ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ «ΤHOSE INFIDEL GREEKS - Εκείνοι οι Άπιστοι Έλληνες» Μετάφραση Νίκος Ταξ. Δαβανέλλος

Οθωμανικές Αρχειακές Επιστολές
στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821

573/8 αφορώσα στρατιωτικές επιστρατεύσεις στην περιοχή της Λάρισσας.

Προς τον Υποστράτηγο Hursid Pasha.(1)
2 Ιουνίου, 1821.

Έχουμε λάβει την επιστολή σας στην οποία αναφέρετε ότι επειδή πειρατικά πλοία έχουν εμφανιστεί στα ανοιχτά του Βόλου και του Αλμυρού και έχουν εμπλακεί σε ειδεχθείς  δραστηριότητες, και επειδή η εξέγερση των ραγιάδων έχει αναζωπυρωθεί, η Αυτού Εξοχότης Mahmud Pasha,(2) Mustasarrif των Τρικάλων έχει αποσπασθεί στην περιφέρεια επικεφαλής των στρατιωτών του.

Επιπροσθέτως, 2500 στρατιώτες έχουν επιστρατευθεί από τα χωριά της Λάρισσας στις διαταγές του. Όμως, γίνεται κατανοητό ότι η εξέγερση των απίστων θα εξαπλωθεί στην περιφέρεια της Θεσσαλονίκης, και καθώς ο Mutasarrif της Καισάρειας, Hasan Pasha, ο οποίος πρόσφατα έχει διορισθεί  Φρούραρχος του Ναυπλίου, δεν μπορεί να  φθάσει σε αυτό το σημείο δια θαλάσσης (να πλεύσει)καθίσταται ανάγκη ότι αυτός και ο Mustasarrif  του Ηudavendigar,(3) Ibrahim Pashana, να μεταβούν στη Λάρισσα δια Μέσου της Εγνατίας, επιστρατεύοντες στρατιώτες καθ’οδόν.

Έχουμε επίσης μάθει από την επιστολή σας ότι η ανταρσία του προδότη  Tepedelenli  Ali Pasha, σύντομα θα καταποντισθεί. Αν και έχει παγιωθεί πως οι άπιστοι Έλληνες, χωρίς κανένα λόγο, έχουν ενωθεί φτωχοί και άρχοντες μαζί, για να εμπλακούν στην προδοσία και τα ειδεχθή κατορθώματα εναντίον της Υψηλής Πύλης του Ισλάμ και εναντίον σε οποιονδήποτε αποκαλείται Μουσουλμάνος. Ο Θεός σύντομα θα καταστρέψει αυτούς τους άπιστους και θα παράσχει τη νίκη στο έθνος του Μωάμεθ.

Όπως σας έχει αναφερθεί ενωρίτερα, ο Hasan Pasha δεν μπορούσε να πλεύσει εξαιτίας των δραστηριοτήτων των πειρατικών πλοίων και τελικά διορίστηκε Φρούραρχος στη Σμύρνη. Ο Mustasarrif του Sancaks(4) του Αϊδηνίου και του Saruhan, o Behram Pasha,(5) στάλθηκε στη Λάρισσα με μια πληθώρα στρατιωτών και έχει ήδη περάσει την Καλλίπολη. Ο Ibrahim Pasha, Mutasarrif  του Hudavendigar, δεν μπορούσε να προσεγγίσει το πόστο του. 0 Haci Ebubekir Rasha, Κυβερνήτης της Κιουταχίας, ο οποίος έχει επιφορτισθεί με την περιπολία της περιοχής μεταξύ της Μαδύτου και της Μυριοφύτου, επίσης έχει αποσπασθεί στη Λάρισσα. Οι οδηγίες ήταν να κάψει μέχρις εδάφους και να εφαρμόσει τη fatwa(6) της υποδούλωσης χωρίς ίχνος οίκτου.

Η Εξοχότητά Σας θα αγωνισθεί να καταπνίξει την ανταρσία του Ali Pasha, του προδότη, το δυνατόν συντομότερα και να ενθαρρύνει τους διοικητικούς λειτουργούς να ενεργοποιήσουν τις προσπάθειές τους στο έπακρο.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1) Hursid Ahmed Rasha, οθωμανός πολιτικός, γεωργιανής καταγωγής. Υπηρέτησε ως υψηλός βεζύρης μεταξύ του 1812 και του 1815. Κατέστειλε την Σερβιανή ανταρσία του 1813.Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1819 κατέστειλε τρεις μεγάλες ανταρσίες στη Βαγδάτη, Diyarbekir (Αμύδα, μεγάλη πόλης του τουρκικού Κουρδιστάν) και της Χαλέπης. Τον Αύγουστο του 1820, όταν ήταν στη Χαλέπη, διορίστηκςε  κυβερνήτης του Μωριά. Προτού φθάσει στο νέο του πόστο, αποσπάσθηκε στα Ιωάννινα να καταστείλει την εξέγερση του Ali Pasha.

