Θεσσαλονίκη: Χίλια εκατόν τριάντα επτά χρόνια μετά την προηγούμενη σύνοδο συγκαλείται η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδοξίας. Κοσμοϊστορική χαρακτηρίζει τη σημασία της ο καθηγητής Θεολογίας, Γ. Μαρτζέλος, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ

         Χίλια εκατόν τριάντα επτά χρόνια μετά την προηγούμενη Σύνοδο πραγματοποιείται από τις 16 έως τις 26 Ιουνίου στα Χανιά της Κρήτης η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδοξίας. Η προετοιμασία της ξεκίνησε πριν από 55 χρόνια και στόχος της συνάντησης των εκπροσώπων των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι να ακουστεί η Ορθοδοξία με μία φωνή ενώ το νέο στοιχείο, σε σχέση με το παρελθόν, είναι η λήψη των αποφάσεων με τη διαδικασία της συναίνεσης και όχι κατά πλειοψηφία. Κοσμοϊστορική χαρακτηρίζει τη σημασία της Συνόδου, ο ομότιμος καθηγητής του τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Μαρτζέλος, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ.

         «Η προηγούμενη Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, δηλαδή Οικουμενική Σύνοδος, έγινε το 879. Είναι η λεγόμενη 8η Οικουμενική Σύνοδος και σε αυτήν μετείχαν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες και η Εκκλησία της Ρώμης, γιατί τότε η Ρώμη ήταν ενωμένη με την ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία. Έχουμε λοιπόν μια απόσταση τεράστια από το 879 μέχρι και τις μέρες μας, γι αυτό η σημασία της συνόδου αυτής για ολόκληρη την Ορθοδοξία είναι κοσμοϊστορική και σαφώς προφανής σε όλους» σημειώνει.

         Με αφορμή το ανακοινωθέν του Οικουμενικού Πατριαρχείου που καλεί τις Ορθόδοξες Εκκλησίες να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να συμμετέχουν στις εργασίες της Συνόδου και τις αντίστοιχες αναφορές των Αρχιεπισκόπων Αλβανίας Αναστάσιου, Κύπρου Χρυσόστομου και του Αρχιεπισκόπου Τελμησσού Ιώβ, ο κ. Μαρτζέλος σχολιάζει ότι «επειδή η σημασία της Συνόδου αυτής είναι κοσμοϊστορικής διαστάσεως, ακριβώς γι αυτόν το λόγο, παρά τα αναφυέντα εσωτερικά προβλήματα στις επιμέρους Ορθόδοξες Εκκλησίες, θα πρέπει να προσέλθουν όλες οι Εκκλησίες μηδεμίας εξαιρουμένης, έτσι ώστε μέσα στα πλαίσια της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου να συζητηθούν ενδεχομένως και τα προβλήματα αυτά και να ληφθούν αποφάσεις σε οικουμενικό επίπεδο. Έτσι δρούσε η Εκκλησία μέσα στη διαχρονική της πορεία».

         Σε κάθε περίπτωση, δηλώνει ότι οι προσδοκίες του είναι θετικές και εκφράζει την ελπίδα ότι παρά τις υπάρχουσες δυσκολίες για την προσέλευση κάποιων Εκκλησιών στη Σύνοδο, τελικά όλες θα φανούν ανώτερες των περιστάσεων, ώστε να προσέλθουν και να λάβουν καθοριστικό ρόλο κατά τη διεξαγωγή των συζητήσεων.

     Σχετικά με τον τρόπο λήψης των αποφάσεων διευκρινίζει ότι «στις προηγούμενες Συνόδους τις Οικουμενικές κυρίως, αλλά και τις τοπικές, εκείνες δηλαδή που πραγματοποιούνταν στο πλαίσιο μιας περιφερειακής διοίκησης, οι αποφάσεις λαμβάνονταν με πλειοψηφικό τρόπο, σύμφωνα με τον κανόνα της Α' Οικουμενικής Συνόδου κατά τον οποίο "η ψήφος των πλειόνων κρατείτω"».

