"Φόρος πληθωρισμού" φέρνει βαθύ κούρεμα στα εισοδήματα - "Μαύρες" προβλέψεις και κλοιός αβεβαιότητας

Βαθύ “κούρεμα” επιφέρει στα εισοδήματα των νοικοκυριών, η πορεία του πληθωρισμού, που σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο αλλά και που προβλέπεται σε ετήσια βάση, όπως αναφέρει στις θερινές της προβλέψεις η Κομισιόν, να κλείσει σε πρωτοφανή επίπεδα.

Πλέον, η επιβάρυνση για τις αναγκαίες αγορές βασικών αγαθών, γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη με αποτέλεσμα η αγοραστική δύναμη να μειώνεται συνεχώς, ενώ βέβαια και οι όποιες καταθέσεις και διαθέσιμα, υπάρχουν χάνουν σημαντική αξία. Πρόκειται για μια απώλεια, που ισούται με το μέσο ρυθμό του πληθωρισμού καθώς μάλιστα και τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν χαμηλά και δεν αναπληρώνουν τη “χασούρα” αυτή. Ουσιαστικά ο πληθωρισμός λειτουργεί ως ένα “χαράτσι” που αφαιρεί αγοραστική δύναμη και εισόδημα από τους πολίτες.

Πλήγμα στους πιο φτωχούς

Βέβαια, το σκηνικό αυτό πλήττει περισσότερο τα χαμηλότερα εισοδήματα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι με βάση, την έκθεση του 2022 για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) η ακρίβεια πλήττει περισσότερο τους εργαζόμενους και τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Όπως αναφέρεται από τους συντάκτες της Έκθεσης, που αφορά βέβαια δεδομένα των πρώτων μηνών του χρόνου, “τον Απρίλιο του 2022 η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού ήταν ίση με 18% έναντι 14,7% τον Μάρτιο.

Ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα είχε απολέσει τον Απρίλιο του 2022 το 9,9% της αγοραστικής του δύναμης, ενώ ο μέσος μισθός μερικής απασχόλησης το 28%. Η επίδραση της ακρίβειας στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών είναι ιδιαίτερα άνιση.

Αντίστοιχα άνιση είναι η αμοιβή των εργαζομένων μερικής απασχόλησης έναντι των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, όπως και των γυναικών έναντι των ανδρών, αν συνυπολογιστούν και οι ώρες εργασίας” σημειώνεται στην Έκθεση, που βέβαια σε περίπτωση προσομοίωσης με δεδομένα των επόμενων μηνών θα οδηγήσει σε ακόμη πιο δυσμενή αποτελέσματα.

Πληθωρισμός "φωτιά"

Να σημειωθεί βέβαια, ότι χθες σήμα κινδύνου για τον πληθωρισμό εξέπεμψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις θερινές προβλέψεις που δόθηκαν πριν λίγο στη δημοσιότητα. Έτσι, προβλέπει άνοδο φέτος κατά 8,9% στην Ελλάδα, ταχύτερη του μέσου όρου της ΕΕ (έναντι πρόβλεψης για αύξηση κατά 6,3% τον Μάιο) και για το 2023 εκτιμά πως ο δείκτης τιμών (εναρμονισμένος) θα αυξηθεί εκ νέου κατά 3,5% έναντι ανόδου κατά 1,9% που ανέμενε πριν.

Ουσιαστικά ο πληθωρισμός είναι διπλάσιος από την άνοδο του ΑΕΠ, “κουρεύοντας” έτσι τα όποια οφέλη από την ανάπτυξη για τα εισοδήματα των πολιτών. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν προβλέπει για φέτος ανάπτυξη στο 4%, ποσοστό πιο υψηλό από τη μέση επίδοση ανά την ΕΕ αλλά και σημαντικά μεγαλύτερο από την προηγούμενη εκτίμηση και της Επιτροπής (3,5%) και του ΥΠΟΙΚ (3,1%). Ωστόσο, η Κομισιόν καταβάζει τον πήχη για το 2023, στο 2,4%, από 3,1% που είχε καταγράψει στις εαρινές της εκτιμήσεις.

"Συμπίεση εισοδήματος"

«Η ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο υπερέβη τις προηγούμενες εκτιμήσεις, αλλά η πλήρης επίδραση του υψηλότερου πληθωρισμού και της συνακόλουθης συμπίεσης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος αναμένεται να φανεί αργότερα μέσα στο έτος» αναφέρεται από την Ευρωπαϊκή Επιστροπή.