2) Sabit Mahmud Pasha, Αλβανικής καταγωγής, γιός της δυναστείας της οικογένειας από τη Δράμα, γνωστός ως Δράμαλης. Το Μάη του 1820 διορίστηκε  Mustasarrif  των Τρικάλων, παρέμεινε μέχρι τον Οκτώβριο 1821. Διορίστηκε κυβερνήτης του Μωριά το Ιούνιο του 1822 και υπηρέτησε σε αυτό το πόστο μέχρι το θάνατό του τον Δεκέμβριο 1822.

3) Hundavendigar, ιστορική επαρχία βορειοδυτικά της Ανατολίας. Στις αρχές του 19ου  αιώνα, η επαρχία αυτή ήταν μέρος της νοτιοδυτικής περιοχής της Προύσας.

4) Sancas,  περιοχή ή υποδιαίρεση eyelet(επαρχίας)

5) Saruhan, το παλιό όνομα επαρχίας της Μαγνησίας, δυτικά της Ανατολίας.

6) Fetwa, τορκικά fetva, επίσημη νομική απόφαση της οθωμανικής δικαιοσύνης.

7) Ύστερα από τις  εξεγέρσεις της Σάμου, Αϊδηνίου και στο Μοσχονήσι –επιστολές κραυγών που έφθασαν από τους Οθωμανούς του Μωριά, το Αυτοκρατορικό  Συμβούλιο είχε πολύωρες συζητήσεις στις 26 Απριλίου 1821 –δεν υπήρχαν καθόλου χρήματα ή τακτικός στρατός, μονάχα ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων οι οποίοι έψαχναν για τα δικά τους οφέλη. Ήταν αδύνατο να επιστρατεύσουν στρατιώτες, και –βάση προηγούμενης εμπειρίας– ήταν φανερό ότι τα στρατεύματα θα διασκορπίζονταν με την πιο ελάχιστη πρόφαση. Μερικοί Οθωμανοί αξιωματούχοι σκέφτηκα να εξεγείρουν τους στρατιώτες  με το να κάνουν έκκληση στις θρησκευτικές τους ευαισθησίες και να τους προσφέρουν λάφυρα, ένας εφικτός τρόπος να ματαιώσουν την κρίση.  Αν και αρκετοί αξιωματούχοι σημείωσαν ότι η κατάσταση ήταν στην ουσία ένας εμφύλιος πόλεμος  και πως τέτοια μέτρα θα προκαλούσαν την καταστροφή του βασιλείου, αποφασίστηκε πως καμία άλλη λύση δεν ήταν εφικτή.

Ο  Fatva Emini- αξιωματούχος ο οποίος συντάσσει την Fatwa αφού συσκέφθηκε με τους καθ’ ύλην αξιωματούχους  λειτουργούς (Rasid Efendi), προσκλήθηκε στο συμβούλιο και συζήτησε για τη θρησκευτική γνώμη.  Ειπώθηκε πως η παραβίαση των reaya παραβίαζε το νόμο της raiyyet (υποτέλειας) με το να « αψηφούν την εξουσία του Κυρίαρχου, τολμώντας να εμπλακούν σε διαμάχη, (και) φονεύοντας πολλούς Μουσουλμάνους». Η παραβίαση των reaya θεορήθηκε τώρα harbi, δηλαδή δεν ήταν σε ασφαλή συμπεριφορά με τον νόμο της sharia, που λειτουργούσε για τους Μουσουλμάνους. Εκδόθηκε  fatva  -ξεκινώντας πόλεμο εναντίον της παραβίασης των reaya, αρπαγή της περιουσίας, σκλαβιά των γυναικών των και των τέκνων των. Αυτό έπρεπε να εφαρμοστεί αμέσως χωρίς περαιτέρω κάποιας άδειας. Στους παραβάτες δεν θα δινόταν αμνηστία, εκτός και αν ενέπνεαν εμπιστοσύνη. Τους πιστούς reaya  δεν θα τους άγγιζαν. Την επομένη ημέρα ένα φιρμάνι στάλθηκε σε κάθε Οθωμανική επαρχία για την εφαρμογή της Fatwa.

    ΠΗΓΗ: ΤΗΟSE INFIDEL GREEKS- Έκδοση του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη.

«OI  ΠΟΥΛΗΤΑΔΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ»
της Τατιάνας Σταύρου