ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ: Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1848 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΑΜΑΛΙΑΣ.

Γράφει
ο Νίκος Ταξ. Δαβανέλλος.

Αθήνα, την 9η Οκτωβρίου 1847.

Αγαπημένε, καλέ, γλυκέ,
αγγελικέ μου πατερούλη,

…Λένε ότι ο Παπακώστας εισέβαλε στη Θεσσαλία. Ο Γαρδικιώτης στρατολογεί. Στα Ιωάννινα έγινε δεκτός με μεγάλες τιμές, του έστειλαν άλογο και ιππέα για να τον υποδεχτούν και έφαγε με τον πασά, μια τιμή που μέχρι τώρα ποτέ δεν έγινε σε χριστιανό. ..Στρατολογεί στα Ιωάννινα, όπως στρατολογούσε και στην Πρέβεζα. Φυσικά αυτά τα σώματα κοστίζουν πολλά χρήματα.

Λένε ότι και ο Κριεζώτης θέλει να εισβάλει πάλι στη χώρα, παρόλο που άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι στα τελευταία του. Ένα είναι βέβαιο, δίνουν στους αντάρτες κάθε δυνατή βοήθεια και οι Άγγλοι είναι σε καθημερινή επαφή με τον Κριεζώτη. Κατά πόσο όλο αυτό το σκυλολόϊ θα εισβάλει τελικά, το γνωρίζει μόνο ο Θεός.

Πάντως υπάρχουν στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες θα τους νικήσουν…

Τη 10η Οκτωβρίου 1847

Ο Παπακώστας εισέβαλε με τον Βελέτζα και 100 άνδρες και οχυρώθηκε,αλλά τον νίκησε ο Μαμούρης, τον έδιωξε από την οχυρή θέση που είχε και τον καταδιώκει συνέχεια.(Είχαν προσπαθήσει να έρθουν σε βοήθεια του Ιωάννη Φαρμάκη, αλλά δεν το κατόρθωσαν, σκόρπισαν και κατέφυγαν σε περιοχές πέρα από τα σύνορα.) Όλες αυτές οι προσπάθειες που κάνουν είναι θλιβερές, παρόλογες και ανόητες.

Σκοτώθηκε ένας από τους βασιλικούς, καθώς και ένας αντάρτης. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν επεμβαίνουν με πιο έντονο τρόπο οι Δυνάμεις, τη στιγμή που βλέπουν ότι η Πύλη προστατεύει με αυτό τον τρόπο τους αντάρτες.

Aν όμως ο Όθων διορίσει και άλλους γερουσιαστές, η απάντηση της Γερουσίας στον βασιλικό λόγο θα είναι πολύ δυσάρεστη. Φαίνεται πως η αντιπολίτευση στηρίζει ακόμη ελπίδες σε αυτούς τους «αντάρτες» Μια από αυτές τις ημέρες θα συντάξει και η ελληνική κυβέρνηση ένα memoire σχετικά με την ελληνοτουρκική διαφορά. Τι τέλος θα πέρει αυτή η υπόθεση γνωρίζει μόνο ο Θεός. Η ζέστη έγινε πάλι πολύ αισθητή , σαν καλοκαίρι. Σου φιλώ χίλιες φορές τα αγαπημένα, γλυκά χέρια και είμαι…

Την 21η Μαϊου 1848

Γλυκέ μου πατέρα, θέλω να σου περιγράψω τώρα με δυο λέξεις την εδώ κατάσταση. Στην Πελοπόννησο επικρατεί ησυχία. Ο Γαρδικιώτης Γρίβας αφού άλλαξε ξαφνικά κατεύθυνση και αντί να βαδίσει προς τις θερμοπύλες πήγε προς τα αριστερά, αντιμετώπισε με επιτυχία τον Μπαλατσό. Τότε έσπευσε ο Παπακώστας να βοηθήσει αυτόν τον τελευταίο.

Όταν είδαν ότι δεν τα καταφέρνουν, όρμησαν στα πιο καλοκτισμένα σπίτια ενός χωριού και οχυρώθηκαν μέσα σε αυτά, ενώ τα άλλα τα έκαψαν. Εκεί τους πολιορκεί τώρα ο Γρίβας. Είναι και Τούρκοι μαζί τους, ένας μπέης με 100 άνδρες ή και περισσότερους. Ο Γρίβας τους πήρε το νερό και επειδή από χθες έχει κανόνια, πιστεύω ότι η υπόθεση θα τελειώσει γρήγορα. Την πολιορκία της Λάμίας την εγκατέλειψαν οι αντάρτες όταν άκουσαν ότι ηττήθηκε ο Παπακώστας. Ο Μαμούρης καταδιώκει το Βελέτζα.

Οι Τούρκοι στρατιώτες πυροβόλησαν τους δικούς μας στα σύνορα. Η αναφορά του προξένου μας στο Βόλο λέει ότι εισέβαλαν πρώτα 300 και μετά 400 Τούρκοι. Ένας αιχμάλωτος κατέθεσε ότι τις τελευταίες ημέρες εισέβαλαν 60 Γκέκηδες.

