Απογραφή φτώχειας - Προβληματίζει η μείωση του πληθυσμού στη Φθιώτιδα - Δηλώσεις βουλευτών και δημάρχων του νομού
Εντονο προβληματισμό αλλά και ανησυχία για τις αναπτυξιακές προοπτικές του νομού Φθιώτιδας προκαλούν τα στοιχεία της απογραφής 2021 που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ. Η μείωση του πληθυσμού που κυμαίνεται από 1.189 κατοίκους έως 8.800 όπως στην περίπτωση της Λαμίας, είναι ενα ηχηρό καμπανάκι για τις πολιτικές ηγεσίες του τόπου καθώς μέσα απο τα στοιχεία της απογραφής μπορεί να διακρίνει κανείς και μια τάση φυγής του πιο παραγωγικού πληθυσμού της περιοχής προς αναζήτηση καλύτερων προοπτικών για τους ιδιους και τις οικογενειές τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής, στη Στερεά Ελλάδα ο πληθυσμός είναι μειωμένος σε ποσοστό 7.7% καθώς μειώθηκε σε 505.269 άτομα από 547.390 άτομα. Σε ό,τι αφορά τον ανδρικό πληθυσμό μειώθηκε σε 252.106 άτομα από 277.475 άτομα ενώ οι γυναίκες σε 253.163 από 269.915 άτομα.
Την μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού καταγράφει η Ευρυτανία με -13.0%, με μόνιμο πληθυσμό 17.461, ακολουθεί η Φθιώτιδα όπου η μείωση του πληθυσμού είναι -12,9% και ο μόνιμος πληθυσμός ανέρχεται σε 137.756. Στην Φωκίδα ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 10.2% με τους μόνιμους κατοίκους να ανέρχονται σε 36.210 ενώ στη Βοιωτία η μείωση είναι -10% με μόνιμο πληθυσμό 106.107.Την μικρότερη μείωση πληθυσμού έχει η Εύβοια με ποσοστό -1.5% και πληθυσμό 207.735.
Στη Φθιώτιδα
• ο Δήμος με τη μεγαλύτερη μείωση είναι ο δήμος Λαμιέων καθώς ο πληθυσμός από το 2011 μειώθηκε από 75.315 σε 66.472 δηλαδή κατά 8.843 κατοίκους
• Ακολουθεί ο δήμος Αμφίκλειας-Ελάτειας με μείωση από 10.922 σε 8.381 κατοίκους, δηλαδή 2.541 κατοίκους.
• Ο δήμος Δομοκού από 114.95 μειώθηκε σε 9.178 δηλαδή μείωση κατά 2.317 κατοίκους
• Ο δήμος Λοκρών από 19.623 σε 17.854, μείωση κατά 1.769 άτομα
• Ο δήμος,Μακρακώμης από 16.036 σε 13.553 μείωση κατά 2.483 κατοίκους
• Ο δήμος Στυλίδας από 12.750 σε 11.417, μείωση κατά 1.333 άτομα.
• ο δήμος Καμένων Βούρλων να καταγράφει τη λιγότερη μείωση από 12.090 σε 10.901 δηλαδή 1.189 κατοίκους λιγότερους από το 2011.
Στον ανδρικό πληθυσμό η μεγαλύτερη μείωση καταγράφεται στο δήμο Λαμιέων όπου από 37.417 μειώθηκαν σε 32.268 δηλαδή κατά 5.149 άτομα ενώ και ο γυναικείος πληθυσμός μειώθηκε από 37.898 σε 34.204.δηλαδή 3.694 άτομα. Την μικρότερη μείωση σε ανδρικό πληθυσμό καταγράφει ο Δήμος Καμένων Βούρλων όπου από 5.944 οι άνδρες μειώθηκαν σε 5.281 δηλαδή κατά 663 άτομα. Στις γυναίκες την μικρότερη μείωση πληθυσμού έχει πάλι ο δήμος Καμένων Βούρλων όπου οι γυναίκες από 6.146 το 2011 μειώθηκαν σε 5.620 το 2021 δηλαδή κατά 526 άτομα.
Σίγουρα δεν μπορεί κανείς να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα μέσα από μία ανακοίνωση αποτελεσμάτων απογραφής την ώρα που και τα αποτελέσματα είναι προσωρινα, αλλά και τα επιμέρους στοιχεία δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα.