         Στην επικείμενη Σύνοδο αποφασίστηκε οι αποφάσεις να λαμβάνονται με τρόπο όχι πλειοψηφικό, αλλά συναίνεσης. «Κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ότι ακυρώνεται το πλειοψηφικό σύστημα λήψης αποφάσεων, γιατί αυτό λαμβάνει χώρα μέσα στα πλαίσια των τοπικών Εκκλησιών. Όταν λοιπόν οι Εκκλησίες με πλειοψηφικό τρόπο καταλήξουν σε κάποιες αποφάσεις έρχονται κατόπιν στο πλαίσιο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, εκθέτουν τις απόψεις τους που είναι ουσιαστικά απόψεις και αποφάσεις των τοπικών Εκκλησιών, δηλαδή των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, και μέσα στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων επιχειρείται η εξεύρεση μιας συναίνεσης. Αυτή είναι η λεγόμενη διαδικασία του concensus. Με άλλα λόγια, η συναίνεση δεν ακυρώνει την λήψη αποφάσεων με τρόπο πλειοψηφικό γιατί, όπως προείπα, οι αποφάσεις αυτές λαμβάνονται στο πλαίσιο των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών» προσθέτει και υπογραμμίζει ότι το μεγάλο μήνυμα της Συνόδου στο σύγχρονο κόσμο είναι να παρουσιαστεί η Ορθοδοξία με μια φωνή προς τα έξω και όχι με επιμέρους φωνές εθνικών Εκκλησιών.

     Άλλωστε, όπως επισημαίνει, έχει προηγηθεί μεγάλη προετοιμασία για τη Σύνοδο, η οποία μάλιστα ξεκίνησε πριν από 55 χρόνια. «Συντάχθηκαν κείμενα, η πλειοψηφία των οποίων έτυχε της έγκρισης των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών σε πανορθόδοξο επίπεδο. Αρχικά τα θέματα ήταν δέκα, τελικά όμως η επιτροπή ασχολούμενη με την θεματολογία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και τη σύνταξη των κειμένων αποφάσισε έξι μόνο θέματα να τεθούν υπόψη της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου στην Κρήτη. Σε αυτά, υπήρξε η μέγιστη δυνατή σύγκλιση εκ μέρους των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών ώστε να συζητηθούν, να γίνουν προσθήκες και προτάσεις από τις κατά τόπους Εκκλησίες, να υπάρξουν τροποποιήσεις και κατόπιν να βγουν τα τελικά κείμενα από τη Σύνοδο» προσθέτει.

          Για τη θεματολογία αυτή διευκρινίζει ότι συμπεριλαμβάνει, συγκεκριμένα, την αποστολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, την ορθόδοξη διασπορά, το αυτόνομο και τον τρόπο ανακήρυξής του, το μυστήριο του γάμου και τα κωλύματα που υπάρχουν για την επιτέλεση του μυστηρίου, τη σπουδαιότητα της νηστείας και τις σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον λοιπό χριστιανικό κόσμο.

          Ως παράδειγμα επίκαιρου ζητήματος φέρνει το θέμα της ορθόδοξης διασποράς καθώς, όπως λέει, «κατά τη διασπορά των Ορθοδόξων των διαφόρων χωρών στην Ευρώπη ή την Αμερική συμβαίνει σε μια πόλη να υπάρχει Ρώσος επίσκοπος, Ρουμάνος επίσκοπος, Έλληνας Επίσκοπος, Σέρβος επίσκοπος και έτσι να παρουσιάζεται η Ορθοδοξία διασπασμένη σε μια πόλη. "Αυτό είναι αντίθετο με την εκκλησιολογία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ως γνωστόν, σε κάθε πόλη υπάρχει έδρα ενός και μόνο επισκόπου. Όμως, οι ξένοι δεν καταλαβαίνουν ότι υπάρχει εσωτερική ενότητα μεταξύ των Ορθοδόξων και στα μάτια του κόσμου φαίνεται ότι η Ορθοδοξία είναι τεμαχισμένη με βάση το εθνικό κριτήριο. Ως λύση στο θέμα αυτό προκρίνεται η σύσταση τοπικών συνόδων εκ μέρους των επισκόπων που εδρεύουν σε μια πόλη, ώστε βαθμιαία να συγκροτηθεί ένα στάτους που ανταποκρίνεται στην ορθόδοξη εκκλησιολογία, και να υπάρξει σιγά σιγά ένας επίσκοπος ενδεχομένως μετά την δεύτερη, τρίτη, τέταρτη γενεά» προσθέτει.

ΠΗΓΗ ΑΠΕ