Εκτός από τη διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού, αναμένεται και εξασθένιση της δυναμικής στο πεδίο των νέων θέσεων εργασίας, ειδικά σε τομείς που επηρεάζονται από το υψηλό κόστος εισαγωγών. Τούτο «αναμένεται να λειτουργήσει και ως τροχοπέδη στις δαπάνες των νοικοκυριών τα επόμενα τρίμηνα».

«Στο μέλλον, η αυξημένη αβεβαιότητα αναμένεται να μειώσει περαιτέρω τη ζήτηση για νέες θέσεις εργασίας και σε συνδυασμό με τον ακόμη υψηλό ρυθμό πληθωρισμού να αποδυναμώσει την ανάπτυξη το 2023» εκτιμάται. Επιπλέον, οι ασθενέστερες προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας, καθώς και οι αυστηρότεροι όροι δανεισμού, αναμένεται να επιβραδύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις, παρά την ώθηση του Ταμείου Ανάκαμψης» επισημαίνεται και τονίζεται ότι, ο πληθωρισμός θα συνεχίζει να αυξάνεται, κυρίως λόγω της έκρηξης των διεθνών τιμών ενέργειας και τροφίμων.

Η μετακύλιση στα υπόλοιπα είδη του καλαθιού της κατανάλωσης αναμένεται να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα και το 2023. «Οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις έχουν αυξηθεί» αναφέρεται. Ονοματίζεται ο τουριστικός τομέας υπό το πρίσμα της αβέβαιης καταναλωτικής ισχύος των εισερχόμενων τουριστών και οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις.

Δραστική επιδείνωση σε 2 μήνες

Ουσιαστικά μέσα στους 2 μήνες που μεσολάβησαν από το προηγούμενο πακέτο εκτιμήσεων, η εικόνα για την ΕΕ και την πορεία της οικονομίας έχει αλλάξει δραστικά. Μάλιστα περιλαμβάνεται και ένα «κακό» σενάριο ύφεσης αν κλείσει η ροή φυσικού αερίου, ενώ στο βασικό σενάριο γίνεται σαφές πως ανά την ΕΕ η άνοδος του πληθωρισμού δεν έχει ακόμη κορυφωθεί.

Αναλυτικά, στην ανακοίνωσή της για τις Καλοκαιρινές Προβλέψεις η Επιτροπή αναφέρει πως «ο πόλεμος της Ρωσίας χειροτερεύει τις προοπτικές» και «συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά την οικονομία της ΕΕ, θέτοντάς την σε τροχιά χαμηλότερης ανάπτυξης και υψηλότερου πληθωρισμού σε σύγκριση με τις εαρινές προβλέψεις» του Μαΐου.

Σε επίπεδο ΕΕ προβλέπεται άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,7% το 2022 και κατά 1,5% το 2023. Σε επίπεδο Ευρωζώνης αναμένεται άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,6% το 2022 και πιο ήπια αύξηση κατά 1,4% το 2023. Ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός (εναρμονισμένος) εκτιμάται πως θα αναρριχηθεί σε ιστορικά υψηλά το 2022, με άνοδο κατά 7,6% στην Ευρωζώνη και κατά 8,3% στην ΕΕ. Αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2023 με άνοδο 4% και 4,6%, αντίστοιχα.

Οι κρίσεις επηρεάζουν την ανάπτυξη και «πολλοί από τους αρνητικούς κινδύνους που περιβάλλουν τις εαρινές προβλέψεις του 2022 έχουν υλοποιηθεί» αναφέρει. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ασκήσει πρόσθετες ανοδικές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας και των βασικών τροφίμων που «τροφοδοτούν τις, παγκόσμιας κλίμακας, πληθωριστικές πιέσεις, διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και πυροδοτούν μια ταχύτερη απόκριση της νομισματικής πολιτικής από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως».

Θολό τοπίο

Αξίζει να σημειωθεί ότι με αφορμή τις ανακοινώσεις της Κομισιόν ο Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας επισήμανε ότι: «Ο πρωτοφανής πληθωρισμός αναμένεται πλέον να κορυφωθεί αργότερα εντός του τρέχοντος έτους και να μειωθεί σταδιακά το 2023. Καθώς είναι άγνωστη τόσο η εξέλιξη του πολέμου όσο και η αξιοπιστία του εφοδιασμού σε φυσικό αέριο, η πρόβλεψη αυτή υπόκειται σε υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και σε κινδύνους δυσμενέστερων εξελίξεων. Πλέουμε σε θολά νερά, γι' αυτό η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο. Τρεις λέξεις πρέπει να χαρακτηρίζουν τις πολιτικές μας: αλληλεγγύη, βιωσιμότητα και ασφάλεια.»

