ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ : Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΛΑΜΙΑΣ.

Γράφει ο Νίκος Ταξ. Δαβανέλλος

Αριθ.12
Συνεδρίασις ΙΑ

…Συνελθόν εις συνεδρίασιν εν τω Δημοτικώ Καταστήματι σήμερον την 14ην του μηνός Απριλίου του 1904 κατά πρόσκλησιν και  την προεδρείαν του τακτικού προέδρου  Γεωργίου Ν. Ξηρού παρόντος και του Δημάρχου Λαμιέων Σπυρ. Κομ. Τράκα ίνα συσκεφθή και αποφανθή επί του εξής αντικειμένου.-

Λαβόν υπ’ όψει τα υπό του κ. Δημάρχου εισαχθέντα πρακτικά της κατά την τετάρτην τρέχοντος μηνός ενεργηθείσαν μειοδοτικήν δημοπρασίαν περί κατασκευής του ετέρου Κωδονοστασίου  του εν Λαμία Ιερού Ναού  της Παναγίας Δεσποίνης και περί επισκευής του τρούλου (Κουμσί) του εκείνου Ιερού Ναού, κατά τα οποία τελευταίος μειοδότης δια αμφότερα τα έργα ανεδείχθη ο Δρόσος Δροσόπουλος, μειοδοτήσας κατά 1 0/0 εκάστου του προϋπολογισθέντος ποσού

Α π ο φ α ί ν ε τ α ι   Ο μ ο φ ώ ν ω ς.

Γνωμοδοτεί υπέρ της εγκρίσεως των πρακτικών της κατά την 4ην Απριλίου ε.ε. ενεργηθείσης ενταύθα μειοδοτικής δημοπρασίας περί κατασκευής του ετέρου Κωδονοστασίου του εν Λαμία Ιερού Ναού της Παναγίας Δεσποίνης και περί της επισκευής του Τρούλου (Κουμσί) του αυτού Ιερού Ναού κατά τα οποία τελευταίως μειοδότης ανεδείχθη ο Δρόσος Δροσόπουλος μειοδοτήσας 1 επί της 0/0 εκατόν …
Εγένετο και εξεδόθη εν Λαμία
τη 14 Απριλίου 1904

Ο Ναός της Παναγίας Δεσποίνης  με τρούλο και ένα Κωδονοστάσιο.

Αριθ.44
Συνεδρίασις ΙΘ

… Συνελθόν εις συνεδρίασιν εν τω Δημοτικώ Καταστήματι σήμερον την 30ην του μηνός Ιουλίου του έτους 1904 κατά πρόσκλησιν και υπό την προεδρείαν του τακτικού
Προέδρου, παρόντος και του κ. Δημάρχου  Λαμιέων  Σπυρ. Κ. Τράκα, ίνα συσκεφθή και αποφανθή επί του εξής αντικειμένου.-

Ακούσαν του κ. Δημάρχου  αναφερόμενον εις την υπ’ αριθ 12 πράξιν του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου  του ενταύθα Ιερού Ναού της Παναγίας Δεσποίνης  δι’ης τούτο εψήφισεν εις βάρος του Προϋπολογισμού  των εσόδων και εξόδων τρέχοντος έτους  του Ιερού τούτου Ναού εκ δραχμών 519 και 37 0/0 προς συμπλήρωσιν της αρχικής προϋπολογισθείσις  και εγκριθείσις  εκ δραχ. 800 δαπάνης δια την επισκευήν του Τρούλου του Ναού, διότι κατά την εγκατάστασιν του αναλαβόντος την εκτέλεσιν του έργου εργολάβου, παρετηρήθη ότι είναι αδύνατος η εκτέλεσις δια του αρχικού προϋπολογισμού, καθόσον ο τγρούλος ευρίσκεται εν ετοιμορρόπω καταστάσει και επομένως ουδεμία επισκευή είναι δυνατή, τούτου δε ένεκα, διετάχθη η κατεδάφησις υπό του επιβλέποντος το έργο μηχανικού, συνταχθείσα παρά τούτου νέου προύπολογισμού  δι’ου προβλέπεται και η κατασκευή μέρους της στέγης, της οροφής και επανατοποθέτησις των κεράμων  της στέγης, οι εξωτερικοί υδροχρωματισμοί και η κατασκευή δύο νέων (δυσανάγνωστη).

Α π ο φ α ί ν ε τ α ι   Ο μ ο φ ώ ν ως

Εγκρίνει την πράξιν του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ιερού Ναού της Παναγίας Δεσποίνης
Εγένετο και εξεδόθη  εν Λαμία
τη 30 Ιουλίου 1904.

Ο Ναός με δύο Κωδονοστάσια και χωρίς τον τρούλο.

Σημείωσης: Eκ του περίτεχνου ξυλίνου τέμπλου τεχνουργηθέντος εν έτει 1730 ως η επ’ αυτού εγχάρακτος επιγραφή, και των Βυζαντινών εικόνων  πρέπει να συμπεράνωμεν ότι ο Ναός ούτος είναι εκτισμένος προ του 1700 –Εις τον Ναόν αυτόν, ενεθρονίσθη ο επίσκοπος Φθιώτιδος Ιάκωβος το 1833, πρώτος επίσκοπος εν ελευθέρω ελληνικώ κράτει από της τετρακοσιοστής τουρκικής δουλείας-ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ – ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ - του Αρχιμανδρίτου Θεοφίλου Ν. Σιμοπούλου, Θεσσαλονίκη 1985.

Έτσι ο Ιερός Ναός της Παναγίας Δεσποίνης είχε ένα Κωδονοστάσιο, κατασκευάσθη το δεύτερο το 1904,και καταδαφίστηκε ο Τρούλος ο οπόιος πρέπει να κατασκευάσθηκε πριν από το 1700, όπως και ο Ναός.

Σήμερα έχει και τα δύο Κωδονοστάσια.