Για να βγάλει κάποιος ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει να δει τα επιμέρους στοιχεία είτε αφορούν τις ηλικίες, είτε αφορούν τις εισοδηματικές κατηγορίες, είτε ακόμη αφορούν τις μετακινήσεις πληθυσμού.
Ένα δεύτερο στοιχείο είναι ότι για πρώτη φορά εν μέσω κορονοϊου έγινε η συγκεκριμένη απογραφή με συγκεκριμένο τρόπο. Και πιθανόν να υπάρχει μία μεγάλη μάζα από μεγάλες ηλικίες που δεν μπόρεσαν να απογραφούν, λόγω του ότι δεν είναι πλήρως ενσωματωμένοι στην τεχνολογία.
Και φυσικά την ευθύνη σε αυτό την έχει η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, η οποία είχε και την ευθύνη της απογραφής.
Ένα άλλο στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, έχει σχέση με την υπερδεκαετή κρίση, που για την περιοχή μας λόγω στόχου 2, ήταν πολύ μεγαλύτερη.
Είναι γνωστό ότι η αστυφιλία και το brain drain έχουν επίδραση στη διαμόρφωση ενός τέτοιου αποτελέσματος, που ακόμα όμως μέχρι στιγμής δεν ξέρουμε πώς ακριβώς διαμορφώνεται.
Δεν μπορούμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα αν έχουμε μετακίνηση αστικού πληθυσμού ή τέλος πάντων αν έχουμε μετακίνηση αγροτικού πληθυσμού.
Είναι προφανές ότι για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει να περιμένουμε τα αναλυτικά αποτελέσματα τα οποία πρέπει να συγκρίνουμε και λάβουμε υπόψη μας μία σειρά από άλλα στοιχεία που έχουν σχέση με τις γεννήσεις και τους θανάτους, με τις οικογενειακές μερίδες, με τα ηλεκτροδοτούμενα τετραγωνικά κλπ.αλλά και με τη διαμόρφωση του μαθητικού δυναμικού.
Η εφημερίδα μας ζήτησε απο βουλευτές και Δημάρχους να σχολιάσουν το αποτέλεσμα της απογραφής και κυρίως να μας εξηγήσουν που οφείλεται κατα τη γνώμη τους η τόσο μεγάλη μείωση που παρουσιάζει ο πληθυσμός στη Φθιώτιδα μείωση συγκριτικά και με αλλους νομούς στην Περιφέρεια Στερεάς και γενικότερα στην επικράτεια . Απευθυνθήκαμε σε ολους αλλά δεν ανταποκρίθηκαν ολοι.
Γιώργος Κοτρωνιάς: Η απογραφή
μας χτυπάει το καμπανάκι
''Η μείωση του πληθυσμού που φαίνεται στην τελευταία απογραφή κατά την άποψή μου έχει δύο πλευρές: μία πραγματική και μία πλασματική. Η πραγματική συνδέεται με την ανάπτυξη της περιοχής την υπογεννητικότητα και την εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση και δείχνει ότι η ανάπτυξη προφανώς δεν ήταν τέτοια όλα αυτά τα χρόνια ώστε να κάνει την Φθιώτιδα ελκυστικό προορισμό να ζήσεις και να κάνεις οικογένεια έχοντας σταθερές δουλειές. Η πλασματική έχει να κάνει με τον τρόπο που έγινε η απογραφή και συνδέεται με ένα άτυπο κίνημα κατά της απογραφής κάτι ανάλογο με το κίνημα κατά των εμβολίων, με άρνηση του κόσμου να απογραφεί,με αστοχίες των απογραφικών δελτίων που δημιουργούσαν υποψίες χρήσης προσωπικών δεδομένων και με την χαλαρότητα του συστήματος απογραφής.Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα δεν είναι καλό για την Φθιώτιδα και πέραν της μείωσης της εκπροσώπησης της Φθιώτιδας στην Βουλή ουσιαστικά μας χτυπάει το καμπανάκι για το δημογραφικό πρόβλημα την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των κυβερνητικών μέτρων για τα νέα ζευγάρια και για τις πολύτεκνες οικογένειες και την ανάγκη μεγάλων και βιώσιμων επενδύσεων και έργων στην περιοχή μας''.
