Το ελληνικό βαμβάκι απέναντι στα καιρικά φαινόμενα και την κλιματική κρίση

Στην απώλεια περίπου του 30% της παραγωγής βάμβακος της χώρας οδήγησαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα του περασμένου Σεπτεμβρίου, ενώ σχεδόν το 40% των εκκοκκιστικών μονάδων σε Θεσσαλία και Φθιώτιδα υπέστησαν σημαντικές ζημίες, όπως επισήμανε ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος (ΔΟΒ), Ευθύμιος Φωτεινός, κατά τη σημερινή ομιλία του στο 4ο πανελλήνιο συνέδριο βάμβακος, στη Θεσσαλονίκη.

Πρόσθεσε ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ήταν από την πρώτη στιγμή δίπλα στους Έλληνες παραγωγούς και ανελήφθη δράση για την αντιστροφή του αρνητικού κλίματος, ωστόσο χρειάζεται να γίνουν περισσότερα, δεδομένου ιδίως ότι το βαμβάκι είναι το τρίτο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας.

Όπως είπε, η εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για το βαμβάκι «ίσως χρειάζεται περισσότερο από ποτέ», ενώ αναγκαίες είναι και «πιο γενναιόδωρες αποφάσεις» για τη διασφάλιση του μέλλοντος των παραγωγών. «Επιβεβλημένη» χαρακτήρισε ο κ. Φωτεινός τη μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων για τους καλλιεργητές, αλλά και τη στήριξή τους κόντρα στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, μέσα από ενέργειες όπως η τοποθέτηση συστημάτων έγκαιρης ενημέρωσης και ειδοποίησής τους, η ενθάρρυνση της χρήσης εναλλακτικών μορφών ενέργειας, η μείωση της φορολογίας για την αγορά αγροτικής γης και τα κίνητρα για επέκταση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και αντικατάσταση του μηχανολογικού εξοπλισμού των γεωργικών επιχειρήσεων.

Εκατόν είκοσι ποικιλίες βάμβακος καλλιεργούνται στην Ελλάδα

Την εκτίμηση ότι χρειάζεται να επιλεχθούν οι καλύτερες, πιο ποιοτικές, πιο ανθεκτικές και λιγότερο υδροβόρες ποικιλίες βάμβακος από τις περίπου 120 που καλλιεργούνται σήμερα στην Ελλάδα, ώστε -μεταξύ άλλων- ο κλάδος να αυξήσει την αντοχή του στην κλιματική κρίση, διατύπωσε ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ Δήμητρα, Σέρκος Χαρουτουνιάν. Στην κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, κινείται και η προσπάθεια του ΕΛΓΟ Δήμητρα, σε συνεργασία με τη ΔΟΒ, για την επιλογή των καταλληλότερων ποικιλιών.

Η επιλογή αυτή είναι κρίσιμο να γίνει σε μια εποχή, που η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής κρίσης, μπορεί τελικά να αυξήσει την παραγωγή βάμβακος στην Ελλάδα, διαμορφώνοντας κλιματικές συνθήκες αντίστοιχες αυτών που επικρατούν στην Αίγυπτο, εκ των κύριων βαμβακοπαραγωγών παγκοσμίως.

Ο κ. Χαρουτουνιάν εξέφρασε ακόμα την πεποίθηση ότι «το βαμβάκι δεν είναι μόνο νηματουργία και κλωστοϋφαντουργία», αφού μπορεί να έχει εφαρμογές και σε άλλους τομείς της μεταποίησης, όπως στον χώρο της παραγωγής διατροφικών προϊόντων και της φαρμακοβιομηχανίας, αλλά και των καυσίμων και των χρωστικών.

Όπως είπε, μεταξύ άλλων, τα υπολείμματα της βαμβακοκαλλιέργειας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διατροφή εντόμων, που με τη σειρά τους θα παράγουν άλευρα κατάλληλα για ζωοτροφές και για ανθρώπινη διατροφή. Επίσης, η κυτταρίνη του βάμβακος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χαρτί υψηλής ποιότητας και καμβάδες, αλλά και για επικάλυψη σε κάψουλες φαρμάκων. Το δε βαμβακέλαιο μπορεί να αποτελέσει πρώτη ύλη για βιοκαύσιμα, βαφές και χρωστικές. «Όλα αυτά χρειάζεται να τα δούμε και να τα μελετήσουμε, γιατί είναι το μέλλον» είπε χαρακτηριστικά.