Εκτόξευση του Δείκτη Εισαγωγών στη Βιομηχανία

Δείγμα της πίεσης στις τιμές, όπως αναμένεται να αποτυπωθεί περαιτέρω το επόμενο διάστημα είναι και ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία. Για το Μάιο του 2022 καταγράφει αύξηση 37,7% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη Μαΐου 2021, έναντι αύξησης 22,8% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του έτους 2021 με το 2020.

Ο Γενικός Δείκτης κατά τον μήνα Μάιο 2022, σε σύγκριση με τον δείκτη Απριλίου 2022, παρουσίασε αύξηση 0,4% έναντι αύξησης 1,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2021

Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Ιουνίου 2021 - Μαΐου 2022, σε σύγκριση με τον μέσο Γενικό Δείκτη του δωδεκαμήνου Ιουνίου 2020 - Μαΐου 2021, παρουσίασε αύξηση 28,6% έναντι μείωσης 1,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των προηγούμενων δωδεκαμήνων. Όλα αυτά βέβαια αναμένεται να αποτυπωθούν στις τιμές το επόμενο διάστημα.

Πολιτική κόντρα

Είναι προφανές, ότι με τις πολιτικές εξελίξεις να είναι ανοιχτές, η ακρίβεια και τα ενεργειακά θα αποτελέσουν τη βασική ατζέντα. Η κυβέρνηση σταθερά υποστηρίζει ότι έπραξε το βέλτιστο, με το Υπουργείο Οικονομικών να δημοσιεύει χθες απολογισμό τριετίας σημειώνοντας ότι η κρίση πλήττει σημαντικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό και το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.

Ωστόσο τονίζει ότι η κυβέρνηση θα συνεχίζει να στηρίξει πολυεπίπεδα και γενναία τους πολίτες. “Μειώσαμε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, θεσπίσαμε αποτελεσματικά φορολογικά κίνητρα για την τόνωση των επενδύσεων, δημιουργήσαμε ένα ισχυρό “δίχτυ προστασίας” πάνω από νοικοκυριά και επιχειρήσεις,” ανέφερε, συγκεκριμένα, σε δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τονίζοντας ότι “τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και αποδεικνύουν ότι οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν – παρά τις δυσκολίες – ευοίωνες.”

Πυρά της αντιπολίτευσης

Στον αντίποδα και με αφορμή το power pass η Αξιωματική Αντιπολίτευση κατακεραυνώνει την κυβέρνηση.” Η κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών έχουν εγκλωβιστεί στα ίδια τους τα ψέματα για το “power pass” ανέφερε ο Έφη Αχτσιόγλου, βουλευτής Επικρατείας και τομεάρχης Οικονομικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και προσέθεσε ότι “το υπουργείο Οικονομικών εξακολουθεί να ζητάει τα εύσημα γιατί επιμένει να τροφοδοτεί τον μηχανισμό της αισχροκέρδειας με χρήματα των πολιτών -γιατί από ‘κει προέρχονται τα κονδύλια των επιδοτήσεων- ενώ οι λογαριασμοί δεν μειώνονται.

Οι πολίτες έχουν πληρώσει στο πρώτο πεντάμηνο του 2022 3,8 δισ. περισσότερα σε φόρους από πέρυσι, κυρίως λόγω της ακρίβειας.”

Επιπλέον, στη θεματική συνέντευξη τύπου του ΠΑΣΟΚ -Κινήματος Αλλαγής για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους διαβίωσης εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, του αυξημένου πληθωρισμού και των υψηλών δαπανών στέγασης, που έγινε την περασμένη Τετάρτη ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ -Κινήματος Αλλαγής Νίκος Aνδρουλάκης επέμεινε ότι μολονότι ο ΦΠΑ υπεραποδίδει και η Κυβέρνηση εισπράττει πάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ, « αρνείται να μειώσει τους έμμεσους φόρους στα αγαθά πρώτης ανάγκης και τα καύσιμα ώστε να δώσει ανάσα στους πολίτες.»

Μάλιστα, ο Φίλιππος Σαχινίδης, μέλος Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και πρώην Υπουργός έκανε λόγο για “φόρο πληθωρισμού” και υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στον πληθωρισμό και μόνο οι χώρες της Βαλτικής και η Σλοβακία μας προσπερνούν λόγω εγγύτητας με τον πόλεμο στην Ουκρανία».«Πρέπει να προχωρήσουμε στη μείωση των φόρων και στην αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ καθώς η Κυβέρνηση απαλλάσσει όσους έχουν εισοδήματα από το κεφάλαιο και επιβαρύνει όσους έχουν εισοδήματα από εργασία με αποτέλεσμα να παρατηρείται μια αύξηση εισοδηματικών ανισοτήτων» ανέφερε.

ΠΗΓΗ NEWS247.GR