Θέμης Χειμάρας: Μπορούμε
να αντιστρέψουμε την κατάσταση
''Δεν καταφέραμε να ενεργοποιήσουμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση και των ιδιων των πολιτών. Σίγουρα η πανδημία επαιξε ενα σημαντικό ρόλο και δεν πετύχαμε να κινητοποιήσουμε κόσμο οπως θα μπορούσαμε να το κάνουμε. Τα παλιότερα χρόνια γίνονταν και καταχωρήσεις στα μέσα ενημέρωσης μια καμπάνια που βοηθούσε στο τελικό αποτέλεσμα αφου είχε θετική επίδραση στην απογραφή. Η δεύτερη ανάγνωση είναι οτι εχουμε πραγματικά μείωση του πληθυσμού και ουσιαστικη και αυτή οφείλεται στο παραγωγικό μοντέλο που εχουμε υιοθετήσει. Φεύγει ο κόσμος απο την επαρχία, αδειάζουν τα μικρά χωριά, μετακινείται στις μεγάλες πόλεις και αυτή την τάση δεν εχουμε καταφέρει να την αλλάξουμε, αλλάζοντας τις συνθήκες παραγωγής και εργασίας που θα μπορούσαν να κρατήσουν τον κόσμο εδω και κυρίως τους νέους. Μια τρίτη ανάγνωση που μπορούμε να κάνουμε είναι οτι υπάρχει η τάση για την εξ αποστάσεως εργασία χρησιμοποιώντας την τεχνολογία και μια τάση να φεύγει ο κόσμος απο τα αστικά κέντρα και να εγκαθίσταται στην επαρχία για μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Αυτή την τάση πρέπει να εκμεταλευτούμε τώρα για να αντιστρέψουμε την κατάσταση. Η Φθιώτιδα είναι δίπλα απο την Αθήνα, μπορεί να είναι τόπος διαμονής, διαθέτει τις υποδομές που πρέπει για να μπορέσει να κρατήσει αυτόν τον κόσμο. Ας προσπαθήσουμε επομένως μέσα απο μια νέα στρατηγική να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτουμε για να εχουμε καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον''.
Γ. Σαρακιώτης: ''Οφείλουμε ολοι
να μάθουμε απο τα λάθη μας ''
«Τα αποτελέσματα της έκθεσης της απογραφής που δημοσιεύθηκαν προσφάτως επιβεβαιώνουν το στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης που εμπεδώθηκε στον τόπο μας. Ο συγκεντρωτισμός και ο υδροκεφαλισμός σε συνδυασμό με την υποχωρητικότητα μέρους του πολιτικού προσωπικού οδήγησαν τη Φθιώτιδα στη δυσμενή εξέλιξη της μείωσης του πληθυσμού της κατά 12,9%, να μοιράζεται δηλαδή την κορυφή με την Ευρυτανία, ανάμεσα στις Π.Ε. που συγκροτούν τη Στερεά Ελλάδα, καθώς και στην ένταση και πολλαπλασιασμό των περιφερειακών, αλλά και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων.
Η μείωση αυτή συνιστά απόρροια εσφαλμένων στρατηγικής σημασίας πολιτικών επιλογών, όπως ενδεικτικά, ο αποδεκατισμός της περιοχής μας από νευραλγικής σημασίας δημόσιες υπηρεσίες που μετοίκησαν σε όμορες Περιφέρειες, γεγονός το οποίο οδήγησε στην μετακίνηση σημαντικού αριθμού εργαζομένων, η αποεπένδυση που εντάθηκε την περίοδο της πολυετούς οικονομικής κρίσης, η αποδυνάμωση του ακαδημαϊκού και ερευνητικού στίγματος της περιοχής με την εφαρμογή του «Σχεδίου Αθηνά» το 2013, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας. Μάλιστα, το πάθημα του 2013 δεν έγινε μάθημα, και την προσπάθεια του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2019 για δημιουργία πανεπιστημιακών τμημάτων στη Φθιώτιδα και τη Στερεά, καθώς και την οικοδόμηση των βάσεων για την επανέναρξη της συζήτησης για το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας, ακολούθησε η κατάργηση τμημάτων από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας όπως αυτό της Λογοθεραπείας στη Λαμία.