Ναι, η κλιματική αλλαγή υπάρχει κι οι αγρότες τη βιώνουν

Εμφανείς εδώ και χρόνια είναι στους αγρότες οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και «όσο πιο νότια στην Ευρώπη τόσο πιο έντονα τα φαινόμενα» όπως επισήμανε ο πρόεδρος της ομάδας εργασίας βάμβακος στην Copa Cogeca, Χρήστος Τσιχήτας, μιλώντας σε άλλη ενότητα της εκδήλωσης. Σε αυτό το τοπίο, επισήμανε, η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) χρειάζεται να αναθεωρηθεί, ώστε το 2% των πόρων της, που αναλογεί σε κάθε χώρα, να μπορεί να αξιοποιείται άμεσα στο κομμάτι της αντιμετώπισης θεομηνιών και καταστροφών. «Αυτό θα πρέπει να γίνει και ίσως να αντλήσουμε και άλλους πόρους από την Ευρώπη και την ΚΑΠ, γιατί σε μια νύχτα μπορεί να χαθούν ολόκληρες περιοχές» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιχήτας.

Υπενθύμισε δε, ότι οι βαμβακοκαλλιεργητές στην Ελλάδα είναι περίπου 45.000, ενώ η δραστηριότητά τους τροφοδοτεί μια ολόκληρη αλυσίδα στην επεξεργασία και μεταποίηση της πρώτης ύλης, τις μεταφορές και το εμπόριο. Ο κ. Τσιχήτας υπενθύμισε ότι εκτός από βαμβάκι, η Ελλάδα εξάγει και βαμβακόσπορο, ενώ πρόσθεσε πως μέσω του προγράμματος EU Cotton, επιδιώκεται η ανάδειξη -σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης- των υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών και της ασφάλειας στη χρήση, που έχουν τα προϊόντα από ελληνικό βαμβάκι.

Γιατί οι βαμβακοκαλλιεργητές στη Θεσσαλία χρειάζονται τώρα υψηλές θερμοκρασίες

Μπορεί η άνοδος της θερμοκρασίας που φέρνει η κλιματική κρίση να είναι ανεπιθύμητη, αλλά η Θεσσαλία και ιδίως περιοχές όπως η Καρδίτσα, αυτή τη στιγμή τη χρειάζεται, όπως επισήμανε ο Βασίλης Γιαννάκος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΔΟΒ.

«Για τους επόμενους δύο μήνες θέλουμε αύξηση της θερμοκρασίας και περισσότερους νοτιάδες, ώστε η λάσπη που ξεβράστηκε από τα πλημμυρικά φαινόμενα να στεγνώσει. Αν αυτό δεν γίνει και αντίθετα έχουμε βροχή, τότε πολλές εκτάσεις στον νομό δεν θα καλλιεργηθούν και τώρα, όπως έγινε και τον χειμώνα, ο κίνδυνος είναι μπροστά» είπε ο κ. Γιαννάκος, ο οποίος υπενθύμισε ότι η περιοχή της Καρδίτσας επλήγη και από τον «Ιανό», που χτύπησε ιδιαίτερα τον Παλαμά, λόγω του ότι αυτός βρίσκεται στο κατάντη τριών ποταμών που συνδέονται με τον Πηνειό. Οι βαμβακοκαλλιεργητές, εξήγησε, βρίσκονται σε πολύ δύσκολη θέση καθώς πέραν της παραγωγής τους καθεαυτήν, έχουν χάσει μηχανολογικό εξοπλισμό και υποδομές άρδευσης.

Ο κ. Γιαννακός επισήμανε ότι ο νομός Καρδίτσας, που συντηρείται σε μεγάλο βαθμό από τη βαμβακοκαλλιέργεια, βιώνει τεράστια καταστροφή, με ζημία σε πολλές χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών. Ευτυχώς, σημείωσε, το υπουργείο έτεινε ευήκοα ώτα και ο υπουργός έχει κάνει κατ' επανάληψη επισκέψεις στην πληγείσα περιοχή. «Όλες οι επιστημονικά τεκμηριωμένες μετρήσεις δείχνουν πως ο πλανήτης έχει πυρετό» είπε, από την πλευρά του, ο μετεωρολόγος Σάκης Αρναούτογλου. Απαντώντας, ωστόσο, σε ερώτημα αν τα ακραία καιρικά φαινόμενα μετατοπίζονται εσχάτως βορειότερα στον ελληνικό χάρτη ή αν θα βλέπουμε περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως ο «Daniel» ή ο «Ιανός», ο κ.Αρναούτογλου επισήμανε ότι δεν μπορούν να γίνουν ακριβείς προβλέψεις και ξεκαθάρισε ότι το κλίμα διαφέρει από τον καιρό. Ο καιρός, είπε, είναι αυτό που βιώνουμε, ενώ για το κλίμα μπορεί να χρειάζεται μελέτη 30 και πλέον ετών, για να δούμε αν υπάρχει όντως μετατόπιση φαινομένων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