύεται, καθώς περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να ακολουθήσουν καριέρα στον τομέα αυτό.
Από τις πρώτες γυναίκες ξεχωρίζουν η Laura Maria Caterina Bassi (1711-1778, φυσικός-Καθηγήτρια Πανεπιστημίου στη φυσική), Μaria Curie (1867-1934, φυσικός-χημικός- ράδιο και πολώνιο), Alice Ball, χημικός (1892-1916, θεραπεία της λέπρας), MargaretHamilton (1936- , μαθηματικός- λογισμικό ΝΑSA) και πολλές ακόμη γυναίκες ερευνήτριες, έως και τις σύγχρονες επιστήμονες που συνεχίζουν, καθιστώντας τη γυναικεία παρουσία στον κόσμο της επιστήμης ιδιαίτερα κρίσιμη για την πρόοδο και την καινοτομία.
Οι γυναίκες στην επιστήμη, δεν αποτελούν μόνο πηγή έμπνευσης για τις επόμενες γενιές, αλλά είναι οι πρωταγωνίστριες στη διαμόρφωση μιας πολυποίκιλης και ισότιμης επιστημονικής κοινότητας.
Στο σημείο αυτό, είναι ενδιαφέρον, να αναφέρουμε ένα ιδιαίτερα σημαντικό βιογραφικό μουσείο, τo «TheMuseumof Maria Curie», το οποίο βρίσκεται στη Βαρσοβία της Πολωνίας και ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1967, για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση της μεγάλης ερευνήτριας και αποτελεί το πρώτο και μοναδικό μουσείο που είναι αφιερωμένο στη ζωή και το έργο της.
Η Maria Curie μία από τις πιο γνωστές γυναίκες επιστήμονες στην ιστορία και με μεγάλη συνεισφορά στους τομείς της χημείας και της φυσικής, άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην επιστημονική κοινότητα. Οι έρευνες της στον τομέα της ραδιενέργειας οδήγησαν στον εντοπισμό των στοιχείων ραδίου και πολωνίου και η ανακάλυψή τους σηματοδότησε μια «επανάσταση» στη χημεία.
Η Maria Curie ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδισε Νόμπελ Φυσικής (μαζί με τον σύζυγό της Pierre Curie και τον Henri Becquerel) το 1903 για την έρευνα σχετικά με τη ραδιενέργεια. Αργότερα, το 1911, κέρδισε και το Νόμπελ Χημείας για την ανακάλυψη των στοιχείων ραδίου και πολωνίου. Η αφοσίωσή της στην επιστήμη παρουσιάζουν ένα παράδειγμα για τις γυναίκες επιστήμονες παγκοσμίως. Η Maria Curie πέθανε το 1934 λόγω της έκθεσης της στη ραδιενέργεια, αλλά η κληρονομιά της συνεχίζει να εμπνέει και να αναγνωρίζεται σε όλο τον κόσμο.
H ιδέα για την ίδρυση ενός μουσείου για την Maria Curie προήλθε από τις αδερφές της με βάση το υλικό που είχαν συλλέξει. Οι συλλογές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αλληλογραφία της ερευνήτριας, φωτογραφίες και οικογενειακά έγγραφα, σημειωματάρια με ποιήματα, μεταφράσεις, σχέδια, σημειώσεις της από τις διαλέξεις του Adam Mahrburg για την ψυχολογία και την ηθική, ημερολόγια του πατέρα της Μαρίας και κάποια άλλα οικογενειακά αναμνηστικά και έπιπλα, όπως το σαλόνι των Skłodowskis και Curies. Μέρος της έκθεσης τεκμηριώθηκε από το εργαστήριο των Curies στο Παρίσι.
Εκτίθενται, επίσης, όργανα μέτρησης από το εργαστήριο Maria και Pierre Curie. Η συλλογή περιλαμβάνει ακόμη. γλυπτά διάσημων Πολωνών καλλιτεχνών καθώς και γραμματόσημα, μετάλλια στη μνήμη της επιστήμονος. Ανάμεσα στα εκθέματα, ξεχωρίζει ο ελέφαντας που δώρισε στη Μαρία ο Πρόεδρος Χέρμπερτ Χούβερ και το δερμάτινο πορτοφόλι στο οποίο έλαβε τα χρήματα για τη δημιουργία του Ινστιτούτου Ραδίου. Το 2018, το Μουσείο λειτουργεί υπό νέο καθεστώς σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς και την πολιτεία, παρέχοντας γνώση για την επιστήμη σε μαθητές και ενήλικες που το επισκέπτονται.