Αποκαλυπτικοί άλλωστε, είναι συγκεκριμένοι δείκτες όπως, το γεγονός ότι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας κατατάσσεται ανάμεσα στις δέκα (10) ευρωπαϊκές Περιφέρειες με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των νέων (15-29 ετών) με 38,9% (7η) για το 2021. Στον τομέα της καινοτομίας η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας κατατάσσεται στην προτελευταία θέση, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία γεγονός που καταδεικνύει την παντελή έλλειψη δυνατότητας μέρους του πολιτικού προσωπικού να εναρμονιστεί με τις σύγχρονες επιταγές και να συμβαδίσει με τις εξελίξεις που έχει επιφέρει η οικονομία της γνώσης, η τεχνητή νοημοσύνη και η 4η βιομηχανική επανάσταση. Παράλληλα, κρίσιμες υποδομές σήμερα παρακμάζουν και ολόκληρες περιοχές βυθίζονται στην απομόνωση. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του σιδηροδρομικού στραγγαλισμού Δήμων της περιοχής μας. Επιπροσθέτως, προγράμματα που ενίσχυσαν την απασχόληση των νέων και υψηλά καταρτισμένων επιστημόνων, ηλικίας από 22 έως 29 ετών, σε δημόσιες δομές μπήκαν στο περιθώριο, με την προοπτική του βιοπορισμού στη Φθιώτιδα να γίνεται ολοένα και πιο θολή.
Το προηγούμενο χρονικό διάστημα επί της διακυβέρνησης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ο όρος «περιφερειακή ανάπτυξη» τέθηκε στο επίκεντρο της Κυβερνητικής πολιτικής, ενώ η αυτοδιοίκηση συνολικά, καθώς και περιφερειακού επιπέδου θεσμικοί και παραγωγικοί φορείς κατέστησαν, στο πλαίσιο των Περιφερειακών Συνεδρίων που έλαβαν χώρα σε όλη την επικράτεια, συνοδοιπόροι και συνδιαμορφωτές μίας Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής με ορίζοντα το 2030. Στρατηγική η οποία μάλιστα συνάντησε την αποδοχή των αρμοδίων ευρωπαϊκών οργάνων τον Απρίλιο του 2018. Στον αντίποδα η Νέα Δημοκρατία, διακατεχόμενη από την εγγενή παθογένεια του συγκεντρωτισμού, αγνόησε την τοπική αυτοδιοίκηση και τους περιφερειακούς φορείς, κατά τη διαδικασία κατάρτισης της εθνικής πρότασης για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, με την έννοια «περιφερειακότητα» να εκλείπει από το λεξιλόγιο της.
Για να μην βρεθούμε, στα επόμενα δέκα χρόνια από σήμερα, στο ίδιο έργο θεατές, οφείλουμε όλοι να μάθουμε από τα λάθη μας. Οφείλουμε να αντικρύσουμε με ειλικρίνεια την πραγματικότητα και να προσδιορίσουμε τις αιτίες που οδήγησαν σε μία έκβαση που σήμερα μας προβληματίζει, καταλογίζοντας τις πολιτικές ευθύνες στους γενεσιουργούς τους. Και εφεξής, διδασκόμενοι και έχοντας την πεποίθηση ότι ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο, με έμφαση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής μας και στις παραγωγικές δυνάμεις αυτού του τόπου είναι δυνατό να δώσει σάρκα και οστά στις προσδοκίες μας, μπορούμε να αντιστρέψουμε την πτωτική τροχιά, μιας περιοχής που αξίζει περισσότερα.»
Αθ. Ζεκεντές: Χρειαζόμαστε επενδύσεις
''Ως Δήμος κάναμε συστηματική προσπάθεια ενημέρωσης των κατοίκων του τόπου μας για να απογραφούν, καθώς η απογραφή καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη χρηματοδότηση των Δήμων από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ). Η χειμερινή περίοδος κατά την οποία διενεργήθηκε η απογραφή δεν είναι αντιπροσωπευτική για το Δήμο μας, διότι υποεκτιμά τον πληθυσμό της περιοχής μας, ο οποίος αυξάνει σημαντικά από την άνοιξη ως το φθινόπωρο. Θεωρούμε πως θα πρέπει η κυβέρνηση να αυξήσει την βαρύτητα στα μη πληθυσμιακά κριτήρια για την κατανομή της χρηματοδότησης στους Δήμους, όπως η γεωγραφική έκταση, το δημοτικό, αγροτικό και δασικό δίκτυο, το παράλιο μέτωπο κ.ά.