Τα πολεμοφόδια τους τα στέλνουν από τα τουρκικά σύνορα.

Ο συνταγματάρχης Φαρμάκης στον οποίο ο Όθων έδωσε αμνηστία, βάδισε εναντίον των ανταρτών και περικύκλωσε τον Ταρκατζίκα, που είχε ανέβει προς το Λιδωρίκι.

Τον ανάγκασε να παραδοθεί.

 Ο Θ. Γρίβας προσφέρθηκε, ο ανόητος, να έρθει στην Ελλάδα, υπό τον όρο ότι ο Όθων θα του δώσει το Μεγαλόσταυρο, θα τον κάνει αντιστράτηγο, επιθεωρητή του στρατού, αρχηγό της Ρούμελης, διοικητή ολόκληρης της οροφυλακής και ότι όλες οι προτάσεις για προαγωγές που έχει κάνει ή θα κάνει στο μέλλον θα γίνουν δεκτές. Και επιπλέον θέλει 36.000 δραχμές αποζημίωση. Και για τον Κριεζώτη ζητάει τον Μεγαλόσταυρο και τον βαθμό του στρατηγού.

Και όλα αυτά όταν εμείς ευχαριστούμε το Θεό που είναι εκτός συνόρων. … Εκατόν πενήντα ληστές τους οποίους είχε συγκεντρώσει η αντπολίτευση στην Ακαρνανία για πολιτικούς λόγους, παραδόθηκαν στην κυβέρνηση… Ένας γαιοκτήμονας που είναι στο ιππικό, πριν ακόμη αποκατασταθεί η επικοινωνία μεταξύ του οχυρού της Λαμίας και της πρωτεύουσας, πέρασε μέσα από το εχθρικό στρατόπεδο κάνοντας μια επικίνδυνη διαδρομή με το άλογό του, επειδή το είχαν στείλει στο Μαμούρη έναν άλλο αξιωματικό. Τον πυροβόλησαν πολλές φορές αλλά τα κατάφερε.

Να προσθέσω ότι τα κανόνια τα είχαν πάρει από τη Λαμία πριν οι αντάρτες λύσουν την πολιορκία. Λένε ότι στην Εύβοια βρίσκεται ένας ανιψιός του Κριεζώτη. Δεν μπορεί όμως να κάνει τίποτε. Οι 250 Μανιάτες που θα πήγαιναν να βοηθήσουν τον Γρδικιώτη Γρίβα, θα πάνε τώρα να ενισχύσουν τη φρουρά της Χαλκίδας.

Ευτυχώς, ενώ συνέβαιναν αυτά, έπεσε το τουρκικό υπουργείο και το νέο δηλώνει ότι θα είναι πιο ειλικρινές απέναντί μας και πιο φιλικά διατεθειμένο από το παλιό. Αυτό αποδεικνύει και από το ότι δεν θεωρούν την απόπειρα κατά του Μουσούρου και την εγκύκλιο της κυβέρνησης-εγκύκλιος την οποία είχε κοινοποιήσει η κυβέρνηση με αφορμή τις εξεγέρσεις και τις εισβολές-πολιτικά γεγονότα, παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε ο Λάυονς.

Αυτό έχει μεγάλη σημασία. Εξάλλου δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλη αυτή η τελευταία εισβολή ήταν μια κακόβουλη επινόηση του Λάυονς, Ρεσίτ πασά, Μαυροκορδάτου και Μεταξά. Μόνο που ξέχασαν στους υπολογισμούς τους τον λαό, ότι αυτός δεν θα ανεχόταν την εισβολή των Τούρκων τόσο εύκολα, όσο οι ασυνείδητοι αρχηγοί των κομμάτων. Καθώς επισης και ότι ο Όθων δεν πρόκειται να δεχτεί να του υπαγορεύουν νόμους οι Τούρκοι … Ο Μαμουρης γράφει ότι τα τρία τέταρτα είναι Τούρκοι.

Οι υπόλοιποι είναι ληστέςαπό τις δυο επαρχίες που βρίσκονται από τις δυο πλευρές των συνόρων. … Ο Καλλέργης ήρθε την Κυριακή με συνοδεία χωροφύλακες. Χάρηκα είναι ήσυχος και επισκέπτεται τους Μαυροκορδάτο, Μεταξά, Λάυονς και Μασούρο.

 Έχε γειά, αγκαλιάζω τα αδέρφια μου.

Η κόρη σου
που θα σε αγαπάει αιώνια

ΑΜΑΛΙΑ

Σημείωση: Ο Δ. Καλλέργης γεννήθηκε στην Κρήτη το έτος 1803 και απεβίωσε το 1867.

Το 1843, όντας συνταγματάρχης του ιππικού, πρωτοστάτησε στη συνωμοσία εναντίον του βασιλιά Όθωνα νε σκοπό την παραχώρηση συντάγματος.