Εκκλησιαστικά Σχολεία: Εκσυγχρονισμός ή σταδιακός μαρασμός;
Γράφει ο Νικόλαος Ζαΐμης
Δημοσιογράφος στο Διεθνές Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ (ope.gr)
Σε δημόσια διαβούλευση βρίσκεται ήδη, από τις αρχές Ιουλίου το Πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Εκκλησιαστική Εκπαίδευση. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώνεται την προσεχή Τετάρτη, 14 Ιουλίου. Στη συνέχεια αναμένεται να πάρει το δρόμο για τη Βουλή για να κατατεθεί προς ψήφιση.
Αναφορικά με την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση το νομοσχέδιο περιλαμβάνει 3 βασικούς άξονες: α) την Δευτεροβάθμια Εκκλησιαστική Εκπαίδευση (Γυμνάσια – Λύκεια), β)την δημιουργία Σχολών Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών (Σ.Μ.Υ.Κ.) και γ) την συγχώνευση των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών από τέσσερις που είναι σήμερα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Ηράκλειο) σε δυο (Αθήνα και Ηράκλειο). Το τελευταίο αυτό γεγονός έχει θορυβήσει, μάλιστα, τις τοπικές κοινωνίες. Αναπάντητο παραμένει, επίσης, το ερώτημα πως οι Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, που από το 2006 είναι σχολές που υπάγονται στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, συμπεριλαμβάνονται σε ένα νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση!
Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το παρόν νομοσχέδιο επιχειρεί να εκσυγχρονίσει και να οργανώσει εξ ολοκλήρου και σε νέα βάση την δευτεροβάθμια, μεταδευτεροβάθμια και ανώτατη εκκλησιαστική εκπαίδευση, με στόχο τη συνολική αναβάθμιση της ποιότητας του κλήρου. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει, η δευτεροβάθμια εκκλησιαστική εκπαίδευση εντάσσεται στη γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση υπό την εποπτεία του κράτους, ενώ τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές των εκκλησιαστικών σχολείων θα επιλέγονται βάσει κριτηρίων, οδηγώντας στη συνολική αναβάθμιση της δευτεροβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης.
Ωστόσο, μετά και την παρουσίαση του νομοσχεδίου από την ηγεσία του Υπουργείου έντονη υπήρξε η αντίδραση από τους μόνιμους εκπαιδευτικούς των Εκκλησιαστικών Σχολείων οι οποίοι εξέφρασαν τη λύπη τους μέσω υπομνήματος που απέστειλαν προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για το γεγονός ότι, ουδέποτε κλήθηκαν να συζητήσουν για την εφαρμογή και τα σχέδια αυτά τα οποία επί χρόνια βρίσκονταν στο συρτάρι, αλλά να που ήρθε η ώρα να τεθούν σε εφαρμογή. Επιπλέον, για πρώτη φορά, στην ιστορία της εκπαίδευσης, όπως ισχυρίζονται οι εκπαιδευτικοί και όπως προβλέπει το Πολυνομοσχέδιο, εκδιώκονται από τις οργανικές τους θέσεις οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί, χωρίς καμία αξιολόγηση ή άλλη αιτία και μετακινούνται υποχρεωτικά στη Γενική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να λειτουργήσουν ομαλά και να αναβαθμιστούν τα Σχολεία αυτά, χωρίς την παρουσία μονίμων εκπαιδευτικών, οι οποίοι και γνωρίζουν και έχουν δώσει τη ζωή τους για τα εν λόγω Σχολεία; Με αποσπασμένους εκπαιδευτικούς θα αναβαθμιστούν;
Επίσης αξίζει να σημειώσουμε ότι τα Εκκλησιαστικά Λύκεια – Γυμνάσια τα τελευταία είκοσι έχουν συρρικνωθεί αισθητά. Έτσι, σήμερα λειτουργούν μόνο 10 από τα 18 που ήταν, ένα από τα οποία είναι και το Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο – Γυμνάσιο Λαμίας, το οποίο εξυπηρετεί γεωγραφικά τις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Θεσσαλίας.
Στις διατάξεις, λοιπόν, του νομοσχεδίου αυτού, υπάρχει ένα άρθρο το οποίο πέρασε στα ψιλά και θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητα των Εκκλησιαστικών Σχολείων. Συγκεκριμένα πρόκειται για το άρθρο 104 παρ. 3 το οποίο ορίζει ότι «Αν Εκκλησιαστικό Σχολείο δεν συγκεντρώνει ανά έτος τον ελάχιστο αριθμό των εκατόν είκοσι (120) μαθητών/μαθητριών που φοιτούν σε αυτό, επί τρία (3) συνεχόμενα σχολικά έτη, αναστέλλεται η λειτουργία του. Αν λειτουργεί μόνο Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο, για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου ο ελάχιστος αριθμός μαθητών είναι εξήντα (60)».
Από το μέτρο αυτό εξαιρούνται η Αθωνιάδα Ακαδημία και η Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή. Πρόκειται για μέτρο που δεν εφαρμόζεται πουθενά στη Δευτεροβάθμια Γενική Εκπαίδευση και είναι πρωτοφανές, ειδικά για περιφερειακά σχολεία. Και όπως επισημαίνουν κύκλοι της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης το μέτρο αυτά θα οδηγήσει τα σχολεία σε σταδιακό μαρασμό με αποτέλεσμα την οριστική διακοπή λειτουργίας τους.
Η πόλη της Λαμίας διαθέτει αυτή τη στιγμή ένα από τα δυναμικότερα Σχολεία στην Εκκλησιαστική Εκπαίδευση, τόσο σε επίπεδο εγκαταστάσεων και υλικό-τεχνικής υποστήριξης, όσο και σε επίπεδο διδασκόντων. Αρωγός και συμπαραστάτης στο έργο του είναι και ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών ο οποίος με δική του πρωτοβουλία από φέτος έχει καθιερώσει χρηματικά βραβεία στους αριστεύσαντες μαθητές Α’ και Β΄ τετραμήνου καθώς και τη δυνατότητα δωρεάν εγγραφής και φοίτησης του Εκκλησιαστικού Σχολείου Λαμίας στο Ωδείο της Ιεράς Μητροπόλεως «Γερμανός ο Μελωδός». Πρόσφατα, μάλιστα, παρότρυνε τους γονείς να εμπιστευτούν και να εγγράψουν τα παιδία τους στο ιστορικό αυτό σχολείο της πόλης.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει κίνητρο ένας μαθητής ή μια μαθήτρια να φοιτήσει σε ένα Εκκλησιαστικό Σχολείο πολλοί είναι οι λόγοι που καθιστούν δύσκολο πολλές φορές, εάν όχι ακατόρθωτο, τη συγκέντρωση ικανοποιητικού αριθμού μαθητών. Το μόνο βέβαιο είναι ότι όταν πλέον και δια νόμου μπαίνει αριθμητικό όριο για τη λειτουργία μόνο των Εκκλησιαστικών Σχολείων, αυτό καθιστά τη βιωσιμότητά τους ακόμη δυσκολότερη. Έστω και την ύστατη στιγμή, για να αποφευχθεί ο μαρασμός και να επέλθει ο εκσυγχρονισμός και όχι η διάλυση των ιστορικών αυτών σχολείων, απαιτείται διάλογος.