Τα αποτελέσματα της απογραφής επιβεβαιώνουν την ανάγκη εφαρμογής ισχυρής περιφερειακής πολιτικής για να συγκρατηθεί ο πληθυσμός στην ύπαιθρο. Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν την προηγούμενη δεκαετία με την αποψίλωση της επαρχίας από υπηρεσίες και δομές αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού, η οποία επιβεβαίωσε πως στα αστικά κέντρα υπήρξε συγκράτηση του πληθυσμού σε αντίθεση με τους ημιαστικούς και αγροτικούς οικισμούς, όπου υπάρχει σημαντική συρρίκνωση. Η ελληνική ύπαιθρος χρειάζεται πραγματική οικονομική ενίσχυση μέσα από δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις για να βελτιώσει τις υποδομές της και να μπορέσει να προσφέρει θέσεις δουλειάς στους ανθρώπους που θέλουν να μείνουν στον τόπο τους''.
Γιάννης Συκιώτης: ''Πετύχαμε το στόχο μας''
Μετά τη δημοσίευση των προσωρινών αποτελεσμάτων της απογραφής πληθυσμού του 2021, ο Δήμαρχος Καμένων Βούρλων, Γιάννης Συκιώτης, προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Βάσει των στοιχείων που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθυσμός του Δήμου Καμένων Βούρλων ανέρχεται στους 10.901 κατοίκους, μειωμένος κατά 1.189 κατοίκους σε σχέση με την απογραφή του 2011, όταν είχαν καταγραφεί 12.090 κάτοικοι. Στον Δήμο μας απογράφηκαν 5.281 άνδρες και 5.620 γυναίκες, τη στιγμή που το 2011 καταγράφηκαν 5.944 άνδρες και 6.146 γυναίκες.
Όπως φαίνεται και από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο Δήμος Καμένων Βούρλων υπέστη τη μικρότερη μείωση πληθυσμού στη Φθιώτιδα, μετά τον Δήμο Λοκρών, κάτι που σημαίνει ότι πετύχαμε τον στόχο μας. Η Φθιώτιδα γενικότερα εμφανίζει μείωση κατά 20.475 κατοίκους. Καταρχήν, οφείλω να ευχαριστήσω το ανθρώπινο δυναμικό της ΕΛΣΤΑΤ και το προσωπικό του Δήμου για τον ζήλο που επέδειξαν στο να απογραφούν οι κάτοικοι, καθώς και όλους τους Αντιδημάρχους και τους Προέδρους των Κοινοτήτων που ενημέρωσαν τους δημότες μας για τα οφέλη της απογραφής.
Ήταν τεράστια η προσπάθεια ενημέρωσης των κατοίκων να απογραφούν στον τόπο μας, μιας και η χρηματοδότηση του Δήμου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους. Η απογραφή διενεργήθηκε από Οκτώβριο έως Δεκέμβριο 2021 και δεν αποτυπώνει πραγματικά τον πληθυσμό της περιοχής, ο οποίος υπερπολλαπλασιάζεται τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες. Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει η χρηματοδότηση των Δήμων να κατανέμεται με διαφορετικά κριτήρια και όχι αυστηρά πληθυσμιακά.
Παρότι την τελευταία εικοσαετία έχει δοθεί έμφαση για την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν πως στα αστικά κέντρα δεν συρρικνώθηκε ο πληθυσμός, σε σχέση με την ύπαιθρο. Την τελευταία δεκαετία οι υπηρεσίες υποστελεχώθηκαν και οι δομές μεταφέρθηκαν από την περιφέρεια στα αστικά κέντρα κι αυτό φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στα στοιχεία της απογραφής.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι μεγάλη η ανάγκη ενίσχυσης της περιφερειακής ανάπτυξης, η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, η στήριξη του ανθρώπινου κεφαλαίου και η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, για την επίτευξη πολλαπλασιαστικών οφελών τόσο για την κοινωνία, όσο και για την τοπική οικονομία».
