Το ΣτΕ δικαιώνει Δήμο Λαμίας και ΦοΔΣΑ !
• Το Ανώτατο Δικαστήριο ακυρώνει αποφάσεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και της Επιτροπής του άρθρου 152 για το θέμα της συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων και του πλυσίματος των κάδων απορριμμάτων που έχει ανατεθεί με προγραμματική σύμβαση στο ΦοΔΣΑ
Σε “θέατρο του παραλόγου” με ... σκηνοθεσία που διεκδικεί όσκαρ μηχανορραφιών, με στόχο την εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων, σε βάρος των συμφερόντων της πόλης στο ζήτημα της καθαριότητας, εξελίχθηκε η υπόθεση της συνεργασίας του ΦοΔΣΑ Στερεάς με το Δήμο Λαμιέων με αντικείμενο την αποκομιδή των απορριμμάτων.
Μια προγραμματική σύμβαση που έκανε ο Δήμος Λαμίας, επί Δημαρχίας Νίκου Σταυρογιάννη, με τον Φορέα Διαχείρισης Απορριμμάτων από το 2017, και είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων εκείνη την περίοδο, έφτασε στο σημείο να γίνεται “μπαλάκι” του πινγκ πονγκ ανάμεσα στο Δημοτικό Συμβούλιο και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας - Στερεάς και τελικά να απασχολεί ακόμη και τη δικαιοσύνη με αγωγές και προσφυγές, φτάνοντας μέχρι το Συμβούλιο της Επικρατείας και τροφοδοτώντας σενάρια για μαύρες τρύπες στα ταμεία του Δήμου.
Ένα τυπικό θέμα που προέκυψε στη συνεργασία του Δήμου με το ΦοΔΣΑ και είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει η ανανέωση της προγραμματικής σύμβασης που είχε συναφθεί από τον Οκτώβριο του 2017 ανάμεσα στο Δήμο Λαμίας και τον ΦοΔΣΑ, για την αποκομιδή των απορριμμάτων, έχει εξελιχθεί σε μια ατέρμονη δικαστική περιπέτεια με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 2017, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λαμίας, υπογράφηκε προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου και του Περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Αστικών Αποβλήτων Στερεάς Ελλάδας (ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας), με αντικείμενο την “παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών από τον ΦοΔΣΑ Στερεάς προς τον Δήμο για τη συλλογή και μεταφορά στο ΧΥΤΑ Λαμίας, μέρους των αστικών απορριμμάτων της Δημοτικής Ενότητας του Δήμου”.
Η διάρκεια της σύμβασης ήταν 6 μήνες και πριν την ημερομηνία λήξης (Απρίλιος 2018) το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρίασή του, τον Μάρτιο του 2018, αποφάσισε τη συνέχιση της συνεργασίας με τον ΦοΔΣΑ Στερεάς για ένα ακόμη εξάμηνο, με την προσθήκη στην αρχική σύμβαση, “των ειδικότερων εργασιών της συλλογής και μεταφοράς στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Λαμίας των ανακυκλώσιμων υλικών του Δήμου, του ευπρεπισμού των κοινόχρηστων χώρων και οδών, του καθαρισμού των οδών με μηχανικά σάρωθρα, της πλύσης των κάδων απορριμμάτων και της συλλογής και μεταφοράς κλαδεμάτων και ογκωδών αντικειμένων για το σύνολο των Δημοτικών και Κοινοτικών ενοτήτων του Δήμου”.
Από το σημείο αυτό και υστερα αρχίζει μια απίστευτη περιπέτεια προσφυγών και αγωγών.
Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, με απόφασή του, ακύρωσε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και κατ’ επέκταση την τροποποιητική προγραμματική σύμβαση, με την αιτιολογία ότι “οι εργασίες της συλλογής και μεταφοράς των ανακυκλώσιμων υλικών, του ευπρεπισμού των κοινόχρηστων χώρων και οδών, του καθαρισμού των οδών με μηχανικά σάρωθρα και της πλύσης των κάδων απορριμμάτων”, δεν ανατέθηκε νόμιμα στον ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας γιατί, σύμφωνα με το σκεπτικό της απορριπτικής απόφασης, ο ΦοΔΣΑ θα έπρεπε να είχε περιοριστεί αποκλειστικά και μόνο “στις εργασίες της συλλογής και μεταφοράς των στερεών αποβλήτων για λογαριασμό της Διαχειριστικής Ενότητας ευθύνης του”.
Ο Δήμος Λαμίας προσέφυγε κατά της απόφασης της Αποκεντρωμένης Θεσσαλίας - Στερεάς, η προσφυγή του όμως απορρίφθηκε από την Επιτροπή του άρθρου 152 που έκανε δεκτή την αιτιολογία του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης.
Κατά αυτής της απόφασης της Επιτροπής ο Δήμος Λαμίας κατέθεσε αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στη συνέχεια αποφασίστηκε η σύναψη νέας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου και του ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας, με αντικείμενο την ανάθεση στον ΦοΔΣΑ της συλλογής και μεταφοράς των σύμμεικτων και ανακυκλώσιμων στερεών αποβλήτων (απόφαση 166/2018), μέρους της συλλογής και μεταφοράς των ογκωδών στερεών αποβλήτων και του καθαρισμού και ευπρεπισμού των κοινόχρηστων χώρων και οδών, καθώς και του πλυσίματος των κάδων απορριμμάτων του Δήμου.
Η διάρκεια ισχύος της νέας σύμβασης ορίστηκε εξάμηνη, από 19.4.2018 έως τις 18.10.2018.
Το θέμα της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων στο Δήμο Λαμίας, που ήταν και το ζητούμενο για πολλά χρόνια, έμπλεξε και πάλι γιατί 5 Δημοτικοί Σύμβουλοι είχαν άλλη ... άποψη και για να μπλοκάρουν το έργο κατέθεσαν ενώπιον του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας,προσφυγή, με αίτημα την ακύρωση των αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης έκανε δεκτή την προσφυγή και ακύρωσε τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, εμμένοντας στην αρχική του απόφαση. Το θέατρο του παραλόγου δεν τελειώνει εδώ αλλά έχει και συνέχεια.
Με έγγραφό του το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ειδικότερα το Τμήμα Διαχείρισης Αποβλήτων και Περιβαλλοντικών Πιστοποιήσεων του Υπουργείου, απαντά με ξεκάθαρο τρόπο ότι “τα ανακυκλώσιμα υλικά θεωρείται ότι αποτελούν μέρος των στερεών αποβλήτων και ειδικότερα των αστικών στερεών αποβλήτων”. Ως εκ τούτου, σημειώνει το υπουργείο Περιβάλλοντος “η συλλογή και μεταφορά ανακυκλώσιμων υλικών εντάσσεται στις εργασίες συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων”.
Η Αποκεντρωμένη όμως έκρινε αβάσιμες (!!) και τις απόψεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Κατά της απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, ο Δήμος άσκησε προσφυγή ενώπιον της Επιτροπής του άρθρου 152 η οποία αυτή τη φορά δέχθηκε την προσφυγή του Δήμου όσον αφορά τις αποφάσεις για ανάθεση στον ΦοΔΣΑ μέρους της συλλογής και μεταφοράς των σύμμεικτων και ανακυκλώσιμων στερεών αποβλήτων και μέρους της συλλογής και μεταφοράς των ογκωδών στερεών αποβλήτων και της σάρωσης των κοινόχρηστων χώρων και οδών, την απέρριψε, όμως, όσον αφορά την απόφαση ανάθεσης στον ΦοΔΣΑ του πλυσίματος των κάδων απορριμμάτων του Δήμου, επικαλούμενη απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου,σύμφωνα με την οποία: “… η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση παρίσταται μη νόμιμη όσον αφορά στην ανατιθέμενη εργασία της πλύσης κάδων και στην προμήθεια σακουλών για τους βυθιζόμενους κάδους, καθόσον δεν συμπεριλαμβάνονται στις εργασίες της συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων που δύνανται να μεταβιβασθούν με προγραμματική σύμβαση στον ΦοΔΣΑ, απορριπτομένου ως αβασίμου του ισχυρισμού ότι είναι απολύτως συναφείς και αναπόσπαστες με την αποκομιδή απορριμμάτων”.
Το θέατρο του παραλόγου συνεχίζεται και τη ... σκυτάλη αυτή τη φορά παίρνει ο ΦοΔΣΑ ο οποίος άσκησε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της τελευταίας αυτής απόφασης της Επιτροπής.
Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 31 Δεκεμβρίου 2019 δικαιώνει το Δήμο Λαμίας και τον ΦοΔΣΑ Στερεάς.
Το Ανώτατο Δικαστήριο κρίνοντας αν είναι “μη νόμιμη η σύναψη προγραμματικής σύμβασης για την ανάθεση από τον Δήμο .. στον ΦοΔΣΑ της εργασίας του πλυσίματος των κάδων απορριμμάτων του Δήμου”, όπως έκρινε η Αποκεντρωμένη, αποφαίνεται: “Το πλύσιμο των κάδων απορριμμάτων εντάσσεται στη νομική έννοια της “διαχείρισης αποβλήτων”, η οποία δύναται κατά νόμο να ανατίθεται στους Περιφερειακούς ΦοΔΣΑ από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού (βλ. ιδίως άρθρ. 2(δ) και 2(η) της ΚΥΑ 50910/2727/2003, Β΄ 1909).
Σχετικώς προσκομίζεται η απόφαση 1353/2018 του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε μείζονα σύνθεση, με την οποία αναθεωρήθηκε η 894/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και κρίθηκε οριστικά ότι το πλύσιμο των κάδων απορριμμάτων συμπεριλαμβάνεται στις εργασίες της συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων που δύνανται να ανατεθούν με προγραμματική σύμβαση στους ΦοΔΣΑ, διότι “αποτελούν αναγκαίες υποστηρικτικές εργασίες για την υλοποίηση της εν λόγω συλλογής και μεταφοράς, χωρίς τις οποίες δεν δύναται να εκτελεστεί το αντικείμενο της σύμβασης”.
Το Ανώτατο Δικαστήριο δέχεται ολα τα επιχειρήματα του Δήμου Λαμίας και του ΦοΔΣΑ σημειώνοντας στην αποφασή του τα εξής: “Ο λόγος αυτός της ακυρώσεως πρέπει να γίνει δεκτός, διότι με την προσκομιζόμενη απόφαση 1353/2018 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (σε μείζονα σύνθεση) ανατράπηκε η προηγούμενη απόφαση 894/2018 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (υπό πενταμελή σύνθεση), η οποία αποτέλεσε το κύριο αιτιολογικό έρεισμα της απόφασης της Επιτροπής ως προς την επίμαχη εν προκειμένω εργασία του πλυσίματος των κάδων απορριμμάτων και επομένως η προσβαλλόμενη αυτή απόφαση καθίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη.
Συνεπώς, η προσβαλλόμενη απόφαση 11/19/2018 της Επιτροπής του άρθρου 152 του ν. 3463/2006 πρέπει να ακυρωθεί κατ’ αποδοχή της κρινόμενης αίτησης.
Δ ι ά τ α ύ τ α Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει εν μέρει την απόφαση της Επιτροπής του άρθρου 152 και επιβάλλει σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου τη δικαστική δαπάνη του αιτούντος Δήμου η οποία ανέρχεται σε εννιακόσια είκοσι (920) ευρώ”.
H απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου αποτελεί και μια δικαίωση της πολιτικής του πρώην Δημάρχου Νίκου Σταυρογιάννη καθώς ήταν αυτός που σε συνεργασία με 25 Δημάρχους της Περιφέρειας Στερεάς ίδρυσε το Φορέα και επί της δικής του προεδρίας στο ΦοΔΣΑ προχώρησαν ενέργειες ολοκληρωμένης Διαχείρισης των απορριμμάτων στην Περιφέρεια